Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) που ενισχύθηκε στις ευρωεκλογές, η παράταξη της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς, δείχνει αμέσως τις προθέσεις της μετά την ευρωκάλπη στο καυτό θέμα της απαγόρευσης από το 2035 της πώλησης αυτοκινήτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης (που καίνε δηλαδή βενζίνη ή πετρέλαιο). Και παίρνει θέση εναντίον της.
Οπως θυμούνται οι περισσότεροι, αυτή η απαγόρευση ήταν ο κεντρικός πυλώνας του σχεδίου Green Deal της προηγούμενης Κομισιόν από το 2019 και μετά με στόχο τη μείωση των εκπομπών άνθρακα στους δρόμους της Ευρώπης.
Αποφασίστηκε ωστόσο πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία —και την αναγκαστική στροφή στον άνθρακα και τον λιγνίτη— και πριν από τη διαπίστωση ότι η διείσδυση των ηλεκτρικών οχημάτων δεν προχωράει όσο γρήγορα αναμενόταν (συν ότι στη διεθνή αγορά κυριαρχούν οι κινέζοι κατασκευαστές).
Αλλωστε η ΕΕ θα ρίξει άμεσα και την πρώτη «βολή» στον νέο εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, καθώς αναμένεται να ενημερώσει μέσα στην εβδομάδα το Πεκίνο ότι θα επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές κινεζικών ηλεκτρικών οχημάτων (αναλυτικά εδώ).
O Μάνφρεντ Βέμπερ, o ηγέτης του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) που κέρδισε τις περισσότερες έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δήλωσε στο Politico ότι η απαγόρευση του 2035 για τους κινητήρες εσωτερικής καύσης ήταν ένα «λάθος», υποσχόμενος ότι η παράταξη του ευρωκοινοβουλίου της οποίας ηγείται θα συζητήσει την αντιστροφή της τις «επόμενες ημέρες».
Η υπόσχεση αυτή συνεπάγεται σύμφωνα με τον ιστότοπο την πλήρη αντιστροφή αυτού που έχει συντελεστεί μετά τις τελευταίες εκλογές της ΕΕ το 2019, οι οποίες είδαν όλους τους ηγέτες, εκτός από την Ακροδεξιά, να ανταγωνίζονται για την αξιοπιστία σε ό,τι αφορά την εφαρμογή ενός Green Deal καθώς τότε οι ακτιβιστές για το κλίμα διαδήλωναν στους δρόμους.
To Politico σημειώνει ότι τα σχέδια της ΕΕ για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη τίθενται έτσι υπό αμφισβήτηση «μετά από μια εκλογική αναμέτρηση όπου τα κόμματα σε όλο το φάσμα της Δεξιάς αυξήθηκαν, ενώ οι Πράσινοι της Ευρώπης κατέρρευσαν».
O ευρωβουλευτής Πίτερ Λίζε, συντονιστής της Επιτροπής Περιβάλλοντος εκ μέρους της ομάδας του ΕΛΚ, δήλωσε στο Politico ότι τα αποτελέσματα των εκλογών δικαίωσαν το όραμα του κόμματός του για μια λιγότερο περιοριστική Πράσινη Συμφωνία (Green Deal), δηλαδή σε ό,τι αφορά το σχέδιο-ορόσημο της ΕΕ για τον μηδενισμό της ρύπανσης από τα αέρια του θερμοκηπίου έως το 2050.
«Θα χρειαστεί να κάνουμε κάποιες προσαρμογές. Η απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης —αυτή πρέπει να καταργηθεί», δήλωσε ξερά ο Λίζε. Ενας άλλος κρίσιμος τομέας σύμφωνα με τον ιστότοπο θα είναι η γεωργία, την οποία το ΕΛΚ έχει ορκιστεί να προστατεύσει από τις πιο επιθετικές ρυθμίσεις για το κλίμα.
