Η ισχύς μιας χώρας υπολογίζεται στη θάλασσα. Χάρη στην κυριαρχία τους στους ωκεανούς κατέστησαν αυτοκρατορίες, αρχικά η Βρετανία και στη συνέχεια οι ΗΠΑ, γεγονός που εξηγεί γιατί και σήμερα, όπως ανέκαθεν, οι μεγάλες δυνάμεις, νυν και επίδοξες, έχουν όλες τα όποια «γαλάζια» δόγματά τους. «Εάν δεν μετράς στη θάλασσα, (απλά) δεν μετράς», γράφει σε ανάλυσή του στη Repubblica ο Λούτσο Καράτσολο, ιδρυτής και διευθυντής της ιταλικής γεωπολιτικής επιθεώρησης Limes.
«Από την Κίνα μέχρι την Τουρκία, από την Ινδία μέχρι τη Νιγηρία, οι ανερχόμενες και φιλόδοξες δυνάμεις που επιστρέφουν ή εμφανίζονται ως πρωταγωνιστές στη διεθνή σκηνή ποντάρουν στη θάλασσα για να εδραιώσουν τη θέση τους από κάθε άποψη, από οικονομική έως γεωστρατηγική. Η πρόσβαση στις κύριες εμπορικές οδούς είναι η αναπόφευκτη προϋπόθεση για την επέκταση της επιρροής τους. Τόσο πολύ που οι θάλασσες αντιμετωπίζονται σαν εδάφη: ο ανταγωνισμός για τον καθορισμό των αντίστοιχων αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (ΑΟΖ) εδράζεται στις ίδιες αρχές της κλασικής γεωπολιτικής, παρά στους χαλαρούς κανόνες του διεθνούς δικαίου» προσθέτει.
Εστιάζοντας την προσοχή του στη Μεσόγειο, ο Λούτσο Καράτσολο θυμίζει καταρχάς ότι τα προηγούμενα χρόνια, εκμεταλλευόμενες την εμπόλεμη κατάσταση στην οποία εξακολουθεί να βρίσκεται η Λιβύη, η Τουρκία και η Ρωσία επεδίωξαν και κατάφεραν να εδραιώσουν την παρουσία τους στη χώρα.
Ο ιταλός αναλυτής γράφει πως από τη σκοπιά της γεωπολιτικής η Μεσόγειος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας «Μέσος Ωκεανός», λόγω της αναμέτρησης ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, το τελικό διακύβευμα της οποίας είναι, ακριβώς, ο έλεγχος των κύριων θαλάσσιων αρτηριών, άρα και των στενών (σημείων συμφόρησης) που τον διευκολύνουν.
Η Μεσόγειος συνδέει τον Ατλαντικό Ωκεανό, από τον οποίο πήρε το όνομά της η συμμαχία μεταξύ της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης, με τον Ινδο-Ειρηνικό, όπου αναμετρώνται οι ΗΠΑ και η Κίνα. Λαμβάνοντας υπόψη και την επιστροφή της Ρωσίας στη Μεσόγειο Θάλασσα (αρχικά μέσω της εμπλοκής της στον εμφύλιο της Συρίας το 2015, στη συνέχεια μέσω του πολέμου που κήρυξε στην Ουκρανία), αλλά και το γεγονός ότι η «mare nostrum, η «δική μας θάλασσα», όπως αποκαλούσαν οι Λατίνοι τη Μεσόγειο, είναι διαχρονικός μεταναστευτικός/προσφυγικός κόμβος, καθίσταται ξεκάθαρη η τεράστια γεωπολιτική σημασία της.
Επιπλέον, από τη Μεσόγειο διέρχεται το 20% της παγκόσμιας θαλάσσιας κυκλοφορίας, ενώ εκεί πραγματοποιείται και το 27% του εμπορίου μέσω εμπορευματοκιβωτίων, παράγοντας το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Μετά τη νέα διεύρυνση της Διώρυγας του Σουέζ αυτά τα ποσοστά θα αυξηθούν περαιτέρω, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες ασφαλείας.
Οι πόλεμοι στην Ουκρανία και στη Γάζα ώθησαν επίσης την Ουάσινγκτον να διατάξει σημαντικές ναυτικές δυνάμεις της να επιστρέψουν στα ύδατα της Μεσογείου, ενώ οι αμερικανικές/νατοϊκές βάσεις στην Ιταλία και στην Ελλάδα καταδεικνύουν τη γεωπολιτική σημασία, όχι μόνο της Μεσογείου, αλλά και των δύο χωρών που βρίσκονται στο σταυροδρόμι μεταξύ Ευρασίας και Αφρικής.