Μπορεί κάποιος να έχει οικονομικά προβλήματα. Σοβαρές ανάγκες που πρέπει να καλύψει. Απλώς να μην έχει σώας τα φρένας. Μπορεί να υπάρχει εργοδότης που τον πιέζει να δουλεύει σε τακτική βάση περισσότερες ώρες και ημέρες. Μπορεί βέβαια να είναι και εργασιομανής. Σε κάθε περίπτωση, βρίσκεται πολύ κοντά στο εγκεφαλικό προειδοποιούν επιστήμονες από την Ευρώπη. Και προτείνουν ή να βάλει όρια ή να επιλέξει μεταξύ της δουλειάς και της υγείας του.
Μάλιστα, η «έκπληξη» στις μελέτες, είναι ότι κινδυνεύουν περισσότερο όσοι έχουν πνευματική εργασία και ακόμη περισσότερο τα στελέχη των επιχειρήσεων. Κάτι που έρχεται να αναδείξει ότι το στρες από τις εργασίες ευθύνης, είναι πολύ πιο επικίνδυνο για την υγεία από τις εργασίες με έντονη σωματική δραστηριότητα.
Η πρώτη μελέτη συμπεριέλαβε 143.000 επαγγελματίες οι οποίοι εργάζονταν για 10 ή περισσότερες ώρες την ημέρα, τουλάχιστον για 50 ημέρες τον χρόνο. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ήταν τρομακτικό. Ολοι αυτοί οι εργαζόμενοι είχαν 29% μεγαλύτερο κίνδυνο να πάθουν εγκεφαλικό επεισόδιο, σε σχέση με όσους εργάζονταν οκτώ ή λιγότερες ώρες την ημέρα. Τα ποσοστά ήταν σχεδόν τα ίδια μεταξύ ανδρών και γυναικών, όμως ήταν πιο αυξημένα σε στελέχη επιχειρήσεων, σύμφωνα με όσα δημοσιεύει η επιστημονική επιθεώρηση Stroke.
Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και έτερη μεγάλη μελέτη με 603.838 συμμετέχοντες, που είχε δημοσιευτεί στην επιστημονική επιθεώρηση The Lancet. Η μελέτη αποφάνθηκε ότι όσοι εργάζονται από 40 έως 55 ώρες την εβδομάδα, έχουν υψηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης εγκεφαλικού, σε σύγκριση με αυτούς που δουλεύουν 30 με 40 ώρες κάθε εβδομάδα.
Την υγεία επηρεάζει και με άλλους τρόπους η εργασία. Ακανόνιστες ώρες ή βάρδιες έχουν επίσης συσχετιστεί με αρκετές αρνητικές συνέπειες, μεταξύ των οποίων κατατάσσονται οι διαταραχές ύπνου, τα ψυχολογικά προβλήματα και ο αυξημένος κίνδυνος για καρδιακή ανακοπή, όπως αποκαλύπτει η επιθεώρηση Occupational Medicine.
Και δεν αναφέρονται μόνο τα προβλήματα υγείας. Η υπερεργασία προκαλεί δεινά και στην ίδια τη δουλειά, αλλά και στις προσωπικές σχέσεις. Στην πρώτη περίπτωση μειώνεται η ποιότητα και η ποσότητα του παραγόμενου έργου, δηλαδή αντανακλά την αποδοτικότητα του εργαζομένου και φυσικά μειώνεται η ικανοποίησή του από την ίδια του την εργασία. Στη δεύτερη, οδηγεί σε προβλήματα των προσωπικών σχέσεων, ακόμη και σε μειωμένη ικανοποίηση για την ίδια του τη ζωή.
Επιπλέον, οι υπερβολικές ώρες εργασίας ωθούν τους εργαζόμενους σε «κακές» συνήθειες, όπως η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα.
Γιατί δουλεύουμε περισσότερο από όσο πρέπει;
Για όλους αυτούς τους λόγους, που ολοένα και πιο συχνά επιβεβαιώνονται από επιστημονικές μελέτες, οι περισσότερες χώρες έχουν επιβάλλει νομοθετικό πλαίσιο με συγκεκριμένα όρια στον χρόνο εργασίας, ώστε να διαφυλάσσουν την υγεία των πολιτών τους. Επίσης, υπάρχουν ελεγκτικοί μηχανισμοί και επιβάλλονται βαριά πρόστιμα σε χώρες όπως η Νορβηγία, η Σουηδία και η Βρετανία, όταν εργαζόμενοι καλούνται να εργαστούν περισσότερες από 48 ώρες την εβδομάδα. Μάλιστα, στην Ιαπωνία η υπερεργασία έχει αναγνωριστεί επίσημα ως αιτία θανάτου και ο σεβασμός προς τους εργαζόμενους είναι σημαντικός.
Πλέον, με τη σύγχρονη τεχνολογία και τα έξυπνα κινητά, η εργασία για αρκετούς δεν τελειώνει τη στιγμή που θα αποχωρήσουν από το γραφείο. Αν δεν απαντήσουν στα τηλέφωνο και τα email των διευθυντών τους, αν δεν παρακολουθήσουν τηλεδιασκέψεις από χώρες που έχουν πολλές ώρες διαφορά, κινδυνεύει η θέση τους.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Γαλλία εφαρμόζει νόμο από το 2017 ο οποίος προβλέπει ότι ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να μην απαντήσει ούτε σε επείγον email που του έστειλαν από τη δουλειά.
Πρωταθλητές στην υπερεργασία οι Ελληνες
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), το 2018 οι Ελληνες εργάστηκαν τις περισσότερες ώρες από όλους τους Ευρωπαίους. Οταν ο μέσος χρόνος εργασίας των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 1.734 ώρες το έτος, οι Ελληνες δουλεύουν 1.956 ώρες, κάτι που σημαίνει ότι εργάζονται κατά μέσον όρο οκτάωρο, ακόμη και τις ημέρες της άδειάς τους.
Πιο «ξεκούραστοι» είναι οι Γερμανοί, οι οποίοι εργάζονται μόνο 1.363 ώρες τον χρόνο, ενώ ακολουθούν οι Ολλανδοί με μόλις 1.433 ώρες. Πάνω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ στην ΕΕ και μετά την Ελλάδα, βρίσκονται μόνο η Εσθονία με 1.748 ώρες και η Ουγγαρία με 1.741 ώρες.