Ενας από τους μεγάλους γρίφους της πανδημίας είναι το γεγονός ότι κάποιοι μολύνονται με τον κορονοϊό και έχουν έντονα συμπτώματα, ακόμα και αν πρόκειται για νεαρής ηλικίας και χωρίς προβλήματα υγείας άτομα, αλλά εκείνοι με τους οποίους ζουν μαζί (συγγενείς, φίλοι κ.ά.) είτε δεν μολύνονται είτε, αν ασθενήσουν, τα συμπτώματά τους είναι ήπια.
Κάποιοι ειδικοί έριξαν στο τραπέζι την ιδέα ότι το μυστικό πίσω από το επίπεδο της αμυντικής ικανότητας ενός οργανισμού απέναντι στον κορονοϊό βρίσκεται σε κάποιες μικρές γονιδιακές διαφορές που έχουν οι άνθρωποι μεταξύ τους.
Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα Guardian, διάφορες ερευνητικές ομάδες μελετούν τη σχέση του κορονοϊού με την ιντερφερόνη. Πρόκειται για μια ομάδα από πρωτεΐνες που επιτρέπουν την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων, ώστε να δραστηριοποιούνται οι προστατευτικές άμυνες του ανοσοποιητικού συστήματος. Από τις έρευνες που διεξάγονται, διαπιστώθηκε ότι σπάνιες γονιδιακές μεταλλάξεις σε κάποιους ανθρώπους παρεμποδίζουν την παραγωγή της ιντερφερόνης όταν εισβάλει στον οργανισμό ο κορονοϊός. Μάλιστα έχουν ξεκινήσει προσπάθειες ανάπτυξης θεραπειών εναντίον του κορονοϊού με βάση την ιντερφερόνη.
«Αυτά τα γονιδιακά ευρήματα μας παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες. Μας δείχνουν ότι όσοι έχουν αυξημένα επίπεδα ιντερφερόνης, όταν προσβάλλονται από κορονοϊό έχουν καλύτερη αντίδραση στην ασθένεια. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανό μια θεραπεία με ιντερεφερόνη να λειτουργήσει ευεργετικά σε ασθενείς με Covid» αναφέρει ο Μάρτιν Χίμπερντ, καθηγητής λοιμωδών ασθενειών της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου, όπου διεξάγεται μια σχετική έρευνα.
Οι ερευνητές έχουν επικεντρώσει το ενδιαφέρον τους στο γονίδιο TYK2. Είναι γνωστό ότι κάποιες παραλλαγές του συγκεκριμένου γονιδίου συνδέονται με την εμφάνιση ορισμένων αυτοάνοσων ασθενειών, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Υπάρχουν ευρήματα που δείχνουν ότι αυτές οι παραλλαγές παίζουν ρόλο και στην εμφάνιση έντονων συμπτωμάτων σε ασθενείς με Covid. Ενα φάρμακο που αναπτύχθηκε για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα (μπαρισιτινίμπη) έχει κοινό γονιδιακό παρονομαστή με την Covid και για αυτό έχουν ξεκινήσει κλινικές δοκιμές για να διαπιστωθεί αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί και εναντίον του κορονοϊού. Πριν από λίγες εβδομάδες η φαρμακευτική εταιρεία Eli Lilly ανακοίνωσε ότι τα πρώτα αποτελέσματα των δοκιμών έδειξαν ότι το εν λόγω φάρμακο βοηθά στη θεραπεία ασθενών με Covid.
«Κατανοώντας την επίπτωση γονιδιακών παραλλαγών στον ανθρώπινο οργανισμό, μπορούμε να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε φάρμακα που θα παρεμποδίζουν τη δράση του κορονοϊού και θα βοηθούν τους ασθενείς. Τα κακά νέα είναι ότι μπορεί να χρειαστούν χρόνια ερευνών και πειραμάτων για να ανακαλυφθεί μια τέτοιου είδους θεραπεία. Τα καλά νέα είναι ότι πολλοί επιστήμονες έχουν στρέψει την προσοχή τους σε αυτή την προσπάθεια, οπότε ίσως έχουμε κάποια αποτελέσματα συντομότερα» δηλώνει ο Τζέφρι Μπάρετ, μέλος του προγράμματος γονιδιακών μελετών για τον κορονοϊό του Ινστιτούτου Wellcome Sanger.
Αλλες προσεγγίσεις
Ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Κένεθ Μπέιλι του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου ανακάλυψε διάφορα γονίδια που φαίνεται να παίζουν κάποιο ρόλο στην εξέλιξη της Covid. Ανάμεσά τους είναι τα γονίδια OAS, που επηρεάζονται από την ιντερφερόνη, και όπως φαίνεται, αυτά τα γονίδια κωδικοποιούν πρωτεΐνες σχετιζόμενες με το RNA από το οποίο αποτελείται ο κορονοϊός. Αν αυτό ισχύει, τότε μπορούν οι επιστήμονες να στοχεύσουν σε αυτά τα γονίδια για την ανάπτυξη αποτελεσματικών θεραπειών για την Covid.
Μία ομάδα βρετανών, νορβηγών και αμερικανών επιστημόνων ακολουθεί διαφορετική στρατηγική. Μελετούν γονιδιακά δεδομένα για να προβλέψουν πώς διάφορες αιτίες μπορούν να επηρεάσουν την εξέλιξη μιας ασθένειας. «Μελετήσαμε πέντε παράγοντες που έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης έντονων συμπτωμάτων της Covid. Πρόκειται για την παχυσαρκία, την υψηλή αρτηριακή πίεση, τη χαμηλή χοληστερόλη, το κάπνισμα και τον διαβήτη. Στη συνέχεια εξετάσαμε αν η τροποποίηση αυτών των παραγόντων παίζει ρόλο στη σχέση τους με την ασθένεια. Διαπιστώσαμε ότι παχυσαρκία και κάπνισμα παίζουν ρόλο στην εμφάνιση έντονων συμπτωμάτων αν κάποιος μολυνθεί από τον κορονοϊό. Η διακοπή του καπνίσματος και το αδυνάτισμα θα μειώσουν τις πιθανότητες να ασθενήσει κάποιος βαριά αν μολυνθεί από τον κορονοϊό. Αποδεικνύεται ότι τέτοιες γονιδιακές μελέτες είναι εξαιρετικά σημαντικές» αναφέρει ο καθηγητής Ντιπέντερ Γκιλ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.