Σχεδόν όλοι οι ειδικοί και οι γκουρού της τεχνολογίας συμφωνούν ότι η ανάπτυξη της τεχνολογίας της Τεχνητής Νοημοσύνης κρύβει κινδύνους. Ο τρόπος με τον οποίο οι κυβερνήσεις πρέπει να ρυθμίζουν την ΤΝ γίνεται ένα θέμα ολοένα και πιο επείγον, καθώς οι εξελίξεις αγγίζουν το ευρύ κοινό και απειλούν να ανατρέψουν ολόκληρες βιομηχανίες.
Εδώ και λίγο καιρό, η Ευρωπαϊκή Ενωση εργάζεται μεθοδικά για ρυθμίσεις γύρω από το ζήτημα. Αντιθέτως, στις ΗΠΑ η ρυθμιστική διαδικασία μόλις ξεκινά. Οι αρχικές κινήσεις των Αμερικανών νομοθετών, όπως υποστηρίζουν ειδικοί στα ψηφιακά δικαιώματα, δεν εμπνέουν μεγάλη εμπιστοσύνη, αναφέρει ανάλυση του Guardian.
Οι συζητήσεις στην ΕΕ σχετικά με την ΤΝ είναι πολύ πιο προχωρημένες. Η ΕΕ βρίσκεται στη μέση μιας νομοθετικής διαπραγμάτευσης για την ΤΝ, μιας πρότασης που θα επιδιώκει να περιορίσει ορισμένες χρήσεις της τεχνολογίας, και θα γίνει ο πρώτος νόμος για την ΤΝ από μια μεγάλη ρυθμιστική αρχή.
Ενώ πολλές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών επισημαίνουν ορισμένες αδυναμίες του σχεδίου νόμου, συμπεριλαμβανομένης μιας περιορισμένης προσέγγισης για την απαγόρευση της συλλογής βιομετρικών δεδομένων, συμφωνούν ότι το σχέδιο της Ενωσης είναι ένα πολύ πιο συνεκτικό σημείο εκκίνησης από αυτό που συζητείται επί του παρόντος στις ΗΠΑ.
Στο προσχέδιο νόμου υπό συζήτηση περιλαμβάνονται απαγορεύσεις για εφαρμογές ΤΝ «υψηλού κινδύνου», όπως η προγνωστική αστυνόμευση και η αναγνώριση προσώπου, κάτι που οι υποστηρικτές της ανάπτυξης αποδίδουν στις πολυετείς συνομιλίες που προηγήθηκαν της πρότασης.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να ψηφίσει επί της πρότασης εντός του Ιουνίου. Παρότι το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα είναι ενάντιο στις ολοκληρωτικές απαγορεύσεις εργαλείων όπως η αναγνώριση προσώπου, οι απαγορεύσεις της προγνωστικής αστυνόμευσης, της αναγνώρισης συναισθημάτων και της βιομετρικής κατηγοριοποίησης προκαλούν αισιοδοξία.
Η μάχη για τις τελικές λεπτομέρειες θα συνεχιστεί για το μεγαλύτερο μέρος του επόμενου έτους: μετά την κοινοβουλευτική ψηφοφορία, οι κυβερνήσεις των μελών της ΕΕ θα εμπλακούν στις διαπραγματεύσεις. Στις ΗΠΑ, οι προκαταρκτικές συζητήσεις με τους νομοθέτες βρίσκονται ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο.
Σε «αυτορρύθμιση» ευελπιστεί η Ουάσινγκτον
Πολλοί αμερικανοί γερουσιαστές φαίνεται να δέχονται τις φιλόδοξες προβλέψεις της βιομηχανίας ΤΝ ως πραγματικότητα, και να πιστεύουν ότι οι ηγέτες της ενεργούν με καλή πίστη. «Αυτή είναι η ευκαιρία σας, παιδιά, να μας πείτε πώς να το κάνουμε σωστά» είπε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζον Κένεντι. «Μιλήστε σε απλά αγγλικά και πείτε μας ποιους κανόνες να εφαρμόσουμε».
Μεγάλο μέρος της συζήτησης για την ΤΝ περιστρέφεται γύρω από φουτουριστικές ανησυχίες του τύπου «η τεχνολογία αποκτά συνείδηση και στρέφεται κατά της ανθρωπότητας», αντί για τον αντίκτυπο που έχει ήδη: αυξανόμενη επιτήρηση, εντεινόμενες διακρίσεις, αποδυνάμωση των εργασιακών δικαιωμάτων και δημιουργία μαζικής παραπληροφόρησης.
Εάν οι νομοθέτες και οι κυβερνητικές υπηρεσίες επαναλάβουν τα ίδια σφάλματα που έκαναν στην προσπάθειά τους να ρυθμίσουν τις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, προειδοποιούν οι ειδικοί, ο κλάδος της ΤΝ θα εδραιωθεί με παρόμοιο τρόπο στην κοινωνία, με δυνητικά ακόμη πιο καταστροφικές συνέπειες.
