Πώς θα πειστούν να εμβολιαστούν οι αρνητές των εμβολίων

Υπάρχουν οι αποκαλούμενοι «no vax», οι οποίοι δεν εμπιστεύονται σχεδόν καμία αρχή, ενώ ειδικά για τα μέλη της ιατρικής και επιστημονικής κοινότητας έχουν ιδιαίτερα αρνητική άποψη, καθώς θεωρούν πως υπηρετούν ίδια συμφέροντα, οικονομικά πρωτίστως, μέσω μιας συστηματικής και άρτια οργανωμένης εκστρατείας παραπληροφόρησης. 

Υπάρχουν, όμως, και εκείνοι που δεν εμβολιάζονται για λόγους που δεν είναι απόλυτα ξεκάθαροι, ούτε καν στους ίδιους. Συνομιλώντας με έναν ηλικιωμένο συγγενή του, ο Αλεσάντρο Τρότσινο, της Corriere della Sera, τον άκουσε να του απαντά πως δεν εμβολιάζεται επειδή «δεν έχω όρεξη, δεν με ενδιαφέρει. Εάν μου τύχει, θα πεθάνω. Υπομονή». 

Θα μπορούσε να γίνει λόγος για έναν γενικευμένο φαταλισμό, για ανθρώπους μοιρολάτρες που εξακολουθούν να θεωρούν ότι είναι απρόσβλητοι από τον κορονοïό, απλά και μόνο επειδή δεν τον βλέπουν, γιατί δεν έχει ακόμη εισβάλει στον μικρόκοσμό τους, οπότε, αποτελεί ένα ενδεχόμενο της ζωής μεταξύ πολλών άλλων.

Πώς, όμως, μπορούν να πειστούν οι αρνητές των εμβολίων και οι διστακτικοί, δηλαδή ανησυχητικά πολλά εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο, να εμβολιαστούν; Ενα χεράκι έβαλαν οι New York Times, παραθέτοντας μια σειρά όχι από συμβουλές αλλά από διαπιστώσεις στις οποίες κατέληξαν, λαμβάνοντας υπόψη κάποια στοιχεία από δημοσκόπηση που εκπόνησε το Κaiser Family Foundation. 

Στις αρχές του έτους ένας συγκεκριμένος αριθμός ενήλικων Αμερικανών ρωτήθηκε εάν επρόκειτο να εμβολιαστεί. Το 23% απάντησε όχι. Το 28% δήλωσε πως βρισκόταν εν αναμονή, ασπαζόμενο το κλασικό «wait and see», βλέποντας και κάνοντας δηλαδή. Ομως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της έρευνας έγκειται στο ότι το ¼  του 23% των αρνητών, παρά την αρχική δυσπιστία, αποφάσισε τελικά να εμβολιαστεί. Πώς, όμως, μεταπείστηκε; Σύμφωνα με τους δημοσκόπους τρία δεδομένα υπήρξαν καθοριστικά.

1. Το ότι είδαν εκατομμύρια συμπολίτες τους να εμβολιάζονται με ασφάλεια, δίχως να παρουσιάσουν σοβαρές παρενέργειες. Οπως ανέφερε ένας 63χρονος Τεξανός, «επισκέφτηκα μέλη της οικογένειάς μου που είχαν εμβολιαστεί και ήταν όλοι καλά». Το επιχείρημα μπορεί να ακούγεται κοινότοπο αλλά δεν είναι, καθώς συμπεραίνεται ότι στο πλαίσιο της επικοινωνίας με τους πολίτες όσον αφορά τους εμβολιασμούς, δεν πρέπει να δίνεται έμφαση μόνο στην επικινδυνότητα της νόσου αλλά και στην ασφάλεια των εμβολίων. Το ίδιο διαπίστωσαν και οι αναλυτές του ινστιτούτου Echelon Insights: πολλοί από τους σκεπτικιστές ανέφεραν πως αποφάσισαν τελικά να εμβολιαστούν, ακούγοντας πως άνθρωποι που εμβολιάστηκαν πριν από μήνες δεν αντιμετώπισαν κανένα σοβαρό πρόβλημα και ήταν απόλυτα υγιείς.
   

