Tο βράδυ της Τρίτης 10 Σεπτεμβρίου (04.00 πρωί Τετάρτης στην Ελλάδα), ο Ντόναλντ Τραμπ αντιμετωπίζει την Κάμαλα Χάρις σε τηλεοπτικό ντιμπέιτ. Το προηγούμενο ντιμπέιτ ήταν κόλαφος για τον νυν πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και εν πολλοίς οδήγησε στην παραίτησή του από τη διεκδίκηση μιας δεύτερης θητείας. Μπορεί η Χάρις να πάρει το αίμα των Δημοκρατικών πίσω; Το παρελθόν της και η συγκρότησή της δείχνουν ότι μπορεί.
«Αυτά που έχουμε κάνει, στον τομέα της ιατρικής, κανείς δεν έχει δει ποτέ κάτι παρόμοιο. Τώρα μπορεί κάποιος να δοκιμάσει υλικά της διαστημικής εποχής αντί να πηγαίνει στην Ασία ή στην Ευρώπη και να προσπαθεί να τα λάβει όταν είναι ασθενής τελικού σταδίου. Τώρα, μπορεί να τα λάβει στις ΗΠΑ, υπογράφοντας ένα έγγραφο». Αυτά τα ακαταλαβίστικα είπε, λέξη προς λέξη, ο Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια του ντιμπέιτ του με τον Τζο Μπάιντεν τον Ιούνιο. Τα λόγια του δεν βγάζουν κανένα νόημα. Είναι απλώς ένα συνονθύλευμα φράσεων που μπήκαν όλες μαζί σε δυο-τρεις προτάσεις ως μέρος της επιχειρηματολογίας του.
Εκείνο το ντιμπέιτ ήταν καταστροφικό για τον Μπάιντεν. Το επόμενο μπορεί να αποδειχθεί εξίσου καταστροφικό για τον Τραμπ, ο οποίος τα πήγε καλά εκείνο το βράδυ μόνο και μόνο επειδή ο αντίπαλός του τα πήγε χειρότερα, όπως επισημαίνει ο Economist.
Οι απαντήσεις του Μπάιντεν φαίνονταν πολύ καλύτερες και σωστότερες όταν τις διάβαζε κανείς μετά το ντιμπέιτ, από ό,τι ακούστηκαν εκείνην την ώρα. Η ασταθής ομιλία του τον καταδίκασε, μαζί με την αποτυχία του να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον παραληρηματικό αντίπαλό του. Ο Τραμπ ήταν απλώς ο εαυτός του· ανέφερε περίπλοκα στοιχεία και πυροβολούσε τον Μπάιντεν και το κοινό με εξωπραγματικές, ψευδείς φράσεις που ένας πιο οξύνους αντίπαλος θα χαιρόταν να αποκρούσει. «Ολοι, χωρίς εξαίρεση» ήθελαν να ανατραπεί ο νόμος Roe v Wade για τις αμβλώσεις; Η Νάνσι Πελόζι είπε: «Αναλαμβάνω την πλήρη ευθύνη» για την επίθεση στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021; «Ζούμε στην κόλαση»; Ο Τραμπ τα είπε όλα αυτά, αλλά δεν ήταν κανείς εκεί για να τον εξευτελίσει.
Η Κάμαλα Χάρις μπορεί να αποδειχθεί αυτός ο οξύνους και ισοπεδωτικός αντίπαλος που χρειάζεται ο Τραμπ, γράφει ο Economist, όταν αντιπαρατεθεί μαζί της –όπως έχει προγραμματιστεί– στις 10 Σεπτεμβρίου. Μια ανασκόπηση των μέχρι τώρα ομιλιών της, συμπεριλαμβανομένων των εκστρατειών της σε όλη την πολιτεία της Καλιφόρνιας, όταν διεκδικούσε τα πολιτειακά και ομοσπονδιακά αξιώματά της, υποδηλώνει ότι είναι πολύ έτοιμη τώρα για μια τέτοια αντιπαράθεση. Πριν από την υποψηφιότητά της μπέρδευε συχνά το κοινό κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων της. Η παρουσία ενός αντιπάλου φαίνεται να την ενεργοποιεί.
Ο Τραμπ έχει το χάρισμα να ξεγελά όλο και περισσότερο τα άτομα που ήδη έχουν την τάση να τον πιστεύουν. Η Χάρις εκπαιδεύτηκε, ως γενική εισαγγελέας στην Καλιφόρνια, να πείθει τους ενόρκους να πιστέψουν τη δική της ιστορία και όχι εκείνη του αντιδίκου. Η προηγούμενη σταδιοδρομία και των δύο υποψηφίων τούς έχει κάνει να επικεντρώνονται λιγότερο στην αντικειμενική αλήθεια και περισσότερο στο αφήγημα για το οποίο πρέπει να πείσουν τους ακροατές τους.
Υπάρχει, όμως, μια σημαντική διαφορά: Ο Τραμπ «πυροβολεί» το κοινό του με αυτό που ο ίδιος αποκαλεί «αληθινές υπερβολές». Το υπόβαθρο της Χάρις την έχει διδάξει να επικεντρώνεται στην προετοιμασία των υποθέσεων της ώστε να ξεπεράσει τις εύλογες αμφιβολίες, ενώ εξετάζει εξονυχιστικά τα επιχειρήματα των αντιπάλων της, αναζητώντας σε αυτά αδυναμίες.
Και δεν το κάνει μόνο με τους αντιπάλους της στα δικαστήρια ή με τους Ρεπουμπλικάνους.
