Η άνοια είναι σήμερα η έβδομη κυριότερη αιτία θανάτου και μία από τις σημαντικότερες αιτίες αναπηρίας των ηλικιωμένων παγκοσμίως. Με μισή κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο κάθε μέρα, αυτή η θνητότητα μπορεί να μειωθεί κατά 28%, υποστηρίζει μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network Open.
Τη μελέτη υπογράφουν, μεταξύ άλλων, επιστήμονες από τη διάσημη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ οι οποίοι παρακολούθησαν για 28 χρόνια περισσότερους από 92.000 άνδρες και γυναίκες επαγγελματίες Υγείας στις ΗΠΑ. Στη διάρκεια της μελέτης, 4.751 από τους συμμετέχοντες πέθαναν από άνοια.
Οι ερευνητές συσχέτισαν την καθημερινή κατανάλωση ελαιολάδου με 28% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από άνοια, σε σύγκριση με την σπανιότερη ή και καθόλου κατανάλωση. Ως ελάχιστη ωφέλιμη ποσότητα υπολογίστηκαν τα 7 γραμμάρια ελαιόλαδο καθημερινά. Οπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες, όπου το ελαιόλαδο αντικατέστησε τη μαργαρίνη ή τη μαγιονέζα, ο κίνδυνος θανάτου από άνοια μειώθηκε κατά 8% έως 14%.
«Το ελαιόλαδο είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λίπη και περιέχει ενώσεις με αντιοξειδωτική δράση που μπορεί να διαδραματίσουν προστατευτικό ρόλο για τον εγκέφαλο», ανέφερε στην Washington Post η Μάρτα Γκουάς – Φερέ, αναπληρώτρια καθηγήτρια διατροφής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, ενώ η επιστημονική συνεργάτις στην ίδια Σχολή, Αν-Ζουλί Τεσιέ, εξήγησε ότι «το ελαιόλαδο μπορεί να ωφελήσει άμεσα τον εγκέφαλο διασχίζοντας τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, ενώ έμμεσα η εγκεφαλική λειτουργία ενισχύεται από την καλή υγεία της καρδιάς».
Οι συγγραφείς της μελέτης παραδέχονται, γράφει η Washington Post, ότι θα χρειαστεί περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματά τους και στο γενικό πληθυσμό –η διατροφή των επαγγελματιών Υγείας πιθανόν δεν αντικατοπτρίζει τις διατροφικές συνήθεις άλλων πληθυσμιακών ομάδων– αλλά και για να γίνουν κατανοητοί οι μηχανισμοί μέσω των οποίων η πρόσληψη ελαιολάδου μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από άνοια.
Τι λένε για όλα αυτά άλλοι ειδικοί;
Ο Ντέιβιντ Νόπμαν, καθηγητής Νευρολογίας στην περίφημη Mayo Clinic, ανέφερε στην Post ότι δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι τόσο η καρδιαγγειακή υγεία όσο και οι γνωστικές λειτουργίες επηρεάζονται από πολλαπλούς παράγοντες όπως η συνολική διατροφή, η σωματική δραστηριότητα, η ποιότητα του ύπνου και άλλοι, οι οποίοι μάλιστα είναι αλληλένδετοι.
«Ο μόνος τρόπος για να ελεγχθεί μια θεραπευτική παρέμβαση είναι με μια τυχαιοποιημένη μελέτη», πρόσθεσε ο Νόπμαν, διατηρώντας πολλές επιφυλάξεις για τον ρόλο του ελαιολάδου στη λειτουργία του εγκεφάλου. «Η ξαφνική αλλαγή από μπριζόλα και πουρέ με βούτυρο σε φασόλια και μπρόκολο πιθανότατα δεν θα έχει τεράστιο αποτέλεσμα, παρά μόνο σε ό,τι αφορά την απώλεια βάρους», είπε.
Ο Βασίλης Βασιλείου, καθηγητής και πρόεδρος του τμήματος Επιδημιολογίας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Γέιλ, είπε επίσης στην Washington Post ότι η μελέτη του Χάρβαρντ «έγινε πολύ προσεκτικά» και ότι υπάρχει μια ευρύτερη προσπάθεια να γίνει κατανοητός ο ρόλος του ελαιολάδου στην υγεία της καρδιάς και τις γνωστικές λειτουργίες. Αλλά, σύμφωνα με τον ίδιο, ακόμη χρειάζεται δουλειά για να υπάρξουν οριστικά συμπεράσματα.
Αρα, τι κάνουμε;
Στην απάντηση συμφωνούν όλοι οι ειδικοί: το ελαιόλαδο –και ιδίως το έξτρα παρθένο– έτσι κι αλλιώς είναι ωφέλιμο και οπωσδήποτε καλύτερο από τα ζωικά λιπαρά. Είναι βέβαια και πολύ ακριβό εσχάτως, αλλά αυτό είναι άλλης τάξεως ζήτημα και όχι ιατρική συζήτηση.