Το προφίλ της Turritopsis dohrnii, γνωστής και ως η «αθάνατη» μέδουσα | Henry Kaiser, National Science Foundation/Wikimedia Commons
Θέματα

Η μέδουσα που ξέρει το μυστικό της μακροζωίας

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν τον μηχανισμό του DNA που επιτρέπει στην Turritopsis dohrnii να επιστρέφει στην... εφηβεία της όταν αγχώνεται ή τραυματίζεται. Ελπίδες για νέες γονιδιακές θεραπείες και φάρμακα για ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση -του ανθρώπου
Protagon Team

Τα μυστικά της γήρανσης αναζητούν οι επιστήμονες στο DNA μίας μέδουσας. Δεν πρόκειται βέβαια για την οποιαδήποτε μέδουσα, αλλά για την Turritopsis dohrnii, επονομαζόμενη και «αθάνατη».

Οι επιστήμονες ξεκλείδωσαν τον γενετικό κώδικα του θαλάσσιου ασπόνδυλου, το οποίο αναπαράγεται με τη μέθοδο της «αυτο-κλωνοποίησης» στον βυθό της θάλασσας. Το μοναδικό χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου είδους είναι ότι μπορεί να αντιστρέψει την διαδικασία της ενηλικίωσης και να επιστρέψει στον «εφηβικό» του εαυτό και μετά την αναπαραγωγή, όταν αισθανθεί ότι απειλείται ή όταν τραυματίζεται.

Αν και πολλά είδη μεδουσών έχουν κάποια ικανότητα να αντιστρέφουν τη γήρανση και να επιστρέφουν σε προνυμφικό στάδιο, οι περισσότερες χάνουν αυτή την ικανότητα μόλις φτάσουν σε ηλικία αναπαραγωγής.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Οβιέδο αποκωδικοποίησαν το γονιδίωμα της «αθάνατης» μέδουσας και το συνέκριναν με τον στενό της συγγενή, την κόκκινη μέδουσα, η οποία δεν έχει αυτή την ικανότητα.

Η έρευνά τους που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, συμπέρανε ότι το DNA της Turritopsis dohrnii έχει διπλάσια γονίδια με αποστολή την επιδιόρθωση και προστασία του DNA, τα οποία μπορούν επίσης, να προλάβουν κάποιες μεταλλάξεις.

«Καταφέραμε να αναγνωρίσουμε όλα τα γονίδια που εμπλέκονται στη βιολογική ευπλαστότητα της μέδουσας», ανέφερε η Μαρία Πασκουάλ-Τορνέρ, η επικεφαλής ερευνήτρια.

Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι τα ευρήματα θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη γονιδιακών θεραπειών και φαρμάκων για ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση όπως ο καρκίνος ή νευροεκφυλιστικές και καρδιαγγειακές νόσοι.

Η συγκεκριμένη μέδουσα είναι μικροσκοπική, με διάμετρο μόλις 4,5 χιλιοστά. Οι επιστήμονες χρειάστηκαν δύο χρόνια για να βρουν τα δείγματα που χρειάζονταν για την έρευνά τους, τα οποία τελικά εντόπισαν ανοιχτά των ιταλικών ακτών.

Κανονικά ζει σε τροπικά νερά, αλλά έχει εξαπλωθεί και αλλού λόγω της διεθνούς ναυσιπλοΐας. Επειδή όμως, είναι εξαιρετικά ευαίσθητη στις αλλαγές θερμοκρασίας των υδάτων, καταφεύγει πολύ συχνά στο τέχνασμα της επιστροφής στην εφηβική ηλικία.