Πόσα χρήματα κερδίσατε κατά τη διάρκεια της πανδημίας; Ισως καταφέρατε να εξοικονομήσετε κάποιο ποσόν από πράγματα που δεν αγοράσατε, αλλά, ας είμαστε ειλικρινείς. Είναι απίθανο να γίνατε δισεκατομμυριούχος τη χρονιά που πέρασε. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να κάνετε πολύ περισσότερα από το να κόψετε τις περιττές αγορές… Ή μήπως όχι;
Η νέα λίστα του Forbes με τους 2.755 δισεκατομμυριούχους του κόσμου, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, περιλαμβάνει το πλήρες φάσμα των ταλέντων: από επιχειρηματίες που έχουν δημιουργήσει κάτι τεράστιο, έως εκείνους που γεννήθηκαν μέσα σε τεράστιο πλούτο ή έκαναν έναν (πολύ) καλό γάμο. Μπορεί η παγκόσμια κρίση που προκάλεσε η πανδημία της Covid-19 να έχει οδηγήσει σε απώλειες θέσεων εργασίας μεγάλης κλίμακας και σε κατάρρευση ολόκληρων βιομηχανιών, ωστόσο υπάρχουν κάποιοι που τα πάνε πολύ καλά: ένας νέος δισεκατομμυριούχος δημιουργείται κάθε 17 ώρες, ενώ η λίστα να περιλαμβάνει περισσότερα γυναικεία ονόματα από ποτέ πριν.
Με ετήσια αύξηση 36%, ο αριθμός των πάρα πολύ πλουσίων γυναικών ανήλθε σε 328, με συνολική περιουσία 1,53 τρισ. δολάρια, αύξηση που αντιστοιχεί σε ποσοστό σχεδόν 60% μέσα σε έναν χρόνο. Αν, παρ’ όλα αυτά, μοιάζει μικρό επί του συνόλου, αυτό συμβαίνει διότι, μόνο τους τελευταίους 12 μήνες, προστέθηκαν στη λίστα 500 νέα ονόματα.
Στη λίστα (στη θέση 2.263) συμμετέχει και η νεότερη αυτοδημιούργητη γυναίκα δισεκατομμυριούχος ενός νέου (επιχειρηματικού) μοντέλου. Η μόλις 31 ετών Αμερικανίδα Γουίτνεϊ Γουλφ Χερντ είναι συνιδρύτρια της εφαρμογής γνωριμιών Bumble, κατέχοντας μερίδιο 11,6% με εκτιμώμενη καθαρή αξία 1,3 δισ. δολάρια.
Από πολλές απόψεις, η ιστορία της είναι ένα σύγχρονο παραμύθι. Μεγαλωμένη στη Γιούτα, με εμπειρία κακοποίησης στην εφηβεία της, το 2014 παραιτήθηκε από την Tinder (την οποία είχε ιδρύσει μαζί με άλλους τρεις) υποβάλλοντας αγωγή εναντίον της εταιρείας για σεξουαλική παρενόχληση. Η Tinder αρνήθηκε τους ισχυρισμούς της, αλλά η Γουλφ έφυγε από το δικαστήριο με ένα εκατομμύριο δολάρια.
Υστερα από όλα αυτά, προέκυψε η Bumble, μια εφαρμογή που επιτρέπει στις γυναίκες να στέλνουν πρώτες μηνύματα σε άντρες, την οποία η Γουλφ είπε ότι ήθελε να δημιουργήσει για να τερματιστεί επιτέλους ο «μισογυνισμός» της αγοράς γνωριμιών.
Η εφαρμογή της έχει πλέον περισσότερους από 100 εκατ. χρήστες παγκοσμίως, και η Γουλφ είναι πλέον παντρεμένη με τον επιχειρηματία Μάικλ Χερντ, τον οποίο δεν συνάντησε σε κάποια εφαρμογή γνωριμιών. Και αυτό είναι μάλλον το μοναδικό παλιομοδίτικο κομμάτι της ιστορίας της.
