Τα περιθώρια στενεύουν δραματικά. Οι εκλογές στις ΗΠΑ έχουν κάνει τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να χάνει τον ύπνο του. Οι πιέσεις από το εσωτερικό της χώρας για τερματισμό του πολέμου –σχεδόν με οποιοδήποτε τίμημα– αυξάνονται διαρκώς. Η Ουκρανία είναι πολύ κοντά στην «ώρα μηδέν», γράφουν οι Financial Times και διερευνούν τις εναλλακτικές και τα σενάρια για το μέλλον και τον πιθανό τερματισμό του αιματηρού πολέμου.
Σε ένα διοικητήριο κοντά στην εμπόλεμη πόλη Ποβρόσκ της ανατολικής Ουκρανίας, στρατιώτες της Επιλεκτης Προεδρικής Ταξιαρχίας ανησυχούν για την απροθυμία στην Ουάσινγκτον να επιτρέψει στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει Δυτικούς πυραύλους για να χτυπήσει στόχους εντός της Ρωσίας.
Αν ήταν σε θέση να πολεμήσουν «με τα δύο χέρια αντί με το ένα χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη», τότε τα στρατεύματα της Ουκρανίας θα μπορούσαν να έχουν μια ευκαιρία ενάντια στον πιο ισχυρό ρωσικό στρατό, λέει ένας χειριστής drone.
Περιτριγυρισμένος από οθόνες βίντεο που δείχνουν τον εχθρό να προελαύνει, ο διοικητής του τάγματος λέει ότι οι στόχοι του έχουν αρχίσει να αλλάζουν: «Αυτή τη στιγμή σκέφτομαι περισσότερο πώς να σώσω τους ανθρώπους μου. Είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι θα μπορέσουμε να επαναφέρουμε τον εχθρό πίσω στα σύνορα του 1991» λέει ο Μικαΐλο Τέμπερ αναφερόμενος στον στόχο της χώρας του να αποκαταστήσει την πλήρη εδαφική της ακεραιότητα.
Με τις ελπίδες για την απελευθέρωση των εδαφών τους να έχουν σβήσει, οι στρατιώτες στο μέτωπο εκφράζουν τώρα την επιθυμία για διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για τερματισμό του πολέμου. Ο Γιούρι, ένας άλλος διοικητής στο ανατολικό μέτωπο που έδωσε στους Financial Times μόνο το μικρό του όνομα, λέει ότι φοβάται την προοπτική ενός «πολέμου που δεν θα τελειώσει ποτέ».
«Είμαι υπέρ των διαπραγματεύσεων τώρα» δηλώνει ο Γιούρι, εκφράζοντας την ανησυχία ότι ο γιος του, που είναι επίσης στρατιώτης, θα μπορούσε να περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του πολεμώντας και ότι ο εγγονός του μπορεί μια μέρα να κληρονομήσει μια ατελείωτη σύγκρουση.
«Αν οι ΗΠΑ κλείσουν την κάνουλα, τελειώσαμε» αναφέρει ένας άλλος αξιωματικός, μέλος της 72ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας, στο κοντινό Κουράχοβε. Η Ουκρανία οδεύει ολοταχώς προς αυτό που μπορεί να είναι η πιο σκοτεινή στιγμή του πολέμου μέχρι στιγμής. Χάνει στο πεδίο της μάχης στα ανατολικά της χώρας, με τις ρωσικές δυνάμεις να προελαύνουν ασταμάτητα, αν και με τεράστιο κόστος σε άνδρες και εξοπλισμό.
Αγωνίζεται να αποκαταστήσει τις αποδεκατισμένες τάξεις του στρατεύματός της με κίνητρα και καλά εκπαιδευμένους στρατιώτες, ενώ ένα αυθαίρετο σύστημα στρατιωτικής κινητοποίησης προκαλεί τεράστια κοινωνική ένταση. Αντιμετωπίζει επίσης έναν ζοφερό χειμώνα με συχνές διακοπές ρεύματος και πιθανές διακοπές θέρμανσης.
