Η περιβόητη «μπανάνα του Κατελάν» είναι πλέον γνωστή σε όλον τον κόσμο. Πρόκειται ή μάλλον επρόκειτο για μία μπανάνα την οποία ο περίφημος, κυνικός και προκλητικός ιταλός καλλιτέχνης Μαουρίτσιο Κατελάν κόλλησε στον τοίχο με μονωτική ταινία.
Το έργο του ονόματι «Comedian» (Κωμικός) παρουσιάστηκε πρώτη φορά πέρυσι τον Δεκέμβριο στην εικαστική έκθεση Art Basel Miami Beach με την τιμή πώλησης να έχει οριστεί από τον Κατελάν στα 120.000 δολάρια. Τελικά η μπανάνα φαγώθηκε από τον Ντάβιντ Ντατούνα, έναν αμερικανό performance artist με καταγωγή από τη Γεωργία, το έργο, όμως, του Κατελάν είχε ήδη πωληθεί, ως σύλληψη, σε τρεις αγοραστές.
Οπως αναμενόταν προέκυψαν πολλά ερωτήματα όσον αφορά τις προθέσεις του εικονοκλάστη καλλιτέχνη, τη σημασία και την αξία του συγκεκριμένου έργου του αλλά και τη σημασία και την αξία της τέχνης γενικότερα.
Κατά τη διάρκεια της έκθεσης, ωστόσο, κάποιος φωτογράφισε μια κοπέλα με ξυρισμένα μαλλιά να φωτογραφίζει την μπανάνα του Κατελάν και η φωτογραφία της δημοσιεύτηκε αρχικά στους New York Times και στην Washington Post ενώ στη συνέχεια σε ιστοτόπους και εφημερίδες όλου του κόσμου, εγείροντας ερωτήματα ακόμη πιο δύσκολα, όσον αφορά τη σημασία, την αξία και την τιμή μιας ανθρώπινης ζωής.
Η κοπέλα που απαθανατίστηκε μπροστά από την μπανάνα του Κατελάν ονομάζεται Αρουζάν Τολεμπί, είναι 21 ετών, σήμερα, και πάσχει από λεμφοβλαστική λευχαιμία. Αποφάσισε ή μάλλον αναγκάστηκε να ξυρίσει τα μαλλιά της εξαιτίας των χημειοθεραπειών. Τον περασμένο Δεκέμβριο, όμως, όταν έγινε η λήψη της φωτογραφίας, η Αρουζάν είχε σταματήσει τις θεραπείες στις οποίες υποβαλλόταν σε κλινική του Μαϊάμι, επειδή δεν μπορούσε να καλύψει τα έξοδα, παρότι η μητέρα της στο Καζακστάν είχε ήδη πουλήσει ένα διαμέρισμα και ένα αυτοκίνητο για να συνδράμει την κόρη της.
Η νεαρή γυναίκα βρέθηκε στις ΗΠΑ το 2016 για να σπουδάσει ενώ η σοβαρή ασθένειά της διαγνώσθηκε πέρυσι τον Απρίλιο. Η ασφάλισή της κάλυπτε έξοδα ύψους 500.000 δολαρίων ανά έτος, αλλά με την κάθε χημειοθεραπεία να κοστίζει 34.000 δολάρια τη φορά, η Αρουζάν όχι μόνον είχε ήδη δαπανήσει το εν λόγω ποσό αλλά είχε φτάσει στο σημείο να χρωστάει περισσότερα από 200.000 δολάρια. Τον περασμένο Μάιο, περί τους 6,5 μήνες πριν από την εικαστική έκθεση στην οποία παρουσιάστηκε η μπανάνα του Κατελάν, οι συμφοιτητές της είχαν καταφέρει να συγκεντρώσουν περί τις 25.000 δολάρια, μέσω crowdfunding, για να την βοηθήσουν.
Υπολείπονταν, φυσικά, εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια αλλά όταν είδαν τη φωτογραφία με την άρρωστη φίλη τους να φωτογραφίζει μία μπανάνα αξίας 120.000 δολαρίων, σκέφτηκαν να την αξιοποιήσουν, ώστε να επιτύχουν τον στόχο τους. Δημιούργησαν, οπότε, το hashtag #TheRealBananaStory. Πολύ σύντομα το πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Μαϊάμι, επικοινώνησε με την Αρουζάν για να την ενημερώσει πως μπορούσε να ξαναρχίσει τις χημειοθεραπείες.
Οσον αφορά τη συνέχεια της ιστορίας της νεαρής γυναίκας από το Καζακστάν και της μπανάνας του Κατελάν, η Αρουζάν εξακολουθεί να δίνει μάχη για τη ζωή της, αποστέλλοντας τακτικά στους σχεδόν 11.000 followers της στο Instagram μηνύματα χαράς και αισιοδοξίας ενώ το έργο του ιταλού εικαστικού, ή μάλλον η σύλληψη αυτού, κατέληξε υπό τη μορφή δωρεάς στο Guggenheim της Νέας Υόρκης. Τα ερωτήματα, ωστόσο, σχετικά με την αξία της τέχνης και τη ζωής εξακολουθούν να παραμένουν αναπάντητα αλλά και τραγικά.