Μέλη του ουκρανικού στρατού σε οβιδοβόλο AS 90 στην περιοχή Ντονμπάς | REUTERS/Yan Dorbronosov
Θέματα

Η διαρροή: Ποιες είναι οι χώρες-κλειδιά στα απόρρητα έγγραφα του Πενταγώνου

Δεν περιορίζονται σε όσες εμπλέκονται άμεσα στον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία, καθώς αναφέρονται και σε άλλες, από την κραταιή Κίνα έως την μικρή Αϊτή. Σε εκτενές ρεπορτάζ τους οκτώ δημοσιογράφοι της Washington Post παρουσιάζουν τις αποκαλύψεις που τις αφορούν
Protagon Team

Η διαρροή απόρρητων αμερικανικών στρατιωτικών εγγράφων προσφέρει μια εικόνα όσον αφορά κυρίως το πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκεντρώνουν πληροφορίες για διάφορες χώρες ανά την υφήλιο. Τα έγγραφα, τα οποία είναι αρκετές δεκάδες και διέρρευσαν πριν από περισσότερο από ένα μήνα στο Discord (μια διαδικτυακή υπηρεσίας συνομιλιών που είναι ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ των gamers) εστιάζονται κυρίως στην Ουκρανία, προσφέροντας αντικειμενικές εκτιμήσεις σχετικά με τις επιχειρησιακές δυνατότητες τόσο των ουκρανικών όσο και των ρωσικών δυνάμεων.

Ωστόσο, οι χώρες για τις οποίες γίνεται λόγος στα έγγραφα δεν περιορίζονται σε όσες εμπλέκονται άμεσα στον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία, καθώς αναφέρονται και άλλες, από την κραταιή Κίνα έως την μικρή Αϊτή. Σε εκτενές ρεπορτάζ τους οκτώ δημοσιογράφοι της Washington Post παρουσιάζουν τις αποκαλύψεις που τις αφορούν.

Ουκρανία

Τα έγγραφα αναφέρονται κυρίως στη στρατιωτική ισχύ της Ουκρανίας μετά από περισσότερο από ένα χρόνο σκληρών μαχών και καταδεικνύουν αδύναμα σημεία στην ουκρανική αεράμυνα και πιθανά προβλήματα εφοδιασμού των ουκρανικών δυνάμεων με  πυρομαχικά.

Οσον αφορά τις ανησυχητικές λεπτομέρειες που αποκαλύπτονται, σε μια αναφορά, για παράδειγμα που συντάχθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου για το αμερικανικό Υπουργείου Αμυνας, υπογραμμίζεται ότι η «ικανότητα της Ουκρανίας να παρέχει αεράμυνα μεσαίου βεληνεκούς για την προστασία των γραμμών του μετώπου θα έχει καταρρεύσει πλήρως έως τις 23 Μαΐου, με τους Αμερικανούς να εκτιμούν ότι οι Ουκρανοί είναι σε θέση να αποκρούσουν δύο, το πολύ τρεις ακόμη ρωσικές αεροπορικές επιδρομές με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη

Ρωσία

Αρκετά έγγραφα που διέρρευσαν επιβεβαιώνουν, με περαιτέρω στοιχεία, ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν καταφέρει να διεισδύσουν σημαντικά στον ρωσικό στρατό, με τις ΗΠΑ να μπορούν σε ορισμένες περιπτώσεις να ενημερώνουν τους Ουκρανούς για επικείμενες επιθέσεις, όπως αναφέρεται στα έγγραφα. Στα οποία γίνεται λόγος και για την εσωτερική δομή της GRU, της υπηρεσίας πληροφοριών του ρωσικού στρατού, και του Ομίλου Wagner, του ιδιωτικού στρατού του Γιεβγκένι Πριγκόζιν που εξακολουθεί να προσφέρει πολύτιμη συνδρομή στις τακτικές δυνάμεις της Ρωσίας που πολεμούν στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τους δημοσιογράφους της Washington Post οι σχετικές πληροφορίες δείχνουν πως η δράση αμφότερων υπονομεύεται από τους Αμερικανούς.

