Την έκρηξη της προηγούμενης Πέμπτης στη ρωσική βάση δοκιμών Νιονόσκα στον Αρκτικό Ωκεανό ακολούθησε μία 40λεπτη αύξηση των επιπέδων ραδιενέργειας στο Σεβεροντβίνσκ, μια μικρή πόλη που απέχει περίπου 40 χιλιόμετρα από τον τόπο του δυστυχήματος. Όταν οι δημοτικές αρχές του Σεβεροντβίνσκ ανακοίνωσαν αύξηση στα επίπεδα της ραδιενέργειας, πανικόβλητοι κάτοικοι έτρεξαν να προμηθευθούν χάπια ιωδίου, τα οποία προστατεύουν τον θυροειδή αδένα από την απορρόφηση της ακτινοβολίας. Τότε, η Μόσχα «κατέβασε» τις πληροφορίες από τις ιστοσελίδες των δημοτικών αρχών, ενώ το ρωσικό υπουργείο Άμυνας με ανακοίνωσή του ανέφερε πως η ραδιενέργεια είχε παραμείνει σε φυσιολογικά επίπεδα.
Οι πρώτες πληροφορίες από τη ρωσική πλευρά έκαναν λόγο για «κινητήρα πυραύλων με υγρό καύσιμο» που ανατινάχθηκε, ενώ εμφανίστηκαν διαβεβαιώσεις ότι τέτοιου είδους «ατυχήματα» αποτελούν συνήθη κίνδυνο κατά τη σημαντική έρευνα που διεξάγεται στη βάση δοκιμών καθώς και ότι ανάλογα περιστατικά έχουν επίσης συμβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία.
Αυτό βέβαια δεν εξηγούσε την αύξηση των επιπέδων ραδιενέργειας στην μικρή πόλη. Η επίσημη ενημέρωση από τη ρωσική πλευρά αναφερόταν και στους πέντε επιστήμονες που έχασαν τη ζωή τους από την έκρηξη: ο ηρωισμός τους θα βραβευόταν και οι οικογένειές τους θα αποζημιώνονταν.
Λίγες ημέρες μετά, η ιστορία περί «κινητήρα πυραύλων με υγρά καύσιμα» παραλλάχθηκε ελαφρώς: οι επιστήμονες, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία που δίνονταν στην δημοσιότητα, εμπλέκονταν στην «συντήρηση πηγών ισοτόπων» που σχετίζονται με «κινητήρα υγρών καυσίμων».
Ακολουθούσαν τεχνικές λεπτομέρειες σχετικά με το αντικείμενο της έρευνας για «τη δημιουργία πηγών θερμικής ή ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση ραδιενεργών υλικών, συμπεριλαμβανομένων των σχάσιμων υλικών και των ραδιοϊσοτοπικών υλικών». Όχι όμως συγκεκριμένες πληροφορίες για το τι ήταν αυτό πάνω στο οποίοι εργάζονταν οι νεκροί επιστήμονες, που βρέθηκαν στον Αρκτικό Ωκεανό από το ωστικό κύμα της έκρηξης.
Διαβάζοντας πίσω από τις γραμμές των επίσημων ανακοινώσεων αναλυτές σε δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ένα από τα πιθανά ερευνητικά προγράμματα κατά το οποίο μπορεί να προκλήθηκε η έκρηξη ήταν το Skyfall, όπως είναι γνωστό στο ΝΑΤΟ, ή Burevestnik στα ρωσικά: η ανάπτυξη ενός πυραυλικού συστήματος που τροφοδοτείται με πυρηνική ενέργεια και είναι ικανό να διανύει μεγάλες αποστάσεις αποφεύγοντας τους αμυντικούς πυραύλους των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος Πούτιν είχε περηφανευθεί για αυτό κατά την επίσημη ομιλία του για την κατάσταση του έθνους πέρυσι – είχε αναφέρει μάλιστα ότι η πυρηνική δύναμη του Burevestnik του δίνει απεριόριστη εμβέλεια.
Σε πρόσφατο δημοσίευμα το BBC ανέφερε ότι η ρωσική κρατική πυρηνική υπηρεσία, Rosatom, δήλωσε ότι οι ερευνητές έκαναν τεστ σε πυρηνικό κινητήρα, αλλά δεν έδωσε περαιτέρω τεχνικές λεπτομέρειες ούτε πληροφορίες για το σύστημα που ερευνούσαν. Επιπλέον, ότι η Ρωσία έχει δοκιμάσει στο παρελθόν το πυραυλοκίνητο Burevestnik, ενώ ειδικός αναλυτής σημείωσε πως «αυτά τα νέα συστήματα προέρχονται από τη σοβιετική εποχή – έχουν βγει από το ράφι και έχουν χρηματοδοτηθεί εκ νέου».
