Το γεγονός ότι απαιτείται πολλή ενέργεια στη διάρκεια της κύησης είναι κάτι που μόνο οι έγκυες γνωρίζουν. Τώρα, όμως, οι επιστήμονες ανακαλύπτουν την ακριβή ποσότητα της. Αυστραλοί ερευνητές υπολόγισαν ότι μια ανθρώπινη εγκυμοσύνη απαιτεί σχεδόν 50.000 διατροφικές θερμίδες σε διάστημα εννέα μηνών.
Η ποσότητα αυτή ισοδυναμεί με περίπου 50 κύπελλα παγωτού Ben and Jerry’s – και είναι πολύ περισσότερη από όση περίμεναν οι ερευνητές. Σύμφωνα με τους New York Times, τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν την περασμένη Πέμπτη στο επιστημονικό περιοδικό Science.
Παλαιότερες εκτιμήσεις ήταν πολύ χαμηλότερες, επειδή οι επιστήμονες γενικά υπέθεταν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που εμπλέκεται στην αναπαραγωγή αποθηκευόταν στο έμβρυο, το οποίο είναι σχετικά μικρό. Αλλά οι ερευνητές του πανεπιστημίου Μόνας της Αυστραλίας ανακάλυψαν ότι η ενέργεια που αποθηκεύεται στους ιστούς ενός ανθρώπινου εμβρύου αντιπροσωπεύει περίπου το 4% του συνολικού ενεργειακού κόστους της εγκυμοσύνης.
Αυτό σημαίνει ότι το υπόλοιπο 96% αποτελεί επιπλέον «καύσιμο» που απαιτεί το ίδιο το σώμα της εγκύου. Αυτή η ανακάλυψη προέκυψε μετά από μακροχρόνια έρευνα του εξελικτικού βιολόγου, δρα. Ντάστιν Μάρσαλ, για τον μεταβολισμό, η οποία αποκάλυψε ότι διαφορετικά είδη του πλανήτη πρέπει να ανταποκρίνονται σε διαφορετικές ενεργειακές απαιτήσεις.
Τα θερμόαιμα θηλαστικά, για παράδειγμα, μπορούν να διατηρήσουν μια σταθερή θερμοκρασία σώματος και να παραμείνουν ενεργά ακόμα και όταν αυτή η θερμοκρασία πέσει. Αλλά οι… θερμόαιμοι έχουν και τα μειονεκτήματά τους. Η διατήρηση ενός υψηλού μεταβολικού ρυθμού απαιτεί από τα θηλαστικά να ταΐζουν συνεχώς την κοιλιά τους. Ενα ψυχρόαιμο φίδι, αντιθέτως, μπορεί να μείνει εβδομάδες νηστικό μεταξύ των γευμάτων.
Ο δρ. Μάρσαλ ξεκίνησε να συντάσσει μια πλήρη απογραφή της ενέργειας που καταναλώνουν δεκάδες είδη κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αναγνώρισε ότι τα περισσότερα θηλυκά δεν πρέπει μόνο να τροφοδοτούν το σώμα τους, αλλά πρέπει παράλληλα να δίνουν επιπλέον ενέργεια στους απογόνους τους.
Οταν άρχισε να ερευνά το κόστος της αναπαραγωγής, ο βιολόγος δεν μπορούσε να βρει σταθερούς αριθμούς. Κάποιοι ερευνητές είχαν μαντέψει ότι το έμμεσο κόστος –δηλαδή η ενέργεια που χρησιμοποιούν οι γυναίκες για να τροφοδοτήσουν το σώμα τους ενώ είναι έγκυες– μπορεί να φτάσει μόνο στο 20% της άμεσης ενέργειας στους ιστούς του μωρού. Αλλά ο Μάρσαλ δεν εμπιστεύτηκε τις εικασίες τους.