Ορισμένα από τα έγγραφα παρέχουν επίσης περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με ανησυχητικά γεγονότα. Σε μια έκθεση αναφέρεται, για παράδειγμα, ότι ένα ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος παραλίγο να καταρρίψει ένα βρετανικό αεροσκάφος παρακολούθησης στις 29 Σεπτεμβρίου τα ανοιχτά της Κριμαίας — «ένα περιστατικό που θα μπορούσε να ήταν πολύ πιο επικίνδυνο από ό,τι είχε αναγνωριστεί δημόσια εκείνη την εποχή και ερμηνεύεται σε ένα πλαίσιο παρενόχλησης από την πολεμική αεροπορία της Ρωσίας στην περιοχή», όπως σημειώνουν οι αμερικανοί δημοσιογράφοι στο ρεπορτάζ τους.

Η Ρωσία έχει αρχίσει να αναλύει τα έγγραφα, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ τη Δευτέρα, προσθέτοντας ότι φαίνονται «αρκετά ενδιαφέροντα». Πάντως ορισμένοι φιλορώσοι στρατιωτικοί μπλόγκερ έσπευσαν να συστήσουν επιφυλακτικότητα και προσοχή κατά την εξέταση των εγγράφων, καθώς θα μπορούσε να πρόκειται για αμερικανική εκστρατεία παραπληροφόρησης.

 Κίνα

Ιδιαίτερο ενδιαφέρουν παρουσιάζουν και οι αναλύσεις σχετικά με τις κινεζικές απειλές, μεταξύ των ξεχωρίζει κυρίως η πιθανή προθυμία του Πεκίνου να συνδράμει με θανατηφόρο εξοπλισμό τη Μόσχα. Ανησυχία προκαλούν επίσης οι λεπτομέρειες σχετικά με μια πειραματική δοκιμή υπερηχητικών όπλων που διεξήγαγε  η Κίνα τον Φεβρουάριο.

Σύμφωνα με μια εκτίμηση μια ουκρανική επίθεση σε ρωσικό έδαφος με χρήση όπλων του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να παρασύρει το Πεκίνο στον πόλεμο: ένα ουκρανικό πλήγμα κατά κάποιου στρατηγικού στόχου — ή ηγετικού προσώπου — στη Ρωσία, θα μπορούσε να προσφέρει στην Κίνα ακόμη μία δικαιολογία για να αποστείλει στη  Μόσχα «θανατηφόρα βοήθεια».

Eνα άλλο έγγραφο περιλαμβάνει πληροφορίες για τη δοκιμή ενός εκ των προηγμένων πειραματικών πυραύλων που διαθέτει το Πεκίνο – του υπερηχητικού οχήματος ολίσθησης DF-27 (πρόκειται για έναν προηγμένο τύπο κεφαλής για βαλλιστικούς πυραύλους) – που διεξήχθη την 25η Φεβρουαρίου, με τον κινεζικό πύραυλο να πραγματοποιεί πτήση διάρκειας 12 λεπτών και τους Αμερικανούς να προειδοποιούν πως πιθανώς θα είναι σε θέση να διεισδύει στην επικράτεια συστημάτων βαλλιστικών πυραύλων των ΗΠΑ.

Στα έγγραφα που αφορούν την Κίνα αναφέρεται επίσης πως ο Βρετανός Υπουργός Αμυνας Μπεν Γουάλας ανέθεσε στο υπουργείο του να διερευνήσει σχέδια για την αποστολή ενός από τα δύο αεροπλανοφόρα του βρετανικού πολεμικού ναυτικού στον Ινδικό Ειρηνικό, ενδεχομένως σε συνεργασία με συμμάχους του Λονδίνου στην Ασία ή με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην εν λόγω έκθεση παρουσιάζονται και σταθμίζονται πιθανές αρνητικές αντιδράσεις του Πεκίνου σε μια τέτοια εξέλιξη.

Σε μια άλλη αναφορά σημειώνεται ότι μια ελεγχόμενη από το κράτος κινεζική κατασκευαστική εταιρεία διαπραγματευόταν με τη Νικαράγουα για την κατασκευή ενός λιμανιού βαθέων υδάτων, με τις ΗΠΑ να εκτιμούν πως η κυβέρνηση της χώρας «μάλλον θα εξετάσει το ενδεχόμενο να προσφέρει στο Πεκίνο ναυτική πρόσβαση ως αντάλλαγμα για επενδύσεις».