Στην ίδια λίστα, γράφει στην Telegraph η Ρόζα Σίλβερμαν, φιγουράρει (στη θέση 2.674) και η Κιμ Καρντάσιαν. Η περιουσία της 40χρονης αμερικανίδας σταρ των τηλεοπτικών ριάλιτι και των social media εκτιμάται στο ένα δισ. δολάρια. Ο πλούτος της προέρχεται από δύο επιχειρήσεις –την εταιρεία καλλυντικών KKW Beauty και τα ενδύματα Skims– από την τηλεοπτική της εκπομπή, συμφωνίες προώθησης και μικρότερες επενδύσεις: «Δεν είναι και άσχημα για ένα κορίτσι χωρίς ταλέντα», είχε πει κάποτε η αμερικανίδα βασίλισσα των selfies, αξιολογώντας τον εαυτό της.
Η Κιμ Καρντάσιαν έχει δημιουργήσει μια γενιά αντιγράφων της, που εμπνέονται από τον πλούσιο τρόπο ζωής του Λος Άντζελες. Η επιτυχία της αποκαλύπτει τον πλούτο που υπάρχει για λίγες τυχερές γυναίκες στην κορυφή του παιχνιδιού της αυτοπροώθησης. Ζει με τα τέσσερα παιδιά της σε μια βίλα αξίας 60 εκατ. δολαρίων.
Ωστόσο, παρ’ όλα τα παραμύθια του 21ου αιώνα, που βρήκαν τη θέση τους μαζί με τις γυναικείες παρουσίες στη λίστα των δισεκατομμυριούχων, η πρόοδος που έχει σημειωθεί στην ισότητα των φύλων είναι μικρότερη από όσο φαίνεται. Παρατηρώντας τα ονόματα των 10 πλουσιότερων γυναικών στον κόσμο, είναι προφανές ότι καμία δεν έχει δημιουργήσει τη δική της περιουσία από το μηδέν.
Από τη Φρανσουάζ Μπετανκούρ Μεγιέρ, την 67χρονη γαλλίδα κληρονόμο της αυτοκρατορίας L’Oreal και πλουσιότερη γυναίκα στον κόσμο (βρίσκεται στη 12η θέση) με περιουσία καθαρής αξίας 73,6 δισ. δολάρια, μέχρι την 50χρονη αμερικανίδα ΜακΚένζι Σκοτ, τρίτη πλουσιότερη γυναίκα στον κόσμο (στην 22η θέση) χάρη στο διαζύγιό της από τον ιδρυτή της Amazon Τζεφ Μπέζος (ο οποίος εξακολουθεί να βρίσκεται στην 1η θέση), φαίνεται ότι ο πιο αξιόπιστος δρόμος για απόκτηση τεράστιου πλούτου παραμένουν η γέννηση και ο γάμος.
«Είναι κάπως καταθλιπτικό», λέει στην Telegraph η καθηγήτρια Χέδερ ΜακΓκρέγκορ, επικεφαλής της σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Heriot-Watt και μέλος της βρετανικής επιτροπής για την Οικονομία. «Αν τις δείτε μία-μία, είναι όλες κόρη, πρώην σύζυγος, εγγονή ή χήρα κάποιου, έτσι απέκτησαν όλο αυτόν τον πλούτο. Δεν λέω ότι δεν τα πάνε καλά όταν τον έχουν, αλλά είναι πολύ μεγάλη η πρόκληση να μάθουμε γιατί δεν υπάρχουν περισσότερες (αυτοδημιούργητες πλούσιες)».
Αυτό το πρότυπο υπάρχει και στη Βρετανία, όπου οι δύο πλουσιότερες γυναίκες κληρονόμησαν επίσης την περιουσία τους. Η 66χρονη Σαρλίν ντε Καρβάλιο-Χάινεκεν είναι η πλουσιότερη γυναίκα στη Βρετανία, με καθαρή αξία 16,7 δισ. δολαρίων, ακολουθούμενη από την Κίρστεν Ράουζινγκ, την 68χρονη κληρονόμο της TetraPak, με καθαρή αξία 13,9 δισ. δολάρια.