«Η κοινωνία έχει εξαντληθεί» λέει στους FT ο Ολεξάντερ Μαρέζκο, πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του ουκρανικού Κοινοβουλίου. Ταυτόχρονα, ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δέχεται αυξανόμενη πίεση από Δυτικούς εταίρους της χώρας να βρει τον δρόμο προς μια διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων, ακόμη και αν υπάρχει σκεπτικισμός για την προθυμία της Ρωσίας να ξεκινήσει συνομιλίες σύντομα, και παρά τις ανησυχίες ότι η θέση της Ουκρανίας είναι πολύ αδύναμη για να εξασφαλίσει μια δίκαιη συμφωνία αυτή τη στιγμή.
«Οι περισσότεροι παίκτες θέλουν αποκλιμάκωση της κατάστασης» σημειώνει ένας ανώτερος ουκρανός αξιωματούχος. Η κυβέρνηση Μπάιντεν γνωρίζει ότι η παρούσα στρατηγική της δεν είναι βιώσιμη επειδή «χάνουμε τον πόλεμο» δηλώνει στους FT ο Τζέρεμι Σαπίρο, επικεφαλής του γραφείου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων στην Ουάσινγκτον. «Σκέφτονται πώς να φέρουν αυτόν τον πόλεμο σε κατάσταση μεγαλύτερης ηρεμίας».
Το πιο απειλητικό από όλα για το Κίεβο είναι η πιθανότητα ο Ντόναλντ Τραμπ να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ τον επόμενο μήνα και να προσπαθήσει να επιβάλει μια δυσμενή ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, απειλώντας να αναστείλει περαιτέρω στρατιωτική και οικονομική βοήθεια. Ο Τραμπ επανέλαβε την περασμένη εβδομάδα τον ισχυρισμό του ότι θα μπορούσε να βάλει γρήγορα ένα τέλος στον πόλεμο.
Οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές της Ουκρανίας στην Ευρώπη μπορεί να θέλουν να την κρατήσουν ζωντανή στον πόλεμο, αλλά δεν διαθέτουν ικανά οπλικά αποθέματα ώστε να το πετύχουν, ούτε σχέδιο για να καλύψουν τα κενά που ίσως αφήσουν οι ΗΠΑ.
Το Κίεβο επιβεβαίωσε ότι προσπαθεί να θέσει τα θεμέλια για μελλοντικές συνομιλίες με θεαματικό τρόπο, όταν τα στρατεύματά του κατέλαβαν ένα τμήμα του Κουρσκ της Ρωσίας σε μια αιφνιδιαστική διασυνοριακή εισβολή τον Αύγουστο. Ο Ζελένσκι είπε ότι η γη αυτή θα χρησίμευε ως διαπραγματευτικό χαρτί.
Την περασμένη εβδομάδα, σε μια προσπάθεια να αναθερμάνει τον ενθουσιασμό των συμμάχων του, ο Ζελένσκι επισκέφθηκε τις ΗΠΑ για να προωθήσει το λεγόμενο «σχέδιο νίκης», μια φόρμουλα για την ενίσχυση της θέσης της Ουκρανίας πριν από πιθανές συνομιλίες με τη Μόσχα. Ο Ζελένσκι το περιέγραψε ως «στρατηγική για την επίτευξη ειρήνης μέσω της ισχύος».
Μπαίνοντας στη δίνη της προεκλογικής εκστρατείας των ΗΠΑ, είχε ξεχωριστές συνομιλίες με τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, την αντιπρόεδρο και υποψήφια για την προεδρία Κάμαλα Χάρις και τον Ρεπουμπλικανό αντίπαλό της Ντόναλντ Τραμπ.
Κάποια στιγμή η αποστολή του Ζελένσκι βρέθηκε αντιμέτωπη με μια πλήρη αποτυχία, αφού, όπως αναφέρουν οι FT, επικρίθηκε από τον Τραμπ ότι αντιστέκεται στις ειρηνευτικές συνομιλίες, αλλά και από ανώτερους Ρεπουμπλικανούς επειδή επισκέφθηκε ένα εργοστάσιο όπλων στην κρίσιμη πολιτεία της Πενσιλβάνια συνοδευόμενος μόνο από Δημοκρατικούς πολιτικούς. Αλλά στο τέλος έπεισε τον Τραμπ να τον δεχτεί και διέσωσε την επίσκεψη.