Αλλες πληροφορίες αφορούν ένα καινούργιο κινεζικό πλοίο που τέθηκε πρόσφατα σε υπηρεσία και την εκτόξευση ενός πυραύλου τον Μάρτιο που έφερε δύο δορυφόρους που αναμένεται να ενισχύσουν σημαντικά τις στρατιωτικές δυνατότητες χαρτογράφησης του Πεκίνου

Αίγυπτος

Σε ένα έγγραφο με ημερομηνία 17 Φεβρουαρίου συνοψίζονται συνομιλίες που φέρεται να είχε ο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι με ανώτερους αξιωματικούς του, κατά τις οποίες αναφέρονταν σε σχέδια εφοδιασμού της Ρωσίας με βλήματα πυροβολικού και πυρίτιδα. Ο αιγύπτιος πρόεδρος ο Σίσι φέρεται να δίνει εντολή στους συνομιλητές του να κρατήσουν μυστική την παραγωγή και την αποστολή των βλημάτων «για να αποφευχθούν προβλήματα με τη Δύση».

Ιράν

Το Ιράν αποτελεί εδώ και καιρό κορυφαίο στόχο της αμερικανικής κατασκοπείας και η CIA έχει σημειώσει αξιοσημείωτες επιτυχίες στο παρελθόν, καταφέρνοντας να αποκτήσει πρόσβαση στο πυρηνικό πρόγραμμα και τον μηχανισμό ασφαλείας της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Τα έγγραφα που διέρρευσαν υποδηλώνουν ότι οι υπηρεσίες των ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι σε θέση να παρακολουθούν τακτικά τουλάχιστον ορισμένες από τις μυστικές δραστηριότητες του Ιράν, καθώς και μυστικές διαβουλεύσεις υψηλόβαθμων ιρανών αξιωματούχων.

Σε μια άκρως απόρρητη έκθεση περιγράφονται είναι ιδιωτικές συζητήσεις μεταξύ ανώτατων ιρανών ηγετών σχετικά με μια επίσκεψη του Ραφαέλ Γκρόσι, του διευθυντή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας στη χώρα. Οι Ιρανοί φαίνεται να συζητούν εάν θα επιτρέψουν την κάλυψη της επίσκεψης από τα εγχώρια ΜΜΕ και, εάν ναι, πώς να διαμορφώσουν την κάλυψη προς όφελος της κυβέρνησης.

Νότια Κορέα

Ενα έγγραφο αναφέρει ότι στις αρχές Μαρτίου αίτημα των ΗΠΑ να αποστείλει η Νότια Κορέα πυρομαχικά πυροβολικού στην Ουκρανία, προκάλεσε σοβαρό πονοκέφαλο στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της ασιατικής χώρας. Η Σεούλ ανησυχούσε, σύμφωνα πάντα με τους Αμερικανούς, ότι το αμερικανικό αίτημα θα μπορούσε να εξοργίσει τη Μόσχα.

Ισραήλ

Σε μια έκθεση σημειώνεται ότι τον Φεβρουάριο, ανώτερα ηγετικά στελέχη της Μοσάντ προέτρεπαν τους αξιωματούχους της υπηρεσίας τους καθώς και τους ισραηλινούς πολίτες να διαδηλώσουν κατά της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος, απευθύνοντας επίσης ρητές εκκλήσεις για δράσεις αποδοκιμασίας της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Αντιδρώντας, η ισραηλινή κυβέρνηση εξέδωσε μια δήλωση περί της παραδοσιακής πολιτικής ουδετερότητας της διαβόητης υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ. «Η Μοσάντ και το ανώτερο προσωπικό της δεν έχουν εμπλακεί καθόλου στο θέμα των διαδηλώσεων και προσηλώνονται στην αρχή της υπηρεσίας προς το κράτος που καθοδηγεί τη Μοσάντ από την ίδρυσή της», υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.

Τουρκία

Σε μια έκθεση υποδηλώνεται ότι η Ομάδα Βάγκνερ αναζήτησε βοήθεια στη χώρα για την προμήθεια πυρομαχικών. Στα σχετικά έγγραφα αναφέρεται ότι οι εκπρόσωποι του Πριγκόζιν «συναντήθηκαν με επαφές στη χώρα για να αγοράσουν όπλα και εξοπλισμό από την Τουρκία για τις προσπάθειες της Βάγκνερ στο Μάλι και την Ουκρανία». Δεν είναι σαφές εάν οι τουρκικές αρχές γνώριζαν κάτι για τις εν λόγω επαφές ούτε εάν οι προσπάθειες της Βάγκερ ευοδώθηκαν τελικά.

