Φανταστείτε κάποια σύγχρονη αμερικανίδα σούπερ σταρ, τη Lady Gaga ας πούμε, να αποσύρεται από τη σόουμπιζ τώρα, στο απόγειο της καριέρας της, στα 36 χρόνια της… Τι εντύπωση θα προκαλούσε τέτοια κίνηση στους θαυμαστές της; Μικρότερη, ασφαλώς, από εκείνη που προκάλεσε στην εποχή της η απόφαση αποστρατείας της σουηδέζας βεντέτας του Χόλιγουντ που στην Ιστορία του κινηματογράφου έμεινε γνωστή με το ψευδώνυμο Γκρέτα Γκάρμπο.
Η Γκάρμπο εγκατέλειψε το σινεμά και εξαφανίστηκε από προσώπου Γης το 1941, όταν ήταν 36 χρόνων. Είχε φτάσει στις ΗΠΑ 16 χρόνια νωρίτερα. Γύρισε καμιά τριανταριά φιλμ, ενώ έζησε τη μοναδική εμπειρία της μετάβασης από τον βωβό κινηματογράφο στον ομιλούντα. Η τελευταία ταινία της, με τίτλο «Διπρόσωπη Γυναίκα», με μέτρια εισπρακτική επιτυχία και πολλές σκληρές κριτικές, ήταν η τελευταία έκφραση της τέχνης της στο σελιλόιντ.
Αφιέρωμα στην Γκάρμπο έκανε το περιοδικό Venerdi της Repubblica. Εγραψε ότι η αποστρατεία της από τις μάχες των κινηματογραφικών στούντιο έγινε αθόρυβα, χωρίς συνεντεύξεις Τύπου. Και κατόπιν… απολύτως τίποτε: μέχρι τον θάνατό της, το 1990, δεν γύρισε άλλα φιλμ, ούτε έδωσε άλλες συνεντεύξεις, δεν έκανε καν άλλες φωτογραφίσεις. Παραδόξως, όμως, έτσι έγινε ακόμη φωτεινότερη σταρ, ακριβώς επειδή το απρόσιτο και μακρινό… θέλγουν τον κόσμο και εξάπτουν τη φαντασία του.
Τι παραπάνω να γράψει κανείς για την Γκάρμπο εν έτει 2023; Η Repubblica έκρινε ότι το βιβλίο «Γκάρμπο», του αμερικανού συγγραφέα Ρόμπερτ Γκότλιμπ, περιέχει «αποκαλύψεις» και «μυστικά» της ζωής της ντίβας. «Η Γκάρμπο είχε μέτρια μόρφωση, ήταν φτωχή και ξένη. Κατάφερε όμως να αποκτήσει ένα επίπεδο ελέγχου της καριέρας της και των συμβολαίων της, που κάποιες από τις σημερινές ηθοποιούς δεν μπορούν να διανοηθούν καν» είπε ο Γκότλιμπ τηλεφωνικώς.
Φθάνοντας στο Χόλιγουντ, έμοιαζε σαν χαμένη. Δεν μιλούσε αγγλικά, δεν ήξερε τι θα της συνέβαινε. Τις πρώτες ημέρες υπέστη και αυτή τα μαθήματα που υφίσταντο όλες οι στάρλετ: πολλές πόζες και κλικ, κάποια μαθήματα υποκριτικής. Ομως η αίσθηση του αποπροσανατολισμού εγκατέλειψε γρήγορα την Γκρέτα. Στo πρώτο της αμερικανικό φιλμ, όπου είχε πρωταγωνιστικό ρόλο, η Γκάρμπο ήταν αληθινή αποκάλυψη δίπλα στον συμπρωταγωνιστή της, Τζον Γκίλμπερτ.
O μεταξύ τους φιλμικός «έρωτας» ήταν φλογερές, οι σκηνές αληθοφανείς. Φιλιά παθιασμένα, η γυναίκα σε πρώτο ρόλο, πράγματα πρωτοφανέρωτα στο πανί. Οι δυο τους είχαν και εκτός των στούντιο αναπτύξει κάποια σχέση, όμως η Γκάρμπο δεν ήθελε να παντρευτεί. Η Repubblica ρώτησε με αγωνία τον συνομιλητή της: «Γιατί; Μήπως ήταν λεσβία, μήπως ήταν μπαϊσέξουαλ;»…
Τη δουλειά μου να κάνω
O Γκότλιμπ έδωσε μια απάντηση που μάλλον απογοήτευσε: «Είμαι πεπεισμένος ότι το σεξ δεν την ενδιέφερε και τόσο πολύ την Γκάρμπο. Ηταν πολύ απασχολημένη με τον εαυτό της. Ηθελε να τη φροντίζουν, να την υπηρετούν και να τη σέβονται, όχι απαραιτήτως να την αγαπούν». Ετσι, και αναγκαστικώς, η συζήτηση πέρασε από τα ερωτικά στις φιλίες.
Η Repubblica έγραψε ότι οι φιλίες της, είτε με άνδρες είτε με γυναίκες, είχαν πάντα έναν εμπορικό στόχο, ένα αμοιβαίως επωφελές deal ως στόχο. Και ότι στην επαγγελματική σχέση της με τη σεναριογράφο Σλάκα Βίρτελ αναζήτησε τη μεγαλύτερη αδελφή ή το υποκατάστατο της μάνας που είχε αφήσει πίσω της, στη Σουηδία. Η Γκάρμπο, τελικά, έφερε στις ΗΠΑ τη μάνα της και τον αδελφό της, αλλά αργότερα.
Με τις κινηματογραφικές επιτυχίες ήρθαν και οι κοινωνικές: η Γκρέτα ήταν ενθουσιασμένη που μπόρεσε να καταστεί μέλος κάποιων κλειστών κύκλων με δύναμη οικονομική. Την ερωτεύτηκε η λεσβία ποιήτρια Mερσέντες ντε Ακόστα, έγραψε η Repubblica, επιμένοντας στο συγκεκριμένο θέμα, και η Γκάρμπο αναγκάστηκε να διακόψει κάθε επαφή μαζί της. Σε κάποιες περιπτώσεις επιστράτευσε τον κυνισμό και τον σαρκασμό της για να αποφύγει ενοχλητικές ή βαρετές δημόσιες εμφανίσεις.
Ενδεχομένως, η Γκάρμπο βρήκε την ηρεμία της μόνο τα τελευταία χρόνια, δίπλα στη βαρόνη Σεσίλ ντε Ρότσιλντ, η οποία την περιέβαλε με πραγματική φιλία. O Γκότλιμπ, πάντως, ανέφερε ότι απέφευγε τις κοινωνικές επαφές, ωστόσο πού και πού έβγαινε έξω. Η μοναχική ζωή της δεν ήταν ούτε θλιβερή ούτε αξιολύπητη. Πήγαινε σε εστιατόρια, αγόραζε αντίκες, έργα τέχνης. Τα υπόλοιπα, «μυστήριο». Που εξακολουθεί να εξάπτει το κοινό και να γεννά βιογραφίες και ρεπορτάζ για «τη μεγαλύτερη ντίβα του Χόλιγουντ».