Οι κινεζικές πόλεις μεγαλώνουν και ταυτόχρονα βυθίζονται από το ίδιο τους το βάρος, αλλά και από την αλόγιστη χρήση των υπόγειων υδάτων τους | shutterstock
Θέματα

Γιατί βυθίζονται οι κινεζικές μεγαλουπόλεις

Τα ευρήματα μεγάλης μελέτης που χρησιμοποίησε δορυφορικές παρατηρήσεις δείχνουν ότι η αυξανόμενη με μεγάλο ρυθμό αστικοποίηση της Κίνας και η συνεχής επέκταση των πόλεων της χώρας προκαλούν την καθίζησή τους, εξαιτίας της αποστράγγισης του νερού και του ολοένα και μεγαλύτερου βάρους τους
Protagon Team

Σχεδόν οι μισές μεγάλες πόλεις της Κίνας βυθίζονται λόγω της ταχείας επέκτασής τους, η οποία απαιτεί αποστράγγιση των υπόγειων υδάτων για τις ανάγκες των κατοίκων, αλλά και λόγω της συνεχούς αύξησης του βάρους των αστικών περιοχών από την κατασκευή νέων μεγάλων κτιρίων. Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το BBC, ορισμένες πόλεις υποχωρούν ραγδαία, με μία στις έξι να ξεπερνά τα 10 χιλιοστά ετησίως.

Η ταχεία αστικοποίηση της Κίνας τις τελευταίες δεκαετίες σημαίνει ότι τώρα αντλείται πολύ περισσότερο νερό για να καλύψει τις ανάγκες των πολιτών, αναφέρει η επιστημονική ομάδα που πραγματοποίησε τη σχετική μελέτη, προσθέτοντας ότι στις παράκτιες πόλεις αυτή η καθίζηση απειλεί εκατομμύρια ανθρώπους με πλημμύρες, καθώς τα επίπεδα της θάλασσας ανεβαίνουν.

Η Κίνα έχει μακρά ιστορία με την υποχώρηση της γης, με τη Σαγκάη και την Τιαντζίν να παρουσιάζουν στοιχεία βύθισης από τη δεκαετία του 1920. Η Σαγκάη έχει βυθιστεί περισσότερα από τρία μέτρα τον περασμένο αιώνα.

Τις τελευταίες δεκαετίες η χώρα βλέπει εκτεταμένες ενδείξεις καθίζησης σε πολλές από τις πόλεις της που έχουν επεκταθεί ραγδαία.

Η έρευνα

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος, μια ομάδα ερευνητών από πολλά κινεζικά πανεπιστήμια εξέτασε 82 πόλεις, συμπεριλαμβανομένων όλων με πληθυσμό άνω των 2 εκατομμυρίων. Χρησιμοποίησαν δεδομένα από τους δορυφόρους του προγράμματος Sentinel για να μετρήσουν τις κάθετες κινήσεις της γης σε ολόκληρη τη χώρα.

Εξετάζοντας την περίοδο από το 2015 έως το 2022, η ομάδα μπόρεσε να διαπιστώσει ότι το 45% των αστικών περιοχών υποχωρεί περισσότερο από 3 χιλιοστά ετησίως. Περίπου το 16% της αστικής γης κατεβαίνει ταχύτερα από 10 χιλιοστά τον χρόνο, κάτι που οι επιστήμονες περιγράφουν ως ταχεία κάθοδο. Με άλλα λόγια, αυτό σημαίνει ότι 67 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε περιοχές που βυθίζονται με ταχύ ρυθμό.

Η κλίμακα της παρακμής επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της γεωλογίας και του βάρους των κτιρίων. Αλλά ένα σημαντικό στοιχείο, σύμφωνα με τους συγγραφείς, είναι η απώλεια υπόγειων υδάτων. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει γεωτρήσεις και εξόρυξη νερού κάτω ή κοντά σε πόλεις, για χρήση από τον τοπικό πληθυσμό.

Αυτό έχει ήδη παρατηρηθεί σε πολλές μεγάλες αστικές περιοχές σε όλο τον κόσμο, όπως το Χιούστον, η Πόλη του Μεξικού και το Νέο Δελχί. Οι περιοχές παραγωγής άνθρακα της Κίνας έχουν συνδεθεί εδώ και καιρό με καθίζηση του εδάφους. Στην Κίνα, η ερευνητική ομάδα μπόρεσε να συσχετίσει την εξόρυξη νερού από περισσότερα από 1.600 πηγάδια παρακολούθησης με αυξανόμενα επίπεδα καθίζησης.

«Νομίζω ότι η εξόρυξη νερού είναι, κατά τη γνώμη μου, πιθανώς ο κυρίαρχος λόγος. Στην Κίνα υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ζουν σε περιοχές που έχουν ιζηματοποιηθεί αρκετά πρόσφατα από γεωλογική άποψη. Ετσι, όταν αφαιρείτε τα υπόγεια ύδατα ή στραγγίζετε τα εδάφη, αυτά τείνουν να υποχωρούν» λέει Ρόμπερτ Νίκολς, καθηγητής στο βρετανικό Πανεπιστήμιο East Anglia, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα.

Ο άνθρακας

Αλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την καθίζηση περιλαμβάνουν τα συστήματα αστικών μεταφορών και την εξόρυξη ορυκτών και άνθρακα. Στη βόρεια περιοχή του Pingdingshan, μια από τις μεγαλύτερες περιοχές άνθρακα στη Κίνα, η γη υποχωρεί με εξαιρετικά γρήγορο ρυθμό, που υπολογίζεται στα 109 χιλιοστά ετησίως.

Οι συντάκτες της μελέτης λένε ότι μια μεγάλη μελλοντική απειλή είναι η έκθεση των αστικών πληθυσμών σε πλημμύρες, από έναν συνδυασμό καθίζησης και ανόδου της στάθμης της θάλασσας που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή.

Το 2020, περίπου το 6% της Κίνας είχε σχετικό υψόμετρο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Σε 100 χρόνια αυτό θα μπορούσε να ανέλθει στο 26% της χώρας, σε ένα σενάριο μεσαίων έως υψηλών εκπομπών άνθρακα.

Οι ερευνητές λένε ότι η ξηρά βυθίζεται πιο γρήγορα από όσο ανεβαίνουν οι θάλασσες, αλλά μαζί θα έβαζαν εκατοντάδες εκατομμύρια σε κίνδυνο πλημμύρας. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι υπάρχουν αποτελεσματικές στρατηγικές που μπορούν να καταπολεμήσουν την αργή πτώση.

Καθιζήσεις έχουν πλήξει και άλλα μεγάλα αστικά κέντρα στην Ασία στο παρελθόν, όπως την Οσάκα και το Τόκιο στην Ιαπωνία. «Το Τόκιο υποχώρησε γύρω από την περιοχή του λιμανιού έως και πέντε μέτρα τον 20ο αιώνα. Ομως τη δεκαετία του 1970 η πόλη παρείχε καλό νερό με σωλήνες από άλλες περιοχές και είχε επίσης νόμο που έλεγε ότι δεν θα χρησιμοποιείτε νερό από πηγάδια, σταματώντας, ουσιαστικά, την καθίζηση» αναφέρει ο καθηγητής Νίκολς.