Ως απάντηση στον μαζικό ενθουσιασμό του κοινού σχετικά με διάφορα εργαλεία ΤΝ, συμπεριλαμβανομένων των ChatGPT και DALL-E, οι εταιρείες τεχνολογίας επιταχύνουν την ανάπτυξη ή, τουλάχιστον, σχεδιάζουν να αναπτύξουν προγράμματα ΤΝ, ώστε να τα ενσωματώσουν στα προϊόντα τους.
Οι «παίκτες» της τεχνολογίας που εργάζονται εδώ και καιρό σε χώρους που γειτνιάζουν με την ΤΝ καρπώνονται ήδη τα οφέλη της έκρηξης: η εταιρεία κατασκευής τσιπ Nvidia, για παράδειγμα, είναι τώρα μια εταιρεία αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Λευκός Οίκος και η ομοσπονδιακή αμερικανική κυβέρνηση έχουν ανακοινώσει διάφορα μέτρα για να αντιμετωπίσουν τη ζέση, ελπίζοντας να την αξιοποιήσουν στο έπακρο, αποφεύγοντας την απορρύθμιση που οδήγησε στην ανεξέλεγκτη γιγάντωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης την τελευταία δεκαετία.
Εχει εκδώσει εκτελεστικά εντάλματα ζητώντας από τους οργανισμούς να εφαρμόσουν ΤΝ στα συστήματά τους «με τρόπο που προάγει την αμεροληψία», επένδυσε 140 εκατ. δολάρια σε ερευνητικά ινστιτούτα ΤΝ, κυκλοφόρησε ένα προσχέδιο νόμου για τα δικαιώματα ΤΝ. και ζητά δημόσια διαβούλευση σχετικά με τον καλύτερο τρόπο ρύθμισης των τρόπων με τους οποίους χρησιμοποιείται η ΤΝ.
Αλλά όλα αυτά τα πρώτα, δειλά βήματα δεν συμβαδίζουν με την ενεργοποίηση των προβλημάτων που προκαλεί η ΤΝ. Στο Κογκρέσο, οι νομοθέτες δείχνουν μερικές φορές ότι προσπαθούν ακόμα να μάθουν τι είναι αυτό που ελπίζουν να ρυθμίσουν. Οπότε, η έλλειψη ουσιαστικής ηγεσίας γύρω από το θέμα στην Ουάσινγκτον αφήνει περιθώρια στον κλάδο να αυτοκυβερνηθεί.
Οι ηγέτες του κλάδου έχουν φέρει ρυθμιστικές προτάσεις που επικεντρώνονται στη χαλιναγώγηση «υποθετικών μελλοντικών» συστημάτων, που είναι σε θέση να αναλάβουν ορισμένες ανθρώπινες δυνατότητες. Σύμφωνα με αυτές τις προτάσεις, οι νέοι κανονισμοί δεν θα ισχύουν για συστήματα ΤΝ που κυκλοφορούν σήμερα. Με άλλα λόγια, όπως έκαναν και στο παρελθόν με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επιθυμούν μια μορφή αυτορρύθμισης του κλάδου.
Ηδη αισθητές οι βλάβες
Και όμως, οι βλάβες που μπορούν να προκαλέσουν τα εργαλεία ΤΝ γίνονται ήδη αισθητές. Οι αλγόριθμοι τροφοδοτούν τα κοινωνικά δίκτυα, που έχουν βρεθεί να διοχετεύουν παραπληροφόρηση σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Η τεχνολογία χρησιμοποιείται για συστήματα που διαιωνίζουν τις διακρίσεις στο στεγαστικό και σε τραπεζικά στεγαστικά δάνεια.
Στον τομέα της αστυνόμευσης, η τεχνολογία επιτήρησης με δυνατότητα ΤΝ έχει κατηγορηθεί ότι στοχεύει δυσανάλογα και σε ορισμένες περιπτώσεις προσδιορίζει εσφαλμένα τα μαύρα και καστανά άτομα. Η ΤΝ χρησιμοποιείται επίσης όλο και περισσότερο για την αυτοματοποίηση όπλων επιρρεπών σε σφάλματα, όπως τα drones.
Η τρέχουσα νομοθετική εστίαση σε ένα υποθετικό σενάριο καταστροφής, όπου η τάξη των υπηρετών, που αποτελείται από ρομπότ με ΤΝ, θα αποκτήσει αρκετή ενσυνείδηση ώστε να πάρει τα ηνία από την ανθρωπότητα, είναι μια έκφραση των σημερινών ανισοτήτων, υποστηρίζουν ορισμένοι ειδικοί.
Μια ομάδα 16 γυναικών και ειδικών μη δυαδικής τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένης της Τίμνιτ Γκεμπρού, πρώην συνεπικεφαλής της ομάδας ηθικής ΤΝ της Google, δημοσίευσε μια ανοιχτή επιστολή τον περασμένο μήνα, επικρίνοντας το γεγονός ότι η βιομηχανία ΤΝ και τα τμήματα δημοσίων σχέσεών της έχουν καθορίσει τους κινδύνους που ενέχει η τεχνολογία τους, αγνοώντας τις περιθωριοποιημένες κοινότητες που πλήττονται περισσότερο.