«(Το ταξίδι) δεν ήταν θρίαμβος. Δεν ήταν ούτε καταστροφή» λέει στους FT ο ανώτερος ουκρανός αξιωματούχος. «Θα ήταν αφελές να περιμένουμε το χειροκρότημα που λάβαμε πριν από δύο χρόνια» πρόσθεσε, αναφερόμενος στην ομιλία του Ζελένσκι ενώπιον του Κογκρέσου τον Δεκέμβριο του 2022, όπου έλαβε θερμά χειροκροτήματα όταν δήλωσε πως η Ουκρανία «δεν θα παραδοθεί ποτέ».
Ωστόσο αυτή τη φορά ο ουκρανός ηγέτης έφυγε από την Ουάσινγκτον με άδεια χέρια σε δύο βασικά ζητήματα: Την άδεια των ΗΠΑ να χρησιμοποιηθούν Δυτικά όπλα για πλήγματα μεγάλης εμβέλειας σε ρωσικό έδαφος, και πρόοδο στη διαδικασία ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν αντιστάθηκε και στα δύο, φοβούμενη ότι θα μπορούσε να ενθαρρύνει τη Μόσχα να κλιμακώσει τη σύγκρουση, βάζοντας ενδεχομένως σε αυτήν τις ΗΠΑ και άλλους συμμάχους. Επιπλέον, οι αμερικανοί αξιωματούχοι δεν εντυπωσιάστηκαν από το «σχέδιο νίκης» του Ζελένσκι, το οποίο περιλαμβάνει αιτήματα για τεράστιες ποσότητες Δυτικού οπλισμού.
Ενας σύμβουλος που βοήθησε στην προετοιμασία της παρουσίασης λέει στους Financial Times ότι ο Ζελένσκι δεν είχε άλλη επιλογή παρά να επαναλάβει την επιμονή του για ένταξη στο ΝΑΤΟ, επειδή οτιδήποτε άλλο θα είχε εκληφθεί ως υποχώρηση στο ζήτημα των Δυτικών εγγυήσεων ασφαλείας, τις οποίες οι Ουκρανοί βλέπουν ως προαπαιτούμενο.
Παρά τους ενδοιασμούς της Ουάσινγκτον, η ικανότητα να χτυπήσει το ρωσικό έδαφος είναι επίσης κομβική στο σχέδιο νίκης του Ζελένσκι, λέει ο ίδιος σύμβουλος στους FT. Ενώ πολλοί αμερικανοί αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι η Ρωσία έχει ήδη μετακινήσει τα αεροσκάφη της πέρα από την εμβέλεια των Δυτικών πυραύλων, οι ουκρανοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι υπάρχουν πολλοί άλλοι στόχοι, όπως κέντρα διοίκησης, αποθήκες όπλων και αποθήκες καυσίμων, που μπορούν να χτυπήσουν.
Η καταστροφή αυτών των στόχων θα ήταν δυνατό να κλονίσει την ικανότητα της Μόσχας να διεξάγει πόλεμο, δείχνοντας στον ρώσο ηγέτη Βλαντίμιρ Πούτιν ότι οι στόχοι του να καταλάβει τουλάχιστον τέσσερις επαρχίες της Ουκρανίας είναι αβάσιμοι. Ταυτόχρονα, τέτοια χτυπήματα θα διέψευδαν την πεποίθησή του ότι η Δύση έχει χάσει κάθε ενδιαφέρον να στηρίξει την Ουκρανία.
«Η Ρωσία δεν πρέπει να υπερεκτιμάται» είπε στους FT ο Αντρις Σπρουντς, υπουργός Αμυνας της Λετονίας. «Εχει τα τρωτά της σημεία».
Η πραγματική σημασία του «σχεδίου νίκης» του Ζελένσκι είναι ότι μετατοπίζει τους πολεμικούς στόχους της Ουκρανίας, από την πλήρη απελευθέρωση, σε μετατόπιση του πολέμου προς όφελος του Κιέβου, λέει ο ανώτερος ουκρανός αξιωματούχος που μίλησε στους FT. «Είναι μια προσπάθεια να αλλάξει η τροχιά του πολέμου και να φέρει τη Ρωσία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο Ζελένσκι πιστεύει πραγματικά σε αυτό».
Πολλοί ευρωπαίοι διπλωμάτες που συμμετείχαν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την περασμένη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη λένε ότι υπήρξε μια απτή αλλαγή στον τόνο και στο περιεχόμενο των συζητήσεων γύρω από μια πιθανή διευθέτηση.