Σύμφωνα με το BBC, το Burevestnik, ή Skyfall επί το δυτικότερον, δεν είναι το μόνο σύστημα που θα μπορούσε να έχει εμπλακεί στη θανατηφόρο έκρηξη της προηγούμενης Πέμπτης. Ανάμεσα στα υποψήφια αναφέρονταν επίσης ένα νέο πυραυλικό σύστημα μεγάλης εμβέλειας, το οποίο ονομάζεται Zircon, το οποίο αναπτύσει ταχύτητες έως και οκτώ φορές μεγαλύτερες από αυτήν του ήχου, καθώς και ένα νέο μη επανδρωμένο υποβρύχιο με τον κωδικό «Ποσειδώνας».
Πέρα από την αρχική ιστορία του «κινητήρα υγρών καυσίμων» που παραλάχθηκε μερικές αργότερα, σήμερα η ρωσική μετεωρολογική υπηρεσία ανέτρεψε ελαφρώς και την αρχική ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας περί ραδιενέργειας: Όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων TASS τα επίπεδα της ακτινοβολίας στο Σεβεροντβίνσκ αυξήθηκαν μέχρι και 16 φορές μετά το δυστήχημα. Από την πλευρά της η Greenepeace είχε ανακοινώσει πως αυξήθηκαν 20 φορές. Μετρήσεις ρωσικού ινστιτούτου επιστημών έδειχναν ότι η ακτινοβολία, εντός της πόλης, έφταναν τα 2 μικρο-σίβερτ ανά ώρα επί 40 λεπτά, ενώ μετά έπεσαν στα 0,11. Και οι δύο τιμές θεωρούνται πολύ μικρές για να προκαλέσουν βλάβες σε ανθρώπινους οργανισμούς. Ωστόσο, τα 2 μικρο-σίβερτ δεν θεωρούνται ακριβώς «φυσιολογικά επίπεδα», όπως είχε αρχικά ανακοινώσει το υπουργείο Άμυνας.
Όποιο όμως και αν ήταν το σύστημα που δοκίμαζαν ή οι διαφορές στα μικρά επίπεδα ραδιενέργειας που μετρήθηκαν την προηγούμενη Πέμπτη, το πρόβλημα του Πούτιν μάλλον δεν εντοπίζεται στην ουσία της υπόθεσης αλλά στη «διαχείριση» των πληροφοριών σε σχέση με κρίσεις. Παρόμοιες τακτικές με αυτές του πρόσφατου δυστυχήματος είχαν εφαρμοσθεί και στην περίπτωση της βύθισης ρωσικού πυρηνικού υποβρυχίου Κουρσκ τον Αύγουστο του 2000, επίσης στον Αρκτικό Ωκεανό. Τότε οι Ρώσοι είχαν αρχικά αρνηθεί τη διεθνή βοήθεια και ανέφεραν ότι η συντριπτική πλειοψηφία του πληρώματος των 118 ναυτών είχαν χάσει τη ζωή τους μέσα σε μερικά λεπτά από την έκρηξη που προκάλεσε το ναυάγιο. Ωστόσο, όπως αποδείχθηκε αργότερα, 23 μέλη του πληρώματος είχαν μεταβεί στο χώρο 9 του υποβρυχίου, κοντά στην οπίσθια τουρμπίνα και βρίσκονταν εκεί εγκλωβισμένοι, μέχρι που άφησαν την τελευταία τους πνοή.
«Η πραγματική απειλή για τον κ. Πούτιν δεν είναι η αποτυχία ενός δοκιμαστικού προγράμματος πυραύλων, ούτε οποιοδήποτε φως πέφτει στα ρωσικά προγράμματα πυρηνικών όπλων, που ο ίδιος ο κ. Πούτιν έχει ανακοινώσει δημόσια. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι τα ενστικτώδη ψέματα και οι διαψεύσεις της κυβέρνησης θα κάνουν τον ρωσικό λαό και τον υπόλοιπο κόσμο να μην πιστεύουν σε τίποτα από αυτά που ο κ. Πούτιν ή οι σύντροφοί του λένε ή κάνουν όταν θα πλησιάζει η επόμενη κρίση», αναφέρουν οι New York Times σε πρόσφατο editorial τους.