Η Αβα Γκάρντνερ ήταν «η πιο σέξι γυναίκα» που συνάντησε ποτέ, ο Μάρλον Μπράντο «απογοητευτικός, αλλά σπουδαίος ηθοποιός» και η Μέριλιν Μονρόε, με την οποία φοιτούσαν μαζί στη σχολή του Λι Στράσμπεργκ, λαμποκοπούσε: «Είχε μια λάμψη απίστευτη! Προερχόταν από το δέρμα της, τα μαλλιά της, από την ύπαρξή της. Δεν έχω δει ποτέ ξανά κάτι τέτοιο», είπε μεταξύ άλλων η Τζέιν Φόντα σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στους New York Times.
H αειθαλής ηθοποιός, που βρίσκεται εδώ και 60 χρόνια στην πρώτη γραμμή του πολιτισμού, του fitness, της πολιτικής και φυσικά του Χόλιγουντ, μίλησε στη συγγραφέα και αρθρογράφο Μορίν Ντάουντ για τα πάντα, από τους Μαύρους Πάνθηρες μέχρι το Green New Deal για την κλιματική αλλαγή, και από τη θρυλική σεξουαλική ζωή της και τους δονητές μέχρι την τωρινή αδιαφορία της για το σεξ, από τις πλαστικές επεμβάσεις μέχρι τις πλαστικές χειροπέδες, από την «Μπαρμπαρέλα» μέχρι τον Ταραντίνο, αλλά και από τον Ρίτσαρντ Νίξον μέχρι τον Ντόναλντ Τραμπ!
Η Τζέιν άφησε τα μαλλιά της να ασπρίσουν την κατάλληλη στιγμή «Δεν ήξερα ότι ερχόταν η Covid», είπε. Είχε κουραστεί από τις χημικές ουσίες, τον χρόνο και τα χρήματα που έπρεπε να ξοδεύει για να διατηρεί το ιδιαίτερο ξανθό της χρώμα. Μίλησε λοιπόν με τους παραγωγούς της σειράς «Grace and Frankie» (προβάλλεται στο Netflix): «Θέλω να τα αφήσω γκρίζα, αλλά αυτό σημαίνει ότι και η Γκρέις θα πρέπει να το κάνει», τους είπε και αυτό ήταν: «Συμφώνησαν, είπαν όλοι να γίνει». Δήλωσε επίσης ότι δεν σκοπεύει να κάνει άλλες πλαστικές επεμβάσεις.
Στο πλαίσιο της οικονομίας και της οικολογικής ευαισθησίας, εξάλλου, δήλωσε, ακόμη, ότι το περίφημο κόκκινο παλτό που φορούσε στις διαδηλώσεις για την κλιματική αλλαγή είναι το τελευταίο πράγμα που αγόρασε.
Η σιλουέτα της παραμένει ίδια εδώ και χρόνια και οι ντουλάπες της είναι γεμάτες. Όχι μόνο δεν πρόκειται να αγοράσει ξανά τίποτα αλλά έχει αρχίσει να πουλάει. Πριν από δυο βδομάδες ξεφορτώθηκε, για παράδειγμα, τα 40 από τα 50 μπλου τζιν της.
Ο Τραμπ είναι πιο επικίνδυνος από τον Νίξον
Στα 82, εξακολουθεί να έχει την ίδια ενέργεια που της χάρισε δύο Οσκαρ και την έκανε ακτιβίστρια κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, «διαγαλαξιακό» σύμβολο του σεξ, και «αναμεταδότη»: «Αναμεταδότες είναι οι κεραίες που βλέπετε στις κορυφές των βουνών. Παίρνουν τα σήματα από το κάτω μέρος της κοιλάδας, τα συγκεντρώνουν και στη συνέχεια τα διαδίδουν σε ένα πολύ μεγαλύτερο κοινό. Αυτό κάνουν και οι celebrities», λέει, συνεχίζοντας πιο συστηματικά πλέον τον ακτιβισμό για το περιβάλλον.
