Θέματα

Η στέψη της βασίλισσας Ελισάβετ – σε ρεπορτάζ Τζάκι Κένεντι

Το 1953, μόλις λίγους μήνες πριν παντρευτεί τον Τζον Κένεντι, μια νεαρή αμερικανίδα ρεπόρτερ, ονόματι Ζακλίν Μπουβιέ, ταξίδεψε στην Αγγλία για να καλύψει τις τελετές στέψης της βασίλισσας Ελισάβετ. Οκτώ χρόνια αργότερα θα επέστρεφε ως Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ
Protagon Team

Μια νεαρή ρεπόρτερ, ονόματι Ζακλίν Μπουβιέ, συγκαταλεγόταν ανάμεσα στους κομψούς επισκέπτες της υψηλής κοινωνίας που έφτασαν στο Λονδίνο από τις ΗΠΑ για τη στέψη της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ στις 2 Ιουνίου 1953, στοχεύοντας να μεταφέρει στο αμερικανικό κοινό τον ενθουσιασμό που είχε κυριεύσει τη Βρετανία.

Η 23χρονη δημοσιογράφος, η οποία τότε έβγαινε με τον Τζον Φ. Κένεντι, τον γοητευτικό γερουσιαστή της Μασαχουσέτης (θα παντρεύονταν μόλις λίγους μήνες αργότερα) διέσχισε τον Ατλαντικό με το «SS United States», το ταχύτερο τότε υπερωκεάνιο στον κόσμο, για να καταγράψει τις εντυπώσεις της καθώς οι άνθρωποι συνέρρεαν στο Λονδίνο για τη στέψη.

Οι ανταποκρίσεις της νεαρής ρεπόρτερ στην ημερήσια εφημερίδα Washington Times-Herald (1939-1954), που ανακαλύφθηκαν σε αρχεία με μικροφίλμ στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ, δίνουν την εικόνα ενός θεάματος που συμβαίνει μόνο μια φορά στη ζωή: στρατιώτες από χώρες της Κοινοπολιτείας που κατασκήνωναν σε βασιλικά πάρκα, πολυτελώς διακοσμημένα κτίρια και παντού αφίσες με το πρόσωπο της νεαρής βασίλισσας, γράφει ο Ντέιβιντ Τσάρτερ στους Times του Λονδίνου.

«Ολόκληρη η χώρα ασχολείται με τη στέψη, μόνο με τη στέψη και με τίποτα άλλο εκτός από τη στέψη», έγραψε η νεαρή ανταποκρίτρια στο βασικό άρθρο της που δημοσιεύτηκε τη μεγάλη μέρα. «Κάθε σπίτι που μπορούσε κανείς να δει από τα παράθυρα του τρένου μεταξύ Σαουθάμπτον και Λονδίνου είχε μια εικόνα της βασίλισσας Ελισάβετ κολλημένη στο εξωτερικό του ή σε ένα παράθυρο».

Η Μπουβιέ έφτασε στο Σαουθάμπτον έπειτα από ένα πενθήμερο ταξίδι με το υπερωκεάνιο που έφερε διασημότητες από τις ΗΠΑ, όπως ο Γουόλτερ Κρονκάιτ, κορυφαίος παρουσιαστής του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του CBS από το 1962 έως το 1981, ο κοσμηματοπώλης Λουί Αρπέλ, και ο δούκας και η δούκισσα του Ουίνδσορ (ο πρώην βασιλιάς Εδουάρδος Η’ και η σύζυγός του Γουόλις Σίμπσον), οι οποίοι, ωστόσο, αποβιβάστηκαν στη Χάβρη για να αποφύγουν εντελώς τη στέψη.

«Οι επιβάτες κοιτάζουν επίμονα τον δούκα, γνωρίζοντας ότι αν δεν είχε παραιτηθεί από τον θρόνο, δεν θα ταξίδευαν για τη στέψη της ανιψιάς του», έγραψε η Μπουβιέ. «Μερικές φορές παιδιά του ζητούν αυτόγραφα, τα οποία εκείνος δίνει με χαρά», πρόσθεσε.

Στο πλοίο βρίσκονταν επίσης αντιπροσωπείες αξιωματούχων από την Κολομβία, την Κούβα, τη Δομινικανή Δημοκρατία, τον Ισημερινό και τη Γουατεμάλα, συνοδευόμενες από στρατιώτες με εθνικές στολές.

Η Τζάκι Μπουβιέ την εποχή της δημοσιογραφικής καριέρας της (Photo by ullstein bild/ullstein bild via Getty Images)

Οταν έφτασε τελικά στη βρετανική πρωτεύουσα, η Μπουβιέ παρασύρθηκε από τη χαρούμενη ατμόσφαιρα και την υπερβολική διακόσμηση, γράφει ο Ντέιβιντ Τσάρτερ στους Times. Το Λονδίνο «ποτέ δεν ήταν τόσο όμορφο από τη στέψη του πατέρα της Ελισάβετ, Βασιλιά Γεωργίου», έγραψε. «Κάθε κτίριο είναι διακοσμημένο. Υπέροχες πολύχρωμες κορδέλες κοσμούν όλα τα μεγάλα ξενοδοχεία όπως το “Savoy”, και πολυκαταστήματα όπως το “Harrods”, και στα μικρότερα καταστήματα υπάρχουν φωτογραφίες της Αυτής Μεγαλειότητας».