Διαπίστωσαν μεγαλύτερη προθυμία από ουκρανούς αξιωματούχους να συζητήσουν το ενδεχόμενο συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός ακόμη και αν τα ρωσικά στρατεύματα παραμείνουν στο έδαφός τους, και πιο ειλικρινείς συζητήσεις μεταξύ Δυτικών αξιωματούχων σχετικά με το πόσο επείγουσα είναι μια συμφωνία.
Ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Αντριι Σιμίχα, είχε ιδιωτικές συναντήσεις με Δυτικούς ομολόγους του και συζήτησε μαζί τους πιθανές συμβιβαστικές λύσεις, δείχνοντας έτσι πιο ρεαλιστής από τον προκάτοχό του, σημείωσαν οι διπλωμάτες.
«Μιλάμε όλο και πιο ανοιχτά για το πώς θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος και τι θα πρέπει ενδεχομένως να εγκαταλείψει η Ουκρανία προκειμένου να επιτευχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία» λέει στους FT ένας από τους διπλωμάτες, ο οποίος ήταν παρών στη Νέα Υόρκη. «Και αυτή είναι μια σημαντική αλλαγή. Ακόμη και πριν από έξι μήνες, αυτού του είδους οι συζητήσεις θεωρούνταν ταμπού».
Η ουκρανική κοινή γνώμη φαίνεται επίσης να είναι πιο ανοιχτή στις ειρηνευτικές συνομιλίες, αλλά όχι απαραίτητα σε παραχωρήσεις που ίσως απαιτηθούν. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου για το Εθνικό Δημοκρατικό Ινστιτούτο το καλοκαίρι, το 57% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η Ουκρανία πρέπει να συμμετάσχει σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία – από μόλις 33% έναν χρόνο πριν.
Η έρευνα έδειξε ότι ο πόλεμος έχει όλο και βαρύτερο τίμημα: Το 77% των ερωτηθέντων είπαν ότι έχουν χάσει κάποιο μέλος της οικογένειάς τους, φίλους ή γνωστούς: είναι τέσσερις φορές περισσότεροι από ό,τι δύο χρόνια νωρίτερα. Τα δύο τρίτα δήλωσαν ότι τα βγάζουν πολύ δύσκολα πέρα με το εισόδημα που έχουν εν καιρώ πολέμου.
Η ζωή πρόκειται να γίνει ακόμα πιο σκληρή, τονίζουν οι FT. Η Ρωσία έχει καταστρέψει τουλάχιστον το ήμισυ της παραγωγικής ικανότητας της Ουκρανίας, αφού προέβη σε νέες μαζικές επιθέσεις με drones και πυραύλους εναντίον σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και υποδομών δικτύου την περασμένη άνοιξη.
Η Ουκρανία αντιμετωπίζει «σοβαρό» έλλειμμα ηλεκτρικής ενέργειας έως και 6 GW, που ισοδυναμεί με το ένα τρίτο της χειμερινής ζήτησης, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας. Εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από τους τρεις εναπομείναντες λειτουργικούς πυρηνικούς σταθμούς της, σημείωσε η Υπηρεσία. Εάν η Ρωσία επιτεθεί σε υποσταθμούς δίπλα σε αυτά τα εργοστάσια –παρά τους προφανείς κινδύνους– θα προκαλέσει την κατάρρευση του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας και μαζί με αυτό την παροχή θέρμανσης και νερού. Οι εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης σε μεγάλες πόλεις όπως το Χάρκοβο και το Κίεβο είναι επίσης ευάλωτες.
Μια άλλη πηγή έντασης είναι η επιστράτευση. Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, εκατομμύρια Ουκρανοί αναγκάστηκαν να εγγραφούν στους στρατιωτικούς καταλόγους, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα αντιμετώπιζαν βαριά πρόστιμα. Επίσης, πολλοί Ουκρανοί βρέθηκαν, μετά από σύντομη εκπαίδευση, στην πρώτη γραμμή, όταν κάποιοι τους σταμάτησαν σε σταθμούς του μετρό ή τρένων, συχνά αργά το βράδυ, και τους πήγαν με το ζόρι σε κέντρα επιστράτευσης.
