Τα παιχνίδια της Ιστορίας, η οποία αρέσκεται να μοιράζει τον ίδιο ρόλο πότε στον έναν και πότε στον άλλον, θυμήθηκε η Corriere della Sera με αφορμή την επίσκεψη του κινέζου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ στη Μόσχα. Και άλλοτε, έγραψε, είδαμε το ίδιο έργο στις σχέσεις Ρωσίας – Κίνας, με πρωταγωνιστές άλλους: τον Ιωσήφ Στάλιν και τον Μάο Τσε-τουνγκ.
Μόνο που τότε ο συμβουλάτορας –και επί της ουσίας αδρανής– ήταν ο Ρώσος και όχι ο Κινέζος. Ενώ τώρα ο συμβουλεύων είναι ο Κινέζος, ο οποίος και αυτός θα περιοριστεί σε νουθεσίες και, τελικά, ουδέν θα πράξει, ακριβώς όπως ο Ρώσος τότε ουδέν έπραξε.
Δεν πειράζει που ο Στάλιν ήταν Σοβιετικός και δεν ήταν καν Ρώσος, αφού η καταγωγή του ήταν γεωργιανή. Σάμπως ο Σι είναι Μάο;… Κινέζος βέβαια είναι, κατά φαντασίαν «τιμονιέρης» οπωσδήποτε, πάντως όχι Μάο. Σε καμία περίπτωση.
Η ιστορική πρώτη συνάντηση των ηγετών της Κίνας και της Ρωσίας, στη Μόσχα τον Δεκέμβριο του 1949, ξεκίνησε με τη δέσμευση και των δύο πλευρών να προωθήσουν την ειρήνη. Ομως αμέσως μετά ο Στάλιν φρόντισε να ηρεμήσει τον φιλοξενούμενό του: «Οι ΗΠΑ φοβούνται τον πόλεμο. Οι Αμερικανοί ζητούν από τους άλλους να πολεμήσουν για λογαριασμό τους…» Τα ίδια, δηλαδή, που λέει σήμερα ο Πούτιν για την Ουκρανία, σχολίασε η Corriere.
Και αν σήμερα ο Ρώσος ελπίζει ότι «ο φίλος του ο Σι» μπορεί να τον βοηθήσει, τόσο οικονομικά όσο και στρατιωτικά, το ιστορικό προηγούμενο είναι ότι τότε η σχέση μεταξύ των δύο κομμουνιστικών χωρών δεν είχε τέτοια κατάληξη. (Η διάρρηξη στις σχέσεις της Κίνας με τη Σοβιετική Ενωση έγινε μετά τον θάνατο του Στάλιν, όταν ο Νικίτα Χρουστσόφ επιχείρησε θεαματική στροφή λανσάροντας το δόγμα της «ειρηνικής συνύπαρξης» με τον ιμπεριαλισμό. Εκτοτε οι Κινέζοι αποκαλούσαν τους Σοβιετικούς «ρεβιζιονιστές» – μομφή μεγάλη στο κομμουνιστικό σύμπαν.)
Ο Μάο έμεινε στη Μόσχα δύο μήνες, ελπίζοντας να πάρει στοιχειώδη βοήθεια από τον Στάλιν με σκοπό τη στήριξη της νεογέννητης Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Ο Μάο ζήτησε από τον Στάλιν βιομηχανικό εξοπλισμό, υποστήριξη για το Πολεμικό Ναυτικό και για την αεροπορία, μία συγκεκριμένη παρέμβαση για να επιτεθεί στη Φορμόζα, δηλαδή στη σημερινή Ταϊβάν.
Ο «πατερούλης» άρχισε τις υπεκφυγές. Η γενναιοδωρία του περιοριζόταν στις συμβουλές και στις υποσχέσεις. Ο Μάο επέμενε: «Κάποιοι από τους στρατηγούς μας λένε ότι πρέπει να ζητήσουμε βοήθεια από τη Σοβιετική Ενωση, η οποία θα μπορούσε να στείλει εθελοντές πιλότους ή μυστικά στρατιωτικά αποσπάσματα για να επιταχύνουν την κατάκτηση της Φορμόζας». Ο Στάλιν απάντησε ότι το κύριο πράγμα ήταν «να μην δοθεί στους Αμερικανούς το πρόσχημα να επέμβουν, επειδή αυτό θα σήμαινε Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Πάντως ο Στάλιν την ιδέα του την έριξε: «Επιλέξτε έναν λόχο αποβατικών δυνάμεων, καθοδηγήστε τους όσον αφορά την προπαγάνδα, στείλτε τους στη Φορμόζα και μέσω αυτών οργανώστε εξέγερση στο νησί». Από τις διάφορες συνομιλίες, σχολίασε ξανά η Corriere, προκύπτει η επιθυμία του Στάλιν να μην κάνει εχθρούς τους Κινέζους μεν, κυρίως όμως η έγνοια του να μην προκαλέσει προστριβές με τις δυνάμεις της Δύσης.
Εκείνη η θέση του Στάλιν δεν είναι και πολύ διαφορετική από αυτή του Σι σήμερα. Και ο Σι υπόσχεται αιώνια φιλία και βοήθεια στον Πούτιν, όμως δεν δύναται να έρθει σε άμεση σύγκρουση με τις ΗΠΑ και με την Ευρώπη. Γιατί η αμερικανική αγορά και η ευρωπαϊκή αγορά είναι αυτές που εξασφαλίζουν την κινεζική ευημερία, κατέληξαν οι Ιταλοί.