2. Καθοριστικό ρόλο φαίνεται πως διαδραματίζουν και τα μηνύματα υπέρ των εμβολίων από φίλους, συγγενείς και γιατρούς. Πάρα πολλοί Αμερικανοί πείστηκαν σχετικά εύκολα να εμβολιαστούν, λαμβάνοντας υπόψη τις προτροπές και τις διαβεβαιώσεις των επιστημόνων και των πολιτικών και των ΜΜΕ. Κάποιοι, ωστόσο, αντιμετωπίζουν με μεγάλη δυσπιστία τους όποιους παραδοσιακούς φορείς και θεσμούς. Αλλά έχουν μεγάλη εμπιστοσύνη στους λόγους των γιατρών τους και των δικών τους ανθρώπων, είτε αυτοί είναι συγγενείς είτε φίλοι ή γνωστοί. «Η κόρη μου είναι γιατρός και εμβολιάστηκε. Αυτό με έπεισε ότι ήταν σωστό να το κάνω», ανέφερε μία γυναίκα ασιατικής καταγωγής από το Τέξας. Τελικό συμπέρασμα: στην παρούσα, προχωρημένη και εξαιρετικά κρίσιμη, φάση των εμβολιαστικών προγραμμάτων, ενδέχεται να είναι πολύ πιο αποτελεσματική – σε σχέση με τις διαφημιστικές καμπάνιες και τις παρεμβάσεις των ειδικών στην ραδιόφωνο και στην τηλεόραση – μία πιο άμεση προσέγγιση των αρνητών και των σκεπτικιστών, «από τη βάση προς την κορυφή», με την εμπλοκή τοπικών φορέων και θεσμών που βρίσκονται πιο κοντά στους πολίτες.
   
3. Καλώς ή κακώς για να πειστούν να εμβολιαστούν όλοι όσοι αρνούνται συνειδητά να το κάνουν ή διστάζουν επειδή απλά φοβούνται, πρέπει να καταστεί σαφές πως η επιστροφή τους στην κανονικότητα θα είναι σε κάθε περίπτωση λειψή εάν δεν κάνουν το εμβόλιο κατά του κορονοïού. Αυτό είναι το φλέγον ζήτημα των ημερών, το θέμα που απασχολεί όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μετά το διάγγελμα του Εμανουέλ Μακρόν περί έμμεσης κοινωνικής απομόνωσης των ανεμβολίαστων πολιτών: από την 1η Αυγούστου δίχως covid pass (που πιστοποιεί ότι κάποιος είναι είτε πλήρως εμβολιασμένος είτε αρνητικός σε τεστ PCR ή έχει αναρρώσει από την covid-19) κανένας στη Γαλλία δεν θα μπορεί να εισέλθει σε κινηματογράφους, καφέ, μπαρ, εστιατόρια, νοσοκομεία, τρένα και αεροπλάνα.
   Πάρα πολλοί στη χώρα και σε ολόκληρη την Ευρώπη κάνουν λόγο για ένα μέτρο που περιορίζει την ελευθερία των πολιτών και μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και άνθρωποι που έχουν εμβολιαστεί. Αλλοι θεωρούν πως πρόκειται για ένα αναγκαίο μέτρο με στόχο να επιτευχθεί η ανοσία της αγέλης, να προστατευθούν οι πιο ευάλωτοι, να περιοριστεί η κινητικότητα του κορονοïού (ούτως ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες εμφάνισης νέων μεταλλάξεων) και να συνεχιστεί η σταδιακή επιστροφή και των οικονομιών και των κοινωνιών στην κανονικότητα, δίχως να χρειαστεί να ληφθούν περαιτέρω δραστικά μέτρα.
   Μετά το διάγγελμα του γάλλου προέδρου δεκάδες χιλιάδες Γάλλοι κατέβηκαν στους δρόμους του Παρισιού, της Μασσαλίας, του Μονπελιέ, της Τουλούζης και άλλων πόλεων της Γαλλίας, για να διαμαρτυρηθούν. Συγχρόνως, όμως, σχεδόν ένα εκατομμύριο πολίτες έσπευσαν μέσα σε λίγες ώρες να κλείσουν το ραντεβού τους για να εμβολιαστούν.