Τον περασμένο Ιούλιο η διάσημη γερμανική ποδοσφαιρική ομάδα της Μπάγερν Μονάχου διοργάνωσε ένα συνέδριο με στόχο την εξέταση του ζητήματος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Κατάρ, στο πλαίσιο ενός «αντικειμενικού διαλόγου». Μεταξύ των κύριων ομιλητών περιλαμβάνονταν ο πρέσβης του Κατάρ στο Βερολίνο Αμπντουλάχ μπιν Μοχάμεντ Αλ-Θάνι, ο επικεφαλής της οργανωτικής επιτροπής του Παγκοσμίου Κυπέλλου του Κατάρ 2022 Χασάν Αλ-Θαουάντι, ο πρόεδρος της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια (Munich Security Conference – MSC) και πρώην πρεσβευτής της Γερμανίας στα Ηνωμένα Εθνη Κρίστοφ Χόισγκεν, και ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, πρώην ηγέτης του SPD, του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας, καθώς και υπουργός Εξωτερικών και αντικαγκελάριος της χώρας υπό την Ανγκελα Μέρκελ.
Στόχος του συνεδρίου ήταν «μια καλύτερη αμοιβαία κατανόηση», όπως αναφέρεται στον ιστότοπο της Μπάγερν Μονάχου, όσον αφορά τις εξελίξεις στο Κατάρ μετά την ανάληψη της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου, τις δραστηριότητες της Μπάγερν Μονάχου στο εμιράτο (η Qatar Airways είναι χορηγός της γερμανικής ομάδας) και τη γενική κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα, λίγους μήνες πριν την έναρξη του τουρνουά και εν μέσω της διεθνούς κατακραυγής για τον τρόπο αντιμετώπισης των μεταναστών εργατών, αλλά και των μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Σήμερα, περίπου πέντε μήνες μετά, με το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του Κατάρ να ανήκει στην Ιστορία, οι Μάθιου Κάρνιτσνιγκ και Γκάμπριελ Ρινάλντι του Politico τεκμηριώνουν μέσω ερευνάς τους πως ην εν λόγω στρογγυλή τράπεζα που οργανώθηκε από την κορυφαία ποδοσφαιρική ομάδα της Γερμανίας αποτελεί ένα από τα πολλά παραδείγματα σχετικά με την εξαιρετικά πλούσια και κερδοφόρα δραστηριότητα προώθησης των συμφερόντων του, που ανέπτυξε το Κατάρ στη Γερμανία. Συγχρόνως, είναι αποκαλυπτικό των στενών σχέσεων του Ζίγκμαρ Γκάμπριελ και του Κρίστοφ Χόισγκεν με τις αρχές του Κατάρ, οι οποίες πλέον έχουν πολλά οικονομικά συμφέροντα στη Γερμανία.
«Το εμιράτο αφιέρωσε μεγάλο μέρος της τελευταίας δεκαετίας για να καταστήσει τη Γερμανία στρατηγικό εταίρο, επενδύοντας περίπου 25 δισ. ευρώ στη χώρα, σε ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα του κράτους του Περσικού Κόλπου οπουδήποτε στον κόσμο», γράφουν οι δημοσιογράφοι του Politico. «Την τελευταία δεκαετία, το κρατικό επενδυτικό ταμείο του εμιράτου, η Qatar Investment Authority, μαζί με μέλη της κυρίαρχης οικογένειας της χώρας, απέκτησαν σημαντικές θέσεις σε μερικές από τις πιο γνωστές εταιρείες της Γερμανίας», προσθέτουν, θυμίζοντας ότι πλέον στο Κατάρ ανήκει το 11% της Volkswagen, της μεγαλύτερης γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, το 6% της Deutsche Bank, της μεγαλύτερης τράπεζας της χώρας, καθώς και (από το περασμένο φθινόπωρο) το 5% της Porsche, με το εμιράτο να συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων μετόχων της ιστορικής και φημισμένης αυτοκινητοβιομηχανίας πολυτελών σπορ αυτοκινήτων.
Το Κατάρ συγκαταλεγόταν επίσης, επί χρόνια μάλιστα, μεταξύ των καλύτερων πελατών της γερμανικής αμυντικής βιομηχανίας, ενώ μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, που εξανάγκασε τη Γερμανία (και όχι μόνο) να απεξαρτηθεί από το ρωσικό πετρέλαιο, το εμιράτο –ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγρού φυσικού αερίου στον κόσμο– κατέστη και βασικός ενεργειακός προμηθευτής της Γερμανίας.
Οι δημοσιογράφοι του Politico αναφέρουν πως το Κατάρ επένδυσε εξίσου πολλά δισ. στη Βρετανία και στη Γαλλία. Αλλά, ενώ σε αυτές τις χώρες προέβη σε ηχηρές εξαγορές, όπως του ξενοδοχείου Ritz και του πολυκαταστήματος Harrods στο Λονδίνο, και της ομάδας της Παρί Σεν-Ζερμέν στο Παρίσι, στη Γερμανία οι Καταρινοί προέβησαν σε λιγότερο εντυπωσιακές αλλά πιο ουσιαστικές, μάλλον, επενδύσεις, κυρίως σε υποδομές, αποκτώντας μερίδιο και στον ναυτιλιακό κολοσσό Hapag-Lloyd και στην ενεργειακή πολυεθνική RWE.