Ανέκαθεν την ενδιέφερε το περιβάλλον. Χρησιμοποιεί ηλιακή ενέργεια, έχει ηλεκτρικό αυτοκίνητο, ανακυκλώνει, έχει μειώσει δραστικά το κόκκινο κρέας και το πλαστικό, το 1979, εξάλλου, ήταν συμπαραγωγός -πρωταγωνιστούσε επίσης- στο «Σύνδρομο της Κίνας», μια ταινία για τους κινδύνους της πυρηνικής ενέργειας. Αλλά ένιωσε ότι θέλει να κάνει ακόμα περισσότερα, όπως γράφει στο καινούργιο της βιβλίο «What Can I Do?», με στόχο να αφυπνίσει το κοινό για τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Εμπνευσμένη από την Γκρέτα Τούνμπεργκ και το βιβλίο της Ναόμι Κλάιν, η Τζέιν αποφάσισε να πάρει τον υπνόσακό της, να μετακομίσει για ένα χρόνο στην Ουάσινγκτον και να κατασκηνώσει έξω από τον Λευκό Οίκο διαμαρτυρόμενη.
Πιστεύοντας ότι καταλαβαίνει τον τύπο ανδρών όπως ο Ντόναλντ Τραμπ που «πρέπει να είχε τραυματική παιδική ηλικία», όπως και ο τρίτος σύζυγός της, Τεντ Τέρνερ, η Τζέιν σκέφτηκε μια οικολογική δράση τύπου …«Αγγελοι του Τσάρλι»: «Σκέφτηκα, ok, θα βρω τέσσερις από τις πιο όμορφες, τις πιο σέξι και πιο έξυπνες γυναίκες, που ενδιαφέρονται για την κλιματική αλλαγή, και θα πάμε μέσα, θα γονατίσουμε, θα παρακαλέσουμε, θα ικετεύσουμε». Κάλεσε λοιπόν την Πάμελα Αντερσον, που συμφώνησε αμέσως, υπολόγιζε και στην συμμετοχή της Σάρον Στόουν. Μετά έμαθε πως η περιβαλλοντολόγος της οικογένειας Τραμπ είναι η Ιβάνκα, επικοινώνησε, λοιπόν, μαζί της τηλεφωνικά, της είπε την ιδέα της, εκείνη «γέλασε και δεν την ξανάκουσα ποτέ»…
Με το κόκκινο παλτό και τις πλαστικές χειροπέδες
Η Ανι Λέοναρντ, διευθύντρια της Greenpeace USA, που στηρίζει τη δράση της, παρατήρησε ότι ήταν κακή ιδέα το camping έξω από τον Λευκό Οίκο: «Θα υπάρχουν ποντικοί» της είπε και της υπέδειξε «άλλους τρόπους για να ασκήσει πολιτική ανυπακοή». Η Φόντα ήταν συνηθισμένη σε συλλήψεις από το 1970 στο Κλίβελαντ επί προεδρίας Νίξον, που είχε θυμώσει πολύ εξαιτίας της αντιπολεμικής της δράσης. Όπως, μάλιστα, είχε πει αστειευόμενος το 2014 ο Τρόι Γκάριτι, γιος της Τζέιν Φόντα από τον γάμο της με τον Τομ Χέιντεν: «Η μητέρα μου δεν προσέλαβε ποτέ νταντά για να με προσέχει. Αυτό ήταν δουλειά του FBI»…
Εγινε λοιπόν η σταρ των «Fire Drill Fridays», συνελήφθη πέντε φορές έξω από το Καπιτώλιο και τσέκαρε τις πλαστικές χειροπέδες που της φόρεσαν για να δει αν είναι ανακυκλώσιμες. Και όταν γύρισε στο Λος Αντζελες συνέχισε online τη δράση των «Fire Drill Fridays» με μια σειρά από βίντεο σε συνεργασία με τη Greenpeace, που ανέβασαν τους οπαδούς του κινήματος σε 600.000.