Προσπαθώντας να περιηγηθεί στους πολυσύχναστους δρόμους, ένας ταξιτζής της λέει: «Ολοι είναι πολύ ευχάριστοι και φιλικοί τώρα. Ελεγα στην κυρά μου ότι πρέπει να έχουμε κάτι τέτοιο κάθε χρόνο». Παρακολουθώντας, εξάλλου, την «Αλλαγή της Φρουράς» στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, η Μπουβιέ –της οποίας ο αρραβώνας με τον JFK θα ανακοινωνόταν λίγο αργότερα τον ίδιο μήνα– ανέφερε ότι είδε τον τετράχρονο πρίγκιπα Κάρολο να κρυφοκοιτάζει πίσω από μια κουρτίνα, συμμετέχοντας στον ενθουσιασμό του πλήθους.

Τα μεγαλύτερα έθνη της Κοινοπολιτείας έστειλαν στρατεύματα για τις βάρδιες της τελετής, που άλλαζαν κάθε μια ώρα, κατέγραψε. «Οι Αυστραλοί, οι Νεοζηλανδοί και οι Καναδοί έκαναν ήδη τη βάρδια τους. Ακολούθησαν οι Πακιστανοί. Το σύνταγμα με τα τουρμπάνια βάδισε από τον καταυλισμό τους στους Κήπους του Κένσινγκτον προς τους Στρατώνες του Ουέλινγκτον, συνοδευόμενο από μια μπάντα με γκάιντες». Η Μπουβιέ παρατήρησε, ακόμη, ότι οι Mounties (Βασιλική Καναδική Εφιππη Αστυνομία) ήταν οι αγαπημένοι των παιδιών επειδή είχαν στρατοπεδεύσει στο Χάιντ Παρκ απέναντι από τους στρατώνες του Household Cavalry (Εφιπποι Φρουροί της Αγγλίας) και «βοσκούσαν τα περιποιημένα μαύρα άλογά τους κάτω από τα δέντρα».

Το ξενοδοχείο «Dorchester», η πρόσοψη του οποίου ήταν διακοσμημένη έτσι ώστε να θυμίζει θεωρεία θεάτρου με «γαλάζια  μπαλκόνια με μοβ και χρυσές ντραπέ κουρτίνες», τράβηξε την προσοχή της νεαρής Μπουβιέ όταν άκουσε και μια συζήτηση που θέλησε να μοιραστεί με το αναγνωστικό κοινό της εφημερίδας της: «Μια γυναίκα γύρισε και είπε σε μια άλλη, “Οχι αγαπητή μου, ας γευματίσουμε στο “Claridge’s”. Εκεί μένουν όλοι οι έκπτωτοι μονάρχες”»

Η Μπουβιέ αναφέρθηκε επίσης στην παράσταση «Guys and Dolls» του Μπρόντγουεϊ, που είδε στο Coliseum Theatre –στην οποία παρευρέθη και η 22χρονη πριγκίπισσα Μαργαρίτα, αδελφή της Ελισάβετ– αλλά και σε ένα πάρτι στο «400 Club», «ένα μικροσκοπικό ιδιωτικό nightclub στο Μέιφεαρ» επενδυμένο με πτυχωτό κόκκινο βελούδο, που «μοιάζει με το εσωτερικό μπιζουτιέρας». Μεταξύ εκείνων που «προσπαθούσαν να χορέψουν στην πίστα μεγέθους γραμματοσήμου ήταν η μαρκησία του Μίλφορντ Χέιβεν, η μαρκησία του Μπλάντφορντ… και ο  μαχαραγιάς της Τζαϊπούρ», έγραψε.

Η νεαρή αμερικανίδα ρεπόρτερ πήρε συνέντευξη από μια από τις κυρίες επί των τιμών που βοηθούσαν τη βασίλισσα να ετοιμαστεί για τη στέψη της, η οποία είπε ότι σχεδίαζαν να πάνε νωρίτερα για ύπνο το βράδυ: «Πρέπει να είναι στο Αβαείο του Γουέστμινστερ στις 6.30 το πρωί της Τρίτης και οι κομμώτριές τους φτάνουν στο παλάτι για να φτιάξουν τα μαλλιά τους στις 3 το πρωί· “Φοράμε τιάρα, ξέρετε, και αυτό θέλει λίγη τακτοποίηση”».

Η ανώνυμη κυρία επί των τιμών αποκάλυψε και ένα από τα μυστικά της τελετής στην ατρόμητη ρεπόρτερ, που αργότερα θα γινόταν Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ: «Στο στέμμα του Αγίου Εδουάρδου έχει τοποθετηθεί ένα μυστικό σημάδι, ώστε να μπορέσει ο Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι να διακρίνει το εμπρός και το πίσω μέρος του όταν στέφει τη βασίλισσα. Αυτή τη φορά δεν έχει σκοπό να κάνει λάθος. Το 1937, όταν ο Αρχιεπίσκοπος έστεψε τον Βασιλιά Γεώργιο ΣΤ’, τοποθέτησε το στέμμα ανάποδα».

