Η NASA έχει θέσει ως στόχο να στείλει αστροναύτες στη επιφάνεια της Σελήνης στα τέλη του 2026, επιστρέφοντας έτσι με φυσική παρουσία εκεί μετά από μισό αιώνα.
Η αποστολή αυτή θα είναι η τρίτη του προγράμματος Artemis, που αποτελεί διάδοχο του θρυλικού προγράμματος Apollo, στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιήθηκαν οι προηγούμενες επανδρωμένες αποστολές στον φυσικό δορυφόρο της Γης. Η πρώτη αποστολή του προγράμματος Artemis ήταν μη επανδρωμένη, ενώ η δεύτερη, που θα είναι επανδρωμένη, θα προετοιμάσει την επόμενη: το πλήρωμα θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη αλλά δεν θα γίνει προσελήνωση.
Το πρόγραμμα Artemis δεν αποσκοπεί μόνο σε μια πετυχημένη προσεδάφιση μιας επανδρωμένης σεληνακάτου, αλλά στη δημιουργία μόνιμων εγκαταστάσεων διαμονής, αρχικά αστροναυτών και στη συνέχεια επιστημόνων αλλά και ιδιωτών, στο φεγγάρι.
Στόχος είναι αρχικά η εξερεύνηση του φεγγαριού και στη συνέχεια η εκμετάλλευση του ορυκτού του πλούτου, αλλά και η τουριστική του εκμετάλλευση. Επίσης θα γίνει προσπάθεια να δημιουργηθούν στη Σελήνη οι κατάλληλες συνθήκες ώστε να αποτελεί ενδιάμεσο σταθμό για επανδρωμένες αποστολές στον Αρη.
Στο πλαίσιο αυτό η NASA έχει ανακοινώσει ότι θα δημιουργήσει, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία, έναν σεληνιακό διαστημικό σταθμό στα πρότυπα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, ο οποίος θα υποστηρίζει όλες αυτές τις δραστηριότητες.
Η μετακίνηση
Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το περιοδικό Smithsonian, η NASA επέλεξε τρεις ιδιωτικές αμερικανικές εταιρείες (Intuitive Machines, Lunar Outpost και Venturi Astrolab) για να καταθέσουν τις προτάσεις τους για οχήματα με τα οποία θα μετακινούνται οι αστροναύτες στο σεληνιακό έδαφος.
Οι τρεις εταιρείες έχουν στη διάθεσή τους 12 μήνες για να σχεδιάσουν τα ρόβερ τους και να διαμορφώσουν τα σχέδια μεταφοράς αυτών των οχημάτων στη Σελήνη. Η NASA έχει ήδη δώσει στο σεληνιακό ρόβερ που αναζητά το όνομα Lunar Terrain Vehicle (LTV) και σχεδιάζει να προσφέρει στην εταιρεία που θα καταφέρει να έχει την καλύτερη πρόταση ένα συμβόλαιο διάρκειας 15 ετών, προϋπολογισμού που μπορεί να φτάσει τα 4,5 δισ. δολάρια.
«Το LTV είναι πραγματικά ένα όχημα εξερεύνησης. Εκεί που θα πάει δεν υπάρχουν δρόμοι. Η κινητικότητά του θα αλλάξει ριζικά την άποψή μας για το φεγγάρι» δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο Τζέικομπ Μπλίκερ, επικεφαλής επιστήμονας του τομέα εξερεύνησης της NASA.
Οι τρεις εταιρείες που επιλέχθηκαν είχαν ήδη υποβάλει κάποια αρχικά σχέδια που πληρούσαν τα βασικά κριτήρια που είχε θέσει η NASA: την ικανότητα το όχημά τους να κινείται με τουλάχιστον 15 χλμ./ώρα και με μια φόρτιση των μπαταριών του να μπορεί να λειτουργεί για περίπου οκτώ ώρες.
Το όχημα που θα προτείνουν οι εταιρείες πρέπει να είναι τουλάχιστον διθέσιο, να οδηγείται από αστροναύτες αλλά να μπορεί να κινείται και αυτόνομα, έτσι ώστε να εκτελεί αποστολές έρευνας χωρίς πλήρωμα, εφόσον αυτό καταστεί αναγκαίο.
Πρέπει να είναι… σκληρά
Τα LTV, εκτός των άλλων, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά, αφού αρχικά θα χρησιμοποιηθούν σε περιοχές του νότιου πόλου της Σελήνης, όπου αφενός επικρατούν ακραίες θερμοκρασίες, αφετέρου το έδαφος είναι βραχώδες και τραχύ.
Εάν όλα πάνε σύμφωνα με τον σχεδιασμό της NASA, το LTV που θα πάρει πράσινο φως για να κατασκευαστεί θα ταξιδέψει για πρώτη φορά στη Σελήνη το 2030, σε μια βάση που θα έχει δημιουργηθεί εκεί και θα περιμένει την άφιξη του πληρώματος της αποστολής Artemis 5.
«Αν η αποστολή αυτή γίνει νωρίτερα, θα στείλουμε επίσης νωρίτερα το όχημα» διευκρίνισε στη συνέντευξη Τύπου η Λάρα Κίρνι, διευθύντρια του προγράμματος Extravehicular Activity and Human Surface Mobility στο Διαστημικό Κέντρο Johnson.
Να σημειωθεί ότι η επανδρωμένη αποστολή Artemis της NASA είναι μόνο μία από τις τουλάχιστον 22 διεθνείς αποστολές που έχουν προγραμματιστεί να προσγειωθούν στη Σελήνη μέχρι το τέλος του 2026. Τις τελευταίες εβδομάδες επιστήμονες από όλον τον κόσμο ζητούν να δημιουργηθεί ένα από κοινού συμφωνημένο πλαίσιο προστασίας της σεληνιακής επιφάνειας, σε μια προσπάθεια να μη διαταραχθούν ή καταστραφούν ευαίσθητες περιοχές, καθοριστικής σημασίας για την επιστημονική έρευνα.
Πριν από λίγες ημέρες ο Λευκός Οίκος ανέθεσε στη NASA να καθιερώσει ένα διεθνώς αποδεκτό πρότυπο χρόνου για τη Σελήνη, που προσωρινά ονομάζεται Συντονισμένη Σεληνιακή Ωρα, έτσι ώστε να υπάρχει ένας στοιχειώδης όσο και πολύτιμος συντονισμός των δραστηριοτήτων από όλους όσοι θα δραστηριοποιηθούν εκεί, αλλά και μια λειτουργική επικοινωνία τους με τη Γη.