Εκείνο το ζεστό βράδυ της 9ης Ιουλίου 2006 στο Βερολίνο, ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου είχε ονοματεπώνυμο: Ζινεντίν Ζιντάν. Οι Ιταλοί, ένας Θεός ξέρει πώς είχαν κατορθώσει να φτάσουν μέχρι εκεί. Οι Γάλλοι ήταν το μεγάλο φαβορί. Και ο αρχηγός τους, ο «Ζιζού», που σε μερικές μέρες θα έκλεινε τα 34, θα σήκωνε το ιερό δισκοπότηρο του ποδοσφαίρου στην τελευταία του μεγάλη παράσταση. Αυτό ήταν το σενάριο για την τελευταία πράξη της ένδοξης καριέρας ενός από τους σπουδαιότερους παίκτες που γνώρισαν τα γήπεδα.
Ολα πήγαιναν σύμφωνα με το… πρόγραμμα. Μόλις στο έβδομο λεπτό της αναμέτρησης ο γαλλοαλγερινός σούπερ-σταρ είχε ανοίξει το σκορ, με εκτέλεση πέναλτι «α λα Πανένκα». Σε έναν αγώνα με τόσο σημαντικό διακύβευμα, ο τρόπος που είχε επιλέξει για να σουτάρει από την άσπρη βούλα ήταν (ακόμα μία) απόδειξη της Ολύμπιας ψυχραιμίας του. Δώδεκα λεπτά αργότερα, ο Μάρκο Ματεράτσι ισοφάρισε -με κεφαλιά- για την Ιταλία. Το σκορ δεν άλλαξε μέχρι το τέλος της κανονικής διάρκειας, και