Η Μπουβιέ διαπίστωσε ακόμη ότι «οι Λονδρέζοι φαίνονται έκπληκτοι με τις ορδές των Αμερικανών που ήρθαν εδώ για το πολύχρωμο γεγονός». Ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματός της, κάποιος κύριος Γούνταμ, τη ρώτησε: «Εσείς στην Αμερική ενδιαφέρεστε για τη στέψη όσο λένε οι εφημερίδες μας;». Και την άλλη μέρα, «αφού βεβαιώθηκε ότι μας ενδιέφερε πολύ, εμφανίστηκε στο σαλόνι μας στις 8 το πρωί με μια μεγάλη αμερικανική σημαία. Καθώς την κρεμούσε στο μπροστινό μας παράθυρο, παρατήρησε ότι του την είχε δώσει ένας αμερικανός αξιωματικός του Ναυτικού που νοίκιαζε το διαμέρισμά του κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. “Αυτά τα παιδιά ήταν πολύ καλά μαζί μου”, θυμάται. “Τώρα που έχω ξανά μερικούς Αμερικάνους, πρέπει απλώς να κρεμάσω τη σημαία”», μετέφερε τη δήλωσή του η Μπουβιέ στην Washington Times-Herald.

Ο Τζον και η Τζάκι Κένεντι κατά την επίσκεψή τους στο Μπάκιγχαμ με τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’ και τον πρίγκιπα Φίλιππο

Ωστόσο η μέλλουσα κυρία Κένεντι δεν ήταν από τους τυχερούς που έπιασαν στασίδι στο αβαείο· αντ’ αυτού κυκλοφορούσε ανάμεσα στο τεράστιο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί έξω από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ για να κάνει το τελικό ρεπορτάζ της καταγράφοντας τις απόψεις των «ανθρώπων στο δρόμο». Ο Λόρενς Τούγκουντ, ένας εργάτης από τη γειτονιά του Πέκαμ στο νότιο Λονδίνο, της είπε ότι βοήθησε να εγκατασταθούν μερικές από τις διακοσμήσεις στο Πικαντίλι Σέρκους. «Είναι ένα υπέροχο θέαμα. Θα έπρεπε να είναι μόνιμο», της είπε, προσθέτοντας ότι του άρεσε και το ό,τι πληρώθηκε για τις υπερωρίες.

Η Χίλντα Ολντερμαν, μια νοικοκυρά από το Σάουθ Ράισλιπ, θυμήθηκε: «Κανείς δεν ήταν τόσο ενθουσιασμένος στην προηγούμενη στέψη. Η βασιλική οικογένεια είναι πιο κοντά στους ανθρώπους τώρα από ό,τι ήταν παλιά». Και ο Χόρας Ράσελ, ένας ξυλουργός από το Λονδίνο, της είπε: «Ο πραγματικός βασιλιάς είναι ο δούκας του Ουίνδσορ, έτσι δεν είναι;», εννοώντας τον πρίγκιπα Φίλιππο.

Ωστόσο, η Μπουβιέ διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι Βρετανοί που γνώρισε ήταν ενθουσιασμένοι με τη νέα τους βασίλισσα. Η Μπάρμπαρα Μπανκς, φοιτήτρια στο Royal Holloway College στο Λονδίνο, της είπε: «Δεν θα δούμε άλλη βασίλισσα. Νομίζω ότι είναι ωραίο να έχεις μια βασίλισσα για αλλαγή. Σίγουρα περάσαμε τις καλύτερες στιγμές μας κάτω από τις βασίλισσές μας. Οτιδήποτε νέο ενθαρρύνει ένα νέο πνεύμα και στους ανθρώπους. Είναι νέα. Γι’ αυτό σημαίνει τόσο πολλά για τους νέους. Μας εκπροσωπεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο και θα γερνάμε μαζί της».

Ακριβώς οκτώ χρόνια αργότερα, η Ζακλίν Μπουβιέ –Τζάκι Κένεντι πλέον– θα επέστρεφε στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ για ένα δείπνο, ως καλεσμένη της βασίλισσας, για τη στέψη της οποίας είχε γράψει με τόσο ενθουσιασμό. Και βέβαια, τη στιγμή των νεανικών της παρατηρήσεων έξω από τα κάγκελα του παλατιού ήταν αδύνατο να φανταστεί κανείς ότι, την επόμενη φορά που θα ερχόταν στο Λονδίνο, πλήθη θα μαζεύονταν για να δουν τον νεότερο εκλεγμένο αμερικανό πρόεδρο και τη λαμπερή Πρώτη Κυρία του, η οποία χαιρετίστηκε ως η Αμερικανίδα, που ταίριαζε όσο καμιά άλλη με τη γοητεία της βρετανικής βασιλικής οικογένειας.