«Είναι τρομερά καταχρηστικό, σου συμπεριφέρονται χειρότερα από το αν είσαι εγκληματίας, όπου υπάρχει τουλάχιστον η δέουσα διαδικασία» λέει στους FT ο Χλιμπ Βισλίνσκι, διευθυντής του Κέντρου Οικονομικής Στρατηγικής στο Κίεβο. «Αυτό διαλύει τους ανθρώπους. Ο πραγματικός εχθρός είναι η Ρωσία, αλλά την ίδια στιγμή φοβούνται και το διεφθαρμένο, καταχρηστικό γραφείο επιστράτευσης».
Εάν οι Ουκρανοί έχουν αρχίσει να συμβιβάζονται με την ιδέα των διαπραγματεύσεων, η πλειονότητα –το 55% σύμφωνα με δημοσκόπηση του Μαΐου– παραμένει αντίθετη προς οποιαδήποτε επίσημη εκχώρηση εδάφους ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. «Οι άνθρωποι θέλουν ειρήνη, αλλά είναι επίσης κατά των εδαφικών παραχωρήσεων. Είναι δύσκολο να τα συμβιβάσεις αυτά τα δύο» λέει ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων.
Ωστόσο οι έρευνες δείχνουν ότι το ποσοστό των ερωτηθέντων που αντιτίθενται σε οποιεσδήποτε εδαφικές παραχωρήσεις έχει μειωθεί κατά πολύ από το ανώτατο όριο του 87% που ήταν στις αρχές του περασμένου έτους. Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι Ουκρανοί είναι μάλλον θετικοί σε έναν συμβιβασμό σύμφωνα με τον οποίο, σε αντάλλαγμα για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, η Ρωσία θα διατηρήσει τον de facto έλεγχο στα κατεχόμενα τμήματα της Ουκρανίας, αλλά δεν θα της αναγνωριστεί η κυριαρχία.
Αλλες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Ουκρανοί εξακολουθούν να είναι σίγουροι για τη νίκη και θα απογοητευτούν από οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη. Το μεγαλύτερο εγχώριο πρόβλημα για τον Ζελένσκι προέρχεται από την εθνικιστική μειονότητα που αντιτίθεται σε οποιονδήποτε συμβιβασμό. Αρκετοί από αυτούς τους ανθρώπους είναι οπλισμένοι και εκπαιδευμένοι για πόλεμο.
«Εάν μπεί σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση, αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει έναυσμα για κοινωνική αστάθεια» αναφέρει στους FT ένας ουκρανός αξιωματούχος. «Ο Ζελένσκι το ξέρει πολύ καλά αυτό». «Θα υπάρχει πάντα ένα ριζοσπαστικό τμήμα της ουκρανικής κοινωνίας που θα αποκαλεί οποιαδήποτε διαπραγμάτευση “συνθηκολόγηση”. Η ακροδεξιά στην Ουκρανία γιγαντώνεταει. Η δεξιά πτέρυγα αποτελεί κίνδυνο για τη δημοκρατία» υπερθεματίζει ο Μαρέζκο, βουλευτής του κόμματος του Ζελένσκι.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου, προκειμένου να γίνει αποδεκτή οποιαδήποτε συμφωνία που θα επιτρέπει στη Ρωσία να παραμείνει στα τμήματα της Ουκρανίας που έχει καταλάβει από την πρώτη εισβολή της, το 2014, θα πρέπει να παρασχεθούν στην Ουκρανία ουσιαστικές Δυτικές εγγυήσεις ασφαλείας, που για το Κίεβο σημαίνει απλώς ένταξη στο ΝΑΤΟ.
«Το πιο σημαντικό πράγμα για εμάς είναι οι εγγυήσεις ασφάλειας. Οι σωστές εγγυήσεις. Διαφορετικά δεν θα τελειώσει ο πόλεμος. Απλώς θα πυροδοτήσει άλλον έναν» λέει στους FT ουκρανός αξιωματούχος. «Παραχώρηση γης έναντι ένταξης στο ΝΑΤΟ. Αυτή είναι η μόνη εναλλακτική, όλοι το γνωρίζουν» επισημαίνει ανώτερος Δυτικός αξιωματούχος. «Κανείς δεν θα το πει φωναχτά, αλλά είναι η μόνη στρατηγική που υπάρχει στο τραπέζι».
