Η Φραν Ντρέστσερ είναι περισσότερο γνωστή για τις έξι σεζόν της ως τηλεοπτική «Νταντά» –στη σειρά της δεκαετίας του ’90, που προβάλλεται ακόμα από το Μακεδονία TV– με κολοσσιαία μαλλιά, φανταχτερά ρούχα, ακούραστη ενέργεια, και, κυρίως, αυτή τη φωνή. Τη φωνή μιας ανόθευτης Νεοϋορκέζας που μπορεί να σπάσει τα τζάμια 10 αυτοκινήτων, ή να ξυπνήσει νεκρούς.
Τώρα, ως πρόεδρος του σωματείου τηλεοπτικών και κινηματογραφικών ηθοποιών, Screen Actors Guild (SAG-AFTRA), είναι η ίδια χαρακτηριστική φωνή που οδηγεί τα περίπου 160.000 μέλη του συνδικάτου ηθοποιών σε μια απεργία, η οποία μπορεί να διαρκέσει για μεγάλο μέρος της φετινής χρονιάς.
Η μετρημένη αλλά φλογερή ομιλία της την περασμένη εβδομάδα, ένα κάλεσμα στους συναδέλφους της να λάβουν θέση στις πικετοφορίες έξω από τα μεγάλα στούντιο, ήταν γεμάτη από «Φρανισμούς»: «Ξυπνήστε και μυρίστε τον καφέ», «Το τζιγκ είναι στα πάνω του» και «Δηλαδή τι κάνουμε; Μετακινούμε έπιπλα στον Τιτανικό;».
Για την 65χρονη βετεράνο σταρ των sitcom της δεκαετίας του ’90, μπορεί κάλλιστα να είναι ο ρόλος της ζωής της. Η απεργία, που συμπίπτει με τη συνεχιζόμενη απεργία του συνδικάτου των σεναριογράφων, η οποία ξεκίνησε στις αρχές Μαΐου, είναι η μεγαλύτερη πιθανή απειλή για τη βιομηχανία του θεάματος εδώ και πάνω από 60 χρόνια.
Μεταξύ των πολλών ζητημάτων που απασχολούν το σωματείο είναι η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης για την αναπαραγωγή των ομοιοτήτων των ηθοποιών, η ελάχιστη αποζημίωση για τους ηθοποιούς υποστηρικτικών ρόλων και τα υπολειπόμενα έσοδα από τις πλατφόρμες ροής και τις ψηφιακές υπηρεσίες. Οι μικρότερες σε διάρκεια τηλεοπτικές σεζόν και η αδιαφάνεια σχετικά με την τηλεθέαση, με αποτέλεσμα τη μειωμένη αποζημίωση για τους ηθοποιούς που έχουν υπογράψει σε σειρές, είναι επίσης σημαντικά σημεία τριβής.
«Νιώθω λες και καλούμαι να συμπεριφερθώ ως ηρωίδα», λέει σε μια τηλεφωνική συνέντευξη της στην Washington Post, «και όταν καλείσαι να κάνεις το ταξίδι ενός ήρωα, δεν είναι κάτι που θέλεις απαραίτητα να κάνεις, αλλά όταν καλείσαι να το κάνεις, κάνεις το σωστό και το πραγματοποιείς».
Οι προηγούμενοι ηγέτες του συνδικάτου περιλαμβάνουν τους Τσάρλτον Ιστον, Ρόναλντ Ρέιγκαν και Μελίσα Γκίλμπερτ. Ως πρόεδρος της SAG-AFTRA, η Ντρέστσερ υιοθέτησε μια απλή εμφάνιση με ασπρόμαυρα αθλητικά ρούχα, χαλαρό χτένισμα και το περιστασιακό καπέλο του μπέιζμπολ. Η φωνή της, όμως, παραμένει η σταθερή αξία της.
Η κωμικός έχει από καιρό ευθυγραμμιστεί με τις διεκδικήσεις των εργαζομένων, λέει στην Washington Post, ακόμη και όταν υπηρετούσε ως παραγωγός της επιτυχημένης κωμικής σειράς της. «Oλοι οι χαρακτήρες που τείνω να παίζω πιο συχνά, είναι σε έναν ταξικό πόλεμο», λέει, θυμίζοντας ότι ο χαρακτήρας της νταντάς, Φραν Φάιν, είχε αρνηθεί να εγκαταλείψει την πικετοφορία σε ένα επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς.
Οι χαρακτήρες που έχει ερμηνεύσει προέρχονται όλοι από την εργατική τάξη, και όλοι διαμένουν εκτός του δήμου της Νέας Υόρκης – από την Κόνι, που έριχνε λάγνα βλέμματα προς τον Τζον Τραβόλτα στο θρυλικό «Saturday Night Live», μέχρι την εκπρόσωπο δημοσίων σχέσεων Μπόμπι Φλέκμαν, στην ροκ κωμωδία «This Is Spinal Tap». Ισχυρίζεται ότι η εργατική τάξη είναι στο DNA της.
«Προέρχομαι από ένα πολύ επαρχιακό υπόβαθρο σκληρά εργαζόμενων ανθρώπων. Ο μπαμπάς μου δούλευε δύο δουλειές όταν ήμουν πολύ μικρή. Η μαμά μου ήταν εργαζόμενη μητέρα», λέει στην ρεπόρτερ Κάρεν Χέλερ, της Washington Post. «Προέρχομαι από αυτή τη σχολή ηθικής».
Τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και πιο ενεργή σε πολιτικά ζητήματα. Ανακηρύχθηκε «αντικαπιταλιστική ηγέτιδα» από το περιοδικό Cut. Τον Μάιο του περασμένου έτους, λίγο πριν την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τις αμβλώσεις, είπε σε ραδιοφωνικό σταθμό της Νέας Υόρκης: «Αν πρόκειται να νομοθετήσετε για το σώμα μιας γυναίκας, τότε πρέπει να νομοθετήσετε και για το πέος που την έφερε σε αυτό το χάος».
Σχετικά με την απεργία των ηθοποιών, λέει ότι «βασικά ολόκληρο το επιχειρηματικό μοντέλο του κλάδου έχει αλλάξει». Οι παραγωγοί και τα στελέχη των στούντιο, που εκπροσωπούνται από την Ομοσπονδία Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (AMPTP), «δεν έχουν συναισθήματα, δεν τους καίγεται καρφί. Ολόκληρο το επιχειρηματικό τους μοντέλο είναι να βλάψουν εμάς, ώστε να φαίνονται καλοί στους μετόχους τους», εξηγεί στην Κάρεν Χέλερ.
Ο αντίλογος της AMPTP είναι ότι η συμφωνία που προσέφερε η ομοσπονδία στο συνδικάτο των ηθοποιών –η οποία απορρίφθηκε στις 12 Ιουλίου– περιελάμβανε αυξήσεις μισθών, εισφορές υγείας και διαφόρων ειδών προστασίες (ρητώς συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων που προκύπτουν από τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης), αξίας ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Οταν οι διαπραγματεύσεις κατέρρευσαν την περασμένη εβδομάδα, η ηγεσία του συνδικάτου «κάλεσε απευθείας τους διευθύνοντες συμβούλους για να προσπαθήσουν να συζητήσουν μαζί τους», αποκαλύπτει η Ντρέστσερ στην Washington Post. «Δεν μπορούμε να ζήσουμε έτσι. Αντιμετωπίζουμε βιοποριστικά προβλήματα». Αναγνώρισε, επίσης, ότι οι παραγωγοί «δεν θα νιώσουν τον οικονομικό πόνο» από μια μακρά στάση εργασίας «πριν από εμάς».
«Ξεκινάμε ένα ταμείο έκτακτης ανάγκης, αξίας εκατομμυρίων δολαρίων. Θα κάνουμε ότι μπορούμε για να διατηρήσουμε υψηλά το ηθικό, για να έχουμε μια πολύ στρατηγική, έξυπνη, καλά προγραμματισμένη ανάπτυξη τους επόμενους αρκετούς μήνες, αν αυτό κριθεί απαραίτητο για να ασκήσουμε πίεση σε αυτές τις εταιρείες να κάνουν το σωστό», λέει στην Χέλερ. «Αλλά τα περισσότερα από τα μέλη μας έχουν, έτσι κι αλλιώς, συνηθίσει να κάνουν δεύτερες δουλειές».
Η Ντρέστσερ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να καλέσει το σωματείο της τους καταναλωτές να ακυρώσουν τις συνδρομές τους στις πλατφόρμες ροής, ως μέθοδο πίεσης για την επίτευξη συμφωνίας. Λέει ότι συζητά την απεργία με παράγοντες της πολιτικής και της αγοράς, ενώ δεν αποκλείει και μία συνάντηση με τον, γνωστό για την αγάπη του στα συνδικάτα, πρόεδρο Μπάιντεν.
Η πρόεδρος γνωρίζει ότι οι απεργοί της συγκεντρώνουν περισσότερη προσοχή από τα μέλη άλλων συνδικάτων. «Η ομιλία που έδωσα αντήχησε σε όλο τον κόσμο και αφύπνισε ένα εργατικό κίνημα παγκοσμίως», λέει. «Δεν είναι μοναδικό αυτό που μας συμβαίνει, αλλά τραβάμε την προσοχή του Τύπου. Και έτσι βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή ενός μεγάλου πολέμου μεταξύ απληστίας και εργασίας», εξηγεί στην Washington Post.
Η ομιλία της, πράγματι, έγινε viral, κερδίζοντας τον έπαινο της πλειοψηφίας των μελών του συνδικάτου της. Το περιοδικό του κλάδου, Variety, έστεψε τον λόγο της ως «ερμηνεία ζωής». Η Ντρέστσερ θα είναι υποψήφια για μια δεύτερη διετή θητεία ως πρόεδρος του σωματείου τον Σεπτέμβριο, πιθανώς εν μέσω της συνεχιζόμενης απεργίας. Αυτή τη στιγμή δεν έχει αντίπαλο. «Σε μια κίνηση άνευ προηγουμένου, τα δύο μεγάλα κόμματα στην ένωση με υποστηρίζουν και τα δύο», αποκαλύπτει στην Χέλερ.
«Νιώθω ότι όλα τα επιτεύγματά μου σε όλη τη διάρκεια της καριέρας μου με έχουν προετοιμάσει για αυτόν τον πολύ απαιτητικό ρόλο, που απαιτεί τεράστιο όραμα και πολλές ηγετικές ικανότητες», λέει στην Washington Post. «Αυτό είναι κάτι σαν το κράμα όλων όσων έχω κάνει στην καριέρα μου. Δεν πληρώνομαι για αυτό. Είναι εντελώς εθελοντικό».