Καναδάς

Τα έγγραφα αναφέρουν ότι η Ζαρία, μια φιλορωσική ομάδα χάκερ, μοιράστηκε στιγμιότυπα οθόνης στα τέλη Φεβρουαρίου με έναν φερόμενο ως αξιωματικό της ρωσικής υπηρεσίας ασφαλείας (FSB), μέσω των οποίων ισχυριζόταν ότι είχε αποκτήσει πρόσβαση στο καναδικό δίκτυο φυσικού αερίου και μπορούσε, μεταξύ άλλων, να προκαλέσει μια ξαφνική διακοπή της λειτουργίας εγκαταστάσεων διανομής φυσικού αερίου στη χώρα. Η FSB πίστευε ότι μια «επιτυχής επιχείρηση» θα προκαλούσε μια έκρηξη, σύμφωνα με τα έγγραφα.

Ομως δεν είναι ξεκάθαρο εάν έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Η Enbridge, η μεγαλύτερη εταιρεία παροχής φυσικού αερίου του Καναδά, δήλωσε τη Δευτέρα ότι δεν δέχθηκε επίθεση ούτε παραβιάστηκε το δίκτυό της. Αλλά εκπρόσωπος του Communications Security Establishment, της υπηρεσίας ασφαλείας των επικοινωνιών του Καναδά, δεν σχολίασε εάν σημειώθηκε κάποια επίθεση σε υποδομές φυσικού αερίου ή εάν έχουν ληφθεί μέτρα για να αποφευχθεί ένα τέτοιο περιστατικό.

Αϊτή

Σε ένα από τα έγγραφα που διέρρευσαν σημειώνεται ότι οι συνεργάτες της Ομάδας Βάγκνερ σχεδίαζαν από τα τέλη Φεβρουαρίου να ταξιδέψουν «διακριτικά» στην Αϊτή, ώστε να αξιολογήσουν το ενδεχόμενο συνεργασίας με την κυβέρνηση της χώρας για την αντιμετώπιση των συμμοριών που ελέγχουν τεράστιες εκτάσεις της πρωτεύουσας και που έχουν δολοφονήσει και απαγάγει χιλιάδες ανθρώπους.

Τον περασμένο Οκτώβριο ο πρωθυπουργός της Αϊτής Αριέλ Ανρί ζήτησε την ανάπτυξη μιας ξένης δύναμης ασφαλείας στην πατρίδα του με αποστολή την πάταξη της εγκληματικότητας και της βίας, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους δεν ήθελαν να ηγηθούν μιας σχετικής πρωτοβουλίας ενώ και η πρόταση αυτή καθαυτή προκάλεσε αντιδράσεις σε μια χώρα την οποία έξωθεν παρεμβάσεις έχουν αποσταθεροποιήσει αρκετές φορές στο παρελθόν. Πάντως εκπρόσωπος της κυβέρνησης αρνήθηκε οποιαδήποτε επαφή με την Ομάδα Βάγκνερ ή εκπροσώπους της.

Ουγγαρία

Σε έγγραφο της CIA που περιλαμβάνεται μεταξύ αυτών που διέρρευσαν αναφέρεται ότι σύμφωνα με την αμερικανική πρεσβεία στη Βουδαπέστη, ο ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν είχε χαρακτηρίσει τις ΗΠΑ ως έναν από τους «τρεις κορυφαίους αντιπάλους» του κόμματός του κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης τον Φεβρουάριο. Το σχόλιο «αποτελεί μια κλιμάκωση της αντιαμερικανικής ρητορικής στον λόγο του», συμπεραίνεται στην έκθεση.

Στο δημοσίευμα της Washington Post υπενθυμίζεται επίσης πως ο (ακρο)δεξιός λαϊκιστής πρωθυπουργός, μετά την εκλογή του Τζο Μπάιντεν στην προεδρία, εκφράζει ολοένα πιο απροκάλυπτα έναν ιδιότυπο αντιαμερικανισμό, εκφράζοντας, συγχρόνως, όμως τον θαυμασμό του για τον Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο ο ούγγρος πρωθυπουργός χαρακτηρίζει ως «καλό φίλο» του αλλά και μοναδική «ελπίδα για ειρήνη» στην Ουκρανία.