Η νόσος Αλτσχάιμερ, ο αθόρυβος κλέφτης της μνήμης, θα καταστεί μία από τις μεγαλύτερες υγειονομικές προκλήσεις του μέλλοντος. Καθώς ο πληθυσμός γερνάει, ο αριθμός των ανθρώπων που προσβάλλονται από τη νευροεκφυλιστική νόσο αναμένεται να αυξηθεί ραγδαίως. Ωστόσο υπάρχει ένα φως στην άκρη του τούνελ, έγραψε η Repubblica. Πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις δίνουν ελπίδες για την καταπολέμηση αυτής της καταστροφικής ασθένειας.
Η Αλτσχάιμερ είναι πολύπλοκη ασθένεια, η οποία επηρεάζει καταλυτικά τα νευρικά κύτταρα, μειώνει τη μνήμη, τη σκέψη, αλλά και τις κινητικές ικανότητες. Τα ακριβή αίτιά του δεν είναι προς το παρόν εντελώς σαφή, ωστόσο πιστεύεται ότι για την εμφάνισή του βασικό ρόλο παίζουν οι μη φυσιολογικές πρωτεΐνες που σωρεύονται στον εγκέφαλο. Η συσσωμάτωσή τους σχηματίζει «κουβάρια» που καταστρέφουν τα νευρικά κύτταρα και οδηγούν στον εκφυλισμό του εγκεφαλικού ιστού.
Διεθνής ομάδα ερευνητών από το MRC του Cambridge δημοσίευσε πρόσφατα στο Cell τα αποτελέσματα νέας θεραπείας, η οποία υπόσχεται να φέρει επανάσταση στο ζήτημα της νόσου Αλτσχάιμερ. Αυτή η θεραπεία βασίζεται σε μία φυσική πρωτεΐνη που υπάρχει στο σώμα μας, στην TRIM21. Η TRIM21 βοηθάει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου να καταπολεμά τις ιογενείς λοιμώξεις, όμως οι ερευνητές ανακάλυψαν και έναν τρόπο «επαναπρογραμματισμού» της με σκοπό να επιτίθεται στα συσσωματώματα της λεγόμενης πρωτεΐνης Ταυ και να τα καταστρέφει.
Φανταστείτε το TRIM21 ως πολύ αποτελεσματικό καθαριστικό. Αντί να καθαρίζει λεκέδες, έχει εκπαιδευθεί να εντοπίζει και να αφαιρεί «κουβάρια» πρωτεϊνών Ταυ. Διότι αυτά δρουν στον εγκέφαλό μας σαν πραγματικά τοξικά απόβλητα και καταστρέφουν εγκεφαλικά κύτταρα.Οι ερευνητές έχουν δημιουργήσει δύο εκδοχές αυτής της θεραπείας: τη RING nanobody, δηλαδή πρωτεΐνη Ταυ και μέρος της πρωτεΐνης QUARTER21, και τη RING-Bait, δηλαδή την τροποποιημένη πρωτεΐνη Ταυ που λειτουργεί ως δόλωμα για να προσελκύει συσσωματώματα Ταυ και στη συνέχεια να τα καταστρέφει με τη βοήθεια της TRIM21.
Και οι δύο θεραπείες έχουν δοκιμαστεί σε ζώα και έχουν δείξει ενθαρρυντικά στοιχεία. Με την πειραματική θεραπεία τα συσσωματώματα της Ταυ μειώθηκαν σημαντικά. Μάλιστα τα ποντίκια που έπαιξαν τον ρόλο των πειραματόζωων και έλαβαν τη νέα θεραπεία βελτίωσαν τις κινητικές ικανότητές τους. Πρόκειται για ανακάλυψη που συνιστά σημαντικό βήμα στον αγώνα κατά της Αλτσχάιμερ. Φυσικά, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας αυτής της θεραπείας στον άνθρωπο.
Αν επιβεβαιωθούν τα θετικά αποτελέσματα της θεραπείας, ο δρόμος είναι ανοικτός και για τη θεραπεία και άλλων νευροεκφυλιστικών ασθενειών που χαρακτηρίζονται από τη συσσώρευση μη φυσιολογικών πρωτεϊνών, όπως η προοδευτική υπερπυρηνική παράλυση, νόσος σπανία. Πάντως η νέα θεραπεία υπόσχεται καλύτερο αύριο για εκατομμύρια ασθενείς και για τις οικογένειές τους. Βρισκόμαστε όλο και πιο κοντά σε ένα μέλλον με ιάσιμη την νόσο του Αλτσχάιμερ.