Ωστόσο, το εγχείρημα δεν θα είναι και τόσο εύκολο, γράφει το Politico. Διότι η αντιστροφή της απαγόρευσης της πώλησης των αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2035 θα ερχόταν σε ευθεία αντίθεση με την επικεφαλής υποψήφια του ΕΛΚ και πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η οποία, ως γνωστόν, εισήγαγε την απαγόρευση και την υποστήριξε ξανά κατά την προεκλογική της εκστρατεία για μια δεύτερη πενταετή θητεία στο τιμόνι της Κομισιόν.
Επίσης, οποιαδήποτε κίνηση για την κατάργηση του νόμου της ΕΕ για τα αυτοκίνητα θα μπορούσε να οδηγήσει κατά τον ιστότοπο σε έναν «ολοκληρωτικό πόλεμο» και με τα αριστερά κόμματα που υποστήριξαν αυτή τη νομοθεσία. Παράλληλα υπάρχουν φωνές που ζητούν η Πράσινη Συμφωνία να γίνει πιο ρεαλιστική.
Προς το παρόν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διεκδικεί μια δεύτερη θητεία η οποία θα απαιτήσει την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Οπως εξηγεί το Politico, για να το πετύχει αυτό «θα προσπαθήσει να δημιουργήσει έναν συνασπισμό κομμάτων από την Κεντροαριστερά και το ΕΛΚ. Αλλά αν χάσει έστω και μια χούφτα έδρες από αυτά τα κόμματα, μπορεί να μην αποκτήσει την πλειοψηφία που χρειάζεται. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αναζητήσει συμφωνία με τους Πράσινους ή τη σκληρή δεξιά».
Σε κάθε περίπτωση, η Πράσινη Συμφωνία θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό εμπόδιο στο να μαζέψει η φον ντερ Λάιεν τις ψήφους που χρειάζεται, καθώς όπως αναμενόταν η παράταξη των Πρασίνων στο Ευρωκοινοβούλιο δεν θα υποστηρίξει καμία ανατροπή των υφιστάμενων νόμων, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης των κινητήρων εσωτερικής καύσης.
Ο Βέμπερ ξεκαθάρισε πάντως στο Pilitico ότι το ΕΛΚ δεν στοχεύει στη διάλυση της συμφωνίας. «Δεν θα υπάρξει αναθεώρηση της Πράσινης Συμφωνίας στο σύνολό της», ανέφερε. Αλλωστε το Green Deal είναι μια πολύπλοκη δέσμη νόμων που διέπει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από σχεδόν κάθε τμήμα της οικονομίας.
Στην όλη εξίσωση προστίθενται και ανεξάρτητοι επιστημονικοί σύμβουλοι της ΕΕ οι οποίοι έχουν επισημάνει την ανάγκη όχι μόνο να διατηρηθούν οι υφιστάμενες πολιτικές αλλά και να γίνουν πολύ περισσότερα, ιδίως σε ό,τι αφορά τις εκπομπές από τη γεωργία. Νωρίτερα ωστόσο μέσα στη χρονιά, οι διαδηλώσεις με τρακτέρ στις πρωτεύουσες της ΕΕ οδήγησαν σε αδιέξοδο τις προσπάθειες για τον έλεγχο των επιπτώσεων της γεωργικής βιομηχανίας στο περιβάλλον.
Αυτό που διαπιστώνει, κλείνοντας, το Politico είναι ότι, ναι, εντείνονται οι ανησυχίες για τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που προβλέπονται από τους επιστήμονες και είναι ασφαλώς ήδη εμφανείς στον πολλαπλασιασμό των πλημμυρών, των πυρκαγιών και των κυμάτων καύσωνα. Αυτό όμως που έχει αλλάξει είναι ότι τη συγκεκριμένη στιγμή, αυτές οι ανησυχίες «απλά δεν καθοδηγούν την πολιτική ατζέντα, όπως συνέβαινε όταν η ΕΕ διεξήγαγε τις τελευταίες εκλογές της το 2019». Με άλλα λόγια, έπαψαν να αποτελούν την κορυφαία ανησυχία.