Η ένταξη στο ΝΑΤΟ παραμένει ο βασικός στόχος της Ουκρανίας, αλλά πολύ λίγα από τα 32 μέλη της συμμαχίας πιστεύουν ότι είναι δυνατή χωρίς πλήρη και διαρκή κατάπαυση του πυρός και μια συγκεκριμένη γραμμή στον χάρτη που θα καθορίζει σε ποιο τμήμα του εδάφους της Ουκρανίας θα ισχύει η ρήτρα αμοιβαίας άμυνας. Το προηγούμενο μοντέλο που προτείνουν ορισμένοι είναι εκείνο της ένταξης της Δυτικής Γερμανίας στη συμμαχία, η οποία διήρκεσε περισσότερες από τρεις δεκαετίες πριν την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και την επανένωση με την Ανατολική Γερμανία.
«Το δυτικογερμανικό μοντέλο κερδίζει έδαφος ιδιαίτερα στον Λευκό Οίκο, ο οποίος ήταν ο πιο διστακτικός σχετικά με την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ» λέει στους FT ο Σαπίρο. «Οι Ρώσοι θα το μισούσαν αυτό, αλλά τουλάχιστον θα μπορούσε να είναι ένα αρχικό βήμα προς έναν συμβιβασμό».
Αλλά ακόμη και αυτό θα απαιτούσε μια τεράστια ανάπτυξη δυνάμεων από τις ΗΠΑ και τους εταίρους τους στην περιοχή, την οποία οποιαδήποτε αμερικανική κυβέρνηση, Δημοκρατική ή Ρεπουμπλικανική, πιθανότατα θα αρνιόταν, δεδομένης της εστίασης της Ουάσινγκτον στην απειλή από την Κίνα. Ενα καλό ερώτημα είναι αν οι ευρωπαϊκές δυνάμεις θα ήταν πρόθυμες να επωμιστούν περισσότερο το βάρος.
Ενα άλλο ερώτημα είναι αν η Ρωσία θα αποδεχόταν, υπό οιουσδήποτε όρους, την είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, μια ευθυγράμμιση με τη Δύση την οποία προσπαθεί να αποτρέψει στρατιωτικά εδώ και μια δεκαετία. Πολλοί και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού το θεωρούν απίθανο. «Δεν νομίζω ότι η Ρωσία θα συμφωνούσε με τη ένταξή μας στο ΝΑΤΟ» λέει ένας ανώτερος ουκρανός αξιωματούχος.
Στο, πιθανώς τελευταίο ταξίδι του στην Ευρώπη πριν παραιτηθεί από την προεδρία, ο Μπάιντεν θα προεδρεύσει μιας συνάντησης της Ουκρανίας και των συμμάχων της στις 12 Οκτωβρίου στη Γερμανία. Ενας Δυτικός αξιωματούχος που γνωρίζει λεπτομέρειες για τις συνομιλίες του Ζελένσκι στην Ουάσινγκτον είπε στους FT ότι υπάρχουν ενδείξεις πώς ο Μπάιντεν θα συμφωνήσει να προωθήσει το καθεστώς της υποψηφιότητας για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ πριν αποχωρήσει από την εξουσία, τον Ιανουάριο.
Καθώς έφευγε από τις ΗΠΑ αυτό το Σαββατοκύριακο, ο Ζελένσκι είπε ότι ο Οκτώβριος θα είναι «μήνας λήψης αποφάσεων». Ο ουκρανός ηγέτης θα ζητήσει και πάλι άδεια να χτυπήσει στόχους εντός της Ρωσίας με πυρομαχικά που του προμηθεύει η Δύση, γνωρίζοντας ότι είναι μια από τις λίγες πιθανότητες για τερματισμό των εχθροπραξιών.
«Πρόκειται για τον περιορισμό των δυνατοτήτων της Ρωσίας» και τη συσσώρευση πιέσεων για να την κάνει να ξεκινήσει συνομιλίες, καταλήγει, μιλώντας στους FT, ο ανώτερος ουκρανός αξιωματούχος. «Είναι μια πραγματική ευκαιρία, αν σκεφτόμαστε πραγματικά το τέλος αυτού του πολέμου».