Παρεμβάσεις σε θεσμικά όργανα της ΕΕ
Το να προβαίνει σε επενδύσεις δισεκατομμυρίων ένα πλούσιο επενδυτικό ταμείο είναι, φυσικά, καθ’ όλα νόμιμο και αυτό ακριβώς έκανε το Κατάρ την προηγούμενη δεκαετία (και) στη Γερμανία. Ωστόσο, οι έρευνες των βελγικών Αρχών για διαφθορά στους κόλπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έστρεψαν τους προβολείς στην ευρύtατη και εντονότατη δράση του Κατάρ στην καρδιά της Ευρώπης. Γιατί από το εμιράτο χρηματίστηκαν, σύμφωνα με τους βέλγους εισαγγελείς, ο Αντόνιο Παντσέρι, ο Φραντσέσκο Τζόρτζι, η Εύα Καϊλή και άλλοι, ούτως ώστε να συνδράμουν στη βελτίωση της εικόνας του μετά τη σφοδρή κριτική για συστηματική παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι Καταρινοί αρνούνται, φυσικά, τις κατηγορίες, αλλά οι βελγικές Αρχές υποστηρίζουν πως το Κατάρ (όπως και το Μαρόκο) αποπειράθηκε να παρέμβει σε θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης «μέσω της διαφθοράς προσώπων που βρίσκονταν στα ανώτατα κλιμάκια των ευρωπαϊκών θεσμών», και θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις πολιτικές της ομάδας των Σοσιαλιστών και των Δημοκρατών (S&D) στο Ευρωκοινοβούλιο.
Γι’ αυτό η δράση του Κατάρ στη Γερμανία αποκτά ξαφνικά ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Στην προκειμένη περίπτωση δεν τίθεται θέμα διαφθοράς, αλλά είναι προφανές πως το Κατάρ επεδίωξε και κατάφερε να δημιουργήσει «ένα εξαιρετικό δίκτυο συμμάχων με επιρροή, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν πρώην υπουργοί και άλλοι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, που συνέβαλαν στο να ακούγεται η φωνή του στο Βερολίνο», συνοψίζουν οι Κάρνιτσνιγκ και Ρινάλντι, υπογραμμίζοντας πως ο πιο σημαντικός από αυτούς ήταν ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ο πρώην ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών, του κόμματος του Ολαφ Σολτς, νυν καγκελαρίου της Γερμανίας.
«Ως υπουργός Οικονομίας από το 2013 έως το 2017, καλλιέργησε δεσμούς με το Κατάρ, παίρνοντας ένα αεροπλάνο γεμάτο με στελέχη επιχειρήσεων μαζί του όταν μετέβη εκεί, το 2015. Το 2020, δύο χρόνια αφότου εγκατέλειψε το δημόσιο αξίωμά του, ο Γκάμπριελ εντάχθηκε στο εποπτικό συμβούλιο της Deutsche Bank για λογαριασμό του Κατάρ», αναφέρουν οι συντάκτες του Politico.
Οπότε, δεν πρέπει πια να προκαλεί εντύπωση ότι τον περασμένο Οκτώβριο, εν μέσω πληθώρας επικριτικών σχολίων από κρατικούς αξιωματούχους για την αντιμετώπιση των ομοφυλόφιλων στο Κατάρ, ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ έγραψε στο Twitter πως «η γερμανική υπεροψία όσον αφορά το Κατάρ με αρρωσταίνει», σημειώνοντας, επίσης, πως «η ομοφυλοφιλία ήταν παράνομη στη Γερμανία έως το 1994».
Ωστόσο, ο Γκάμπριελ δεν ήταν ο μοναδικός επιφανής γερμανός πολιτικός που εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για τον τρόπο αντιμετώπισης του Κατάρ, καθώς την άποψή του περί γερμανικής υπεροψίας υπερασπίστηκε έπειτα από λίγες ημέρες ο Γιόσκα Φίσερ, πρώην ηγέτης των Πρασίνων της Γερμανίας και προκάτοχος του Γκάμπριελ, και ως αντικαγκελάριος και ως υπουργός Εξωτερικών. Επειτα από σχετικό αίτημα του Politico, αμφότεροι οι πολιτικοί αρνήθηκαν να αποκαλύψουν εάν δεσμεύονται από κάποιου είδους συμβόλαιο με το Κατάρ, ενώ ο Γκάμπριελ σημείωσε επίσης πως, ως ιδιώτης πλέον, δεν αισθανόταν υποχρεωμένος να απαντήσει.
Οσον αφορά τις σχέσεις του Κατάρ με τη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC), επικεφαλής της οποίας είναι ο Κρίστοφ Χόισγκεν, επικεφαλής της μόνιμης αντιπροσωπείας της Γερμανίας στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη την τετραετία 2017-2021, «ήταν ένα από τα κύρια οχήματα της επιχείρησης άσκησης επιρροής του Κατάρ στη Γερμανία», αποφαίνονται οι δημοσιογράφοι του Politico.
«Το εμιράτο φιλοξένησε και συνέβαλε στη χρηματοδότηση και στη διοργάνωση δύο συναντήσεων της MSC στην Ντόχα τα τελευταία χρόνια. Το 2018 ο Βόλφγκανγκ Ισινγκερ (πρώην πρόεδρος της Διάσκεψης) παρείχε στον εμίρη του Κατάρ Ταμίμ μπιν Χαμάντ Αλ-Θάνι το σπάνιο προνόμιο να μιλήσει στην εναρκτήρια συνεδρίαση της MSC ενώπιον των επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών και του ΝΑΤΟ», αναφέρουν ενδεικτικά.
Σήμερα, ένας πρώην υπουργός Εξωτερικών και πρωθυπουργός του Κατάρ, ο Χαμάντ μπιν Τζασίμ μπιν Τζαμπρ Αλ-Θάνι, είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της MSC, της πιο σημαντικής διάσκεψης ασφαλείας στον κόσμο, οι θέσεις της οποίας προορίζονται αποκλειστικά για τους μεγαλύτερους χορηγούς της.