«Αυτό δεν είναι αλήθεια!», αναφώνησε η Χάρις κατά τη διάρκεια της πέμπτης προκριματικής συζήτησης των Δημοκρατικών, στις 20 Νοεμβρίου 2019, όταν ο Τζο Μπάιντεν ισχυρίστηκε ότι είχε την υποστήριξη της «μόνης Αφροαμερικανίδας» που εξελέγη ποτέ στη Γερουσία. «Η άλλη είναι εδώ», πρόσθεσε. Οπως κάνει συχνά κατά τη διάρκεια τέτοιων περιστατικών, γέλασε χαρούμενα, επιλέγοντας να διασκεδάσει παρά να προσβληθεί από τον αντίπαλό της, και το κοινό γέλασε μαζί της.
Σε μια κομβική στιγμή στον αγώνα της για τη γενική εισαγγελία της Καλιφόρνιας το 2010, ο αντίπαλός της, ένας μακροχρόνιος εισαγγελέας ονόματι Στιβ Κούλεϊ, ρωτήθηκε εάν θα δεχόταν να συνεχίσει να παίρνει τη σύνταξή του μαζί με τον μισθό της νέας του θέσης. Είπε ότι θα το έκανε «για να συμπληρώσει τον απίστευτα χαμηλό μισθό που καταβάλλεται στον γενικό εισαγγελέα». Η Χάρις άναψε. «Επάνω του, Στιβ!», του είπε γελώντας δυνατά. «Το κέρδισες, δεν υπάρχει αμφιβολία». Ο Τραμπ σπάνια χαμογελάει στα ντιμπέιτ και δεν γελάει ποτέ.
Η Χάρις είναι εξίσου επιδέξια στο να θυμώνει έντονα, σύμφωνα με τον Economist, μετατρέποντας τις προσπάθειες των αντιπάλων να την εμφανίσουν ως αδύναμη σε ευκαιρίες για να δείξει τη δύναμή της. «Δεν θα καθίσω εδώ να μου κάνει διάλεξη ο αντιπρόεδρος για το τι σημαίνει επιβολή των νόμων της χώρας μας», απάντησε η Χάρις κατά τη διάρκεια του ντιμπέιτ της με τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς τον Οκτώβριο του 2020, μια μάχη που κέρδισε, όπως έδειξαν οι κάλπες.
Η Χάρις έχει λιγότερη πείρα και πολλά τρωτά σημεία. Ο Τραμπ μπορεί να καταφέρει να τη φέρει σε δύσκολη θέση λόγω της αποχώρησης των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν ή της παράνομης μετανάστευσης. Αναμφίβολα θα την κατηγορήσει ότι αλλάζει γνώμη σε σημαντικά ζητήματα. Αλλά εδώ η Χάρις μπορεί να αποδειχθεί ότι έχει το πάνω χέρι: φαίνεται πολύ άνετη με τις νέες απόψεις της.
Ο Τραμπ, αντίθετα, παλεύει να βρει κάποιο νέο, μεσαίο έδαφος σε ένα από τα βασικά ζητήματά της προεκλογικής εκστρατείας, τα αναπαραγωγικά δικαιώματα. Και ενώ ο Τραμπ δεν έχει ακόμη καταλήξει σε μια γραμμή επίθεσης κατά της Χάρις, χωρίς να έχει καταλήξει εάν θέλει να την αντιμετωπίζει ως αστείο ή ως απειλή, εκείνη προετοιμάζεται εναντίον του εδώ και χρόνια.
Ενδεικτικό της αυτοπεποίθησης της Χάρις είναι ότι ενώ ο Μπάιντεν ζήτησε να κλείνουν τα μικρόφωνα των συμμετεχόντων όταν δεν ήταν η σειρά τους να μιλήσουν, για να αποτρέψει τον Τραμπ να διακόψει, εκείνη θέλει να μένουν ανοικτά προκειμένου να τον εκθέσει.
Η Χάρις στοιχηματίζει ότι η παρόρμηση του Τραμπ να προβάλλει την κυριαρχία του θα τον βάλει σε μπελάδες. Η ίδια έκανε τον πολύ πιο ήπιο Πενς να μοιάζει με τραμπούκο, όσο η ίδια φαινόταν δυνατή, κοιτάζοντάς τον και λέγοντας αυστηρά. «Κύριε αντιπρόεδρε, μιλάω» όταν τη διέκοπτε. Αυτή η στιγμή έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στοιχειώνει τον Τραμπ. Το ανέφερε πρόσφατα, αποκαλώντας τη Χάρις «ένα άσχημο άτομο» που ήταν «φρικτή» για τον Πενς.
Πριν από την αποτυχημένη εμφάνιση του Μπάιντεν τον Ιούνιο, η γενική άποψη ήταν ότι τα ντιμπέιτ δεν έχουν μεγάλη σημασία, καταλήγει ο Economist. Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν, για παράδειγμα, ότι το 2016 η Χίλαρι Κλίντον κέρδισε εύκολα και τα τρία ντιμπέιτ εναντίον του Τραμπ. Αλλά σε αντίθεση με την Κλίντον ή τον Τραμπ, που τους γνώριζαν ήδη, οι Αμερικανοί εξακολουθούν να μαθαίνουν τώρα τη Χάρις. Αυτό το ντιμπέιτ είναι η καλύτερη ευκαιρία της πριν από τις εκλογές να δείξει ότι θα ήταν η καλύτερη πρόεδρος.