Όταν η δημοσιογράφος των New York Times τη ρωτάει αν συγκρίνεται ο Τραμπ με τον Νίξον, η Τζέιν απαντάει ότι έχει «ενσυναίσθηση» για τον Τραμπ: «Κοιτάζω αυτό το άτομο και βλέπω ένα φοβισμένο παιδί, που είναι πάρα πολύ επικίνδυνο επειδή έχει στα χέρια του όλα τα κουμπιά», λέει και προσθέτει ότι «είναι πολύ πιο επικίνδυνος» από τον Νίξον. Συμπληρώνει «Δεν μπορώ καν να πιστέψω ότι λέω κάτι τέτοιο», αλλά παραδέχεται ότι το 1970 ο Νίξον υπέγραψε τον νόμο «Clean Air Act», επίσης έκανε σημαντικές νομοθετικές αλλαγές προς όφελος των ιθαγενών Ινδιάνων. «Δεν ήταν τόσο επικίνδυνος όσο κάποιος που δεν έχει καθόλου όρια σε όσα είναι διατεθειμένος να κάνει για να υποβιβάσει τη χώρα».
Η πολιτικοποιημένη αμερικανίδα ηθοποιός χαίρεται τώρα για την υποψηφιότητα της Κάμαλα Χάρις και, μαζί με την φίλη της Λίλι Τόμλιν, διοργανώνουν online εκδηλώσεις μαζεύοντας χρήματα για την προεκλογική εκστρατεία του Τζο Μπάιντεν: «Η θέση μου είναι: προτιμώ να πιέζω έναν μετριοπαθή παρά να πολεμάω έναν φασίστα», λέει και αναφερόμενη στον Μπάιντεν: «Μπορείς να τον πιέσεις. Έχει ήδη προχωρήσει πολύ στο θέμα της κλιματικής αλλαγής».
Όταν ζούσε με τον πατέρα της και έκανε παρέα με τους Μαύρους Πάνθηρες, ο Χένρι Φόντα της είπε: «Αν ανακαλύψω ποτέ ότι είσαι κομμουνίστρια, θα είμαι ο πρώτος που θα σε καταδώσω». Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η Τζέιν υιοθέτησε ανεπίσημα τη Μέρι Γουίλιαμς, κόρη δύο Μαύρων Πάνθηρων, που δεν μπορούσαν πλέον να την φροντίζουν. Και σημειώνει ότι σήμερα υπάρχει «ένα συναίσθημα αγάπης» για τις διαμαρτυρίες του Black Lives Matter, «που έλειπε από τους Πάνθηρες τη δεκαετία του 1970. Νομίζω ότι ένας λόγος είναι επειδή τώρα στην ηγεσία βρίσκονται γυναίκες», λέει.
Για το #MeToo, το Χόλιγουντ και το… Tik Tok
«Με βίασε κάποτε ένας ηθοποιός», λέει. «Και ένας γάλλος σκηνοθέτης μου είπε: “Ο χαρακτήρας [που θα υποδυθείς] θα έχει οργασμό, οπότε πρέπει να δω πώς είναι οι οργασμοί σου ”. Και εγώ απλά προσποιήθηκα ότι δεν μπορούσα να τον καταλάβω. Μιλούσε γαλλικά».
Η Τζέιν λέει ακόμη ότι η «Μπαρμπαρέλα» ήταν «σχεδόν φεμινιστική ταινία»: «Οδηγούσε μόνη της το διαστημόπλοιο, εκείνη έστειλε ο πρόεδρος στον πλανήτη για να σώσει τον επιστήμονα». Θα μπορούσε να ξαναγυριστεί και η ίδια θα ήθελε να είναι συμπαραγωγός.