Ο ίδιος και οι φοιτητές του ξεκίνησαν να υπολογίζουν το κόστος μόνοι τους. Εψαξαν την επιστημονική βιβλιογραφία για πληροφορίες όπως η ενέργεια που αποθηκεύεται στους ιστούς κάθε απογόνου. Αναζήτησαν επίσης τον συνολικό μεταβολικό ρυθμό των θηλυκών στην περίοδο της αναπαραγωγής, τον οποίο οι επιστήμονες μπορούν να εκτιμήσουν μετρώντας πόσο οξυγόνο καταναλώνουν οι μητέρες.
Συγκεντρώνοντας τέτοια δεδομένα, οι ερευνητές υπολόγισαν το κόστος αναπαραγωγής για 81 είδη – από έντομα μέχρι φίδια και κατσίκες. Διαπίστωσαν ότι το μέγεθος κάθε ζώου έχει μεγάλη επίδραση στο πόση ενέργεια χρειάζεται για να αναπαραχθεί.
Τα μικροσκοπικά ζώα, για παράδειγμα, απαιτούν λιγότερο από το ένα εκατομμυριοστό της θερμίδας για να γεννήσουν έναν απόγονο. Αντίθετα, ένα ελάφι με λευκή ουρά χρειάζεται περισσότερες από 112.000 θερμίδες για να γεννήσει ένα ελαφάκι. Ο μεταβολισμός των ειδών παίζει επίσης ρόλο. Τα θερμόαιμα θηλαστικά χρησιμοποιούν τριπλάσια ενέργεια από ότι τα ερπετά και άλλα ψυχρόαιμα ζώα του ίδιου μεγέθους.
Η μεγαλύτερη έκπληξη ήρθε όταν ο δρ. Μάρσαλ και οι φοιτητές του διαπίστωσαν ότι σε πολλά είδη, το έμμεσο κόστος της εγκυμοσύνης είναι μεγαλύτερο από το άμεσο. Τα πιο ακραία αποτελέσματα προήλθαν από θηλαστικά. Κατά μέσο όρο, μόνο το 10% της ενέργειας που χρησιμοποιεί ένα θηλυκό θηλαστικό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πηγαίνει στους απογόνους του.
Η μελέτη προσφέρει ενδείξεις σχετικά με το γιατί ορισμένα είδη έχουν υψηλότερο έμμεσο κόστος από άλλα. Τα φίδια που γεννούν αυγά χρησιμοποιούν πολύ λιγότερη έμμεση ενέργεια από τα φίδια που γεννούν ζωντανούς απογόνους. Τα τελευταία πρέπει να υποστηρίζουν τα έμβρυα καθώς μεγαλώνουν μέσα στο σώμα τους, ενώ οι μητέρες που γεννούν αυγά μπορούν να βγάλουν τους απογόνους τους από το σώμα τους πιο γρήγορα.
Μπορεί να υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους τα θηλαστικά πληρώνουν τόσο υψηλότερο έμμεσο κόστος για την εγκυμοσύνη. Πολλά είδη κατασκευάζουν έναν πλακούντα για να μεταφέρουν θρεπτικά συστατικά στα έμβρυα τους, για παράδειγμα. Ο δρ. Μάρσαλ υποπτεύεται ότι οι άνθρωποι πληρώνουν ιδιαίτερα υψηλό κόστος επειδή οι γυναίκες μένουν έγκυες για περισσότερο χρονικό διάστημα από όσο τα περισσότερα άλλα θηλαστικά.
Ο Μάρσαλ λέει ότι τα νέα αποτελέσματα της έρευνάς του μπορεί επίσης να εξηγήσουν γιατί τα θηλυκά θηλαστικά –συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων– καταβάλλουν τόση προσπάθεια για να φροντίσουν τα μικρά τους μετά τη γέννησή τους: επειδή καταβάλλουν και τόση προσπάθεια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους – κάτι που συνιστά μια μορφή επένδυσης.