Η Ντενίζ Κόουτς, νούμερο τρία στη βρετανική λίστα, είναι η πλουσιότερη αυτοδημιούργητη Βρετανίδα, με περιουσία 6,5 δισ. δολάρια από την διαδικτυακή εταιρεία τυχερών παιχνιδιών Bet365, την οποία διευθύνει μαζί με τον αδελφό της Τζον Κόουτς. Η 53χρονη μητέρα πέντε παιδιών (εκ των οποίων τέσσερα αδέλφια υιοθετήθηκαν από την ίδια οικογένεια) από λογίστρια της Stoke-on-Trent, ανέλαβε τα καταστήματα στοιχημάτων Coates και έγινε διευθύνουσα σύμβουλος στα 22 της. Στη συνέχεια τα πούλησε και ξεκίνησε τη δική της εταιρεία online στοιχημάτων το 2001. Έγινε ο μεγαλύτερος εργοδότης του ιδιωτικού τομέα στην πόλη της, με περισσότερα από 65 δισ. δολάρια σε στοιχήματα ετησίως.
Πέρυσι, η Κόουτς είχε τον μεγαλύτερο μισθό που δόθηκε στη Βρετανία, ύψους 421 εκατ. λιρών (486 εκατ. ευρώ), σχεδόν ισοδύναμο με το σύνολο των αμοιβών όλων των επικεφαλής στελεχών του FTSE 100. Σε αυτό το ποσό προσθέστε και μέρισμα ύψους 48 εκατ. λιρών από το 50% της συμμετοχής της στην επιχείρηση (το άλλο μισό κατέχει ο αδελφός της Τζον Κόουτς).
Η Ντενίζ Κόουτς, η οποία φέρεται να κατασκευάζει ένα τεράστιο πολυτελές σπίτι στο Τσεσάιρ και οδηγεί ένα σπορ αυτοκίνητο Aston Martin DB9, προστατεύει έντονα την ιδιωτική της ζωή. Ωστόσο σε μια σπάνια συνέντευξη, που έδωσε κάποτε, περιέγραψε τον εαυτό της ως τον «απόλυτο τζογαδόρο», κάτι που ίσως εξηγεί την επιτυχία της.
«Πρέπει να ρισκάρει κανείς για να ανταμειφθεί και το είδος των κινδύνων που πρέπει να αναλάβει, για να χτίσει μια αυτοκρατορία αυτού του είδους, είναι συνήθως βαθιά ασυμβίβαστο με άλλα πράγματα που προσπαθεί να κάνει», λέει στην Telegraph η καθηγήτρια Χέδερ ΜακΓκρέγκορ, αναφερόμενη στην απουσία αυτοδημιούργητων γυναικών από τη λίστα Forbes, «Οι περισσότερες [γυναίκες] δίνουν προτεραιότητα στη φροντίδα της οικογένειας. Τον επιχειρηματικό κίνδυνο αναλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό οι άνδρες», συμπληρώνει.
Για τις γυναίκες, εξάλλου, που τείνουν να τα δώσουν όλα στην επιχείρησή τους, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά εμπόδια: «Μπορεί να έχεις μια υπέροχη ιδέα και να είσαι πρόθυμη να αναλάβεις το ρίσκο, αλλά είναι αρκετά δύσκολο να βρεις τα χρήματα αν είσαι γυναίκα», επισημαίνει η ΜακΓκρέγκορ. «Υπάρχει σίγουρα μια προκατάληψη για τις επενδύσεις σε γυναικείες start ups».
Η βρετανίδα επιχειρηματίας Λάρα Μόργκαν αναφέρει ακόμα έναν λόγο για τον περιορισμένο αριθμό Βρετανίδων στο κλαμπ των δισεκατομμυριούχων, σε σύγκριση με τις αμερικανίδες ομολόγους τους: «Πάρα πολλές φορές, έχουν κακούς συμβούλους… δεν νομίζω ότι οι γυναίκες επιχειρηματίες στη Βρετανία είναι τόσο τολμηρές», λέει στην Telegraph και συμπληρώνει ακόμη ότι «πριν από τριάντα χρόνια, δεν υπήρχε περίπτωση να πεις δυνατά “Ξεκινώ τη δική μου εταιρεία”».
Σήμερα, όμως, είναι τουλάχιστον σαφές ότι όλο και περισσότερες γυναίκες επιχειρηματίες ακολουθούν το παράδειγμα της Μιούτσια Πράντα, της 71χρονης Ιταλίδας από τον χώρο της υψηλής μόδας που φιγουράρει επίσης στη λίστα των δισεκατομμυριούχων του Forbes: «Είμαι πολύ περήφανη για τη δουλειά μου», είχε πει κάποτε. «Κερδίζω τα δικά μου χρήματα, γεγονός πολύ σημαντικό για μια γυναίκα».