Αν και η Τζέιν Φόντα είχε μια συναρπαστική ζωή στο παρελθόν, το «έσκαψε» εξάλλου αρκετά, δεν είναι ο τύπος του ανθρώπου, που ζει με το παρελθόν του. Η γυναίκα, που έφερε την επανάσταση τη δεκαετία του 1980, στην αγορά των home video με τις ασκήσεις γυμναστικής και τα θερμαντικά πλεκτά της για τις γάμπες (leg warmers), τελευταία ανεβάζει αστεία βιντεάκια στο Tik Tok με ασκήσεις για να μην παχαίνουμε στην καραντίνα και διαφημιστικά στο Facebook για τα προϊόντα καναβιδιόλης (CBD): «Ο γιατρός μου, μου είπε να κόψω τα υπνωτικά χάπια και απλά να χρησιμοποιώ CBD», λέει.
Δεν βλέπει παλιές ταινίες: «Δεν έχω εξιδανικεύσει εκείνες τις εποχές, θεωρώ ότι οι ηθοποιοί σήμερα είναι εξαιρετικοί», λέει. Της αρέσει πολύ η Σίρσα Ρόναν, η Μικαέλα Κόελ («I may destroy you», HBO), η Ισα Ραε («Insecure» HBO), η σειρά «Ramy» του Ραμί Γουσέφ στο Hulu και η νέα ταινία της Σαρλίζ Θερόν στο Netflix «The Old Guard».
Παρόλο ότι μεγάλωσε στο περιβάλλον του Τζον Φορντ -ήταν φίλος του πατέρα της- και έκανε το ντεμπούτο της (όπως και ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ) το 1960 με την ταινία του Τζόσουα Λόγκαν «Οι γυναίκες τρελαίνονται για τους ψηλούς» («Tall Story»), οι δύο σκηνοθέτες που θα ήθελε τώρα να συνεργαστεί μαζί τους είναι οι Γουές Αντερσον και Κουέντιν Ταραντίνο: «Θέλω να έρθει ο Γουές Αντερσον και να μου δώσει έναν ρόλο που ποτέ δεν σκέφτηκα για τον εαυτό μου», λέει. Και τι φαντάζεται ότι θα μπορούσε να κάνει για τον Ταραντίνο; «Ο,τι θέλει αυτός», απαντάει και ακούγεται σαν έκκληση στον σκηνοθέτη.
Και ενώ αρνείται σθεναρά να βάλει τέλος στα επαγγελματικά της και στον ακτιβισμό, δηλώνει ότι το κεφάλαιο «σεξ και άντρες» έχει κλείσει οριστικά. Ως Γκρέις, βέβαια, βγαίνει συνεχώς ραντεβού και πουλάει το «Yam Lube», το λιπαντικό για την αντιμετώπιση της ξηρότητας του κόλπου, που «μαγειρεύει» η Φράνκι -Λίλι Τόμλιν, και δονητές για ηλικιωμένες γυναίκες, με οδηγίες γραμμένες με μεγάλα γράμματα και λαβή που δεν επιδεινώνει την αρθρίτιδα…
Με τρεις γάμους και αμέτρητες ερωτικές σχέσεις στο ενεργητικό της, έχοντας ζήσει μια ζωή χαμαιλέοντα -άλλαζε συνεχώς η ίδια για να ευχαριστεί στην αρχή τον πατέρα της και στη συνέχεια τους συζύγους της- η Τζέιν Φόντα λέει τώρα: «Δεν έχω κανένα ενδιαφέρον». Ούτε χρόνο: «Είμαι απόλυτα πλήρης με τον εαυτό μου και τα παιδιά μου, τα εγγόνια μου και τους φίλους μου. Δεν θέλω άλλους έρωτες. Δεν έχω χρόνο για κάτι τέτοιο».
Θα δούμε. Γιατί ποτέ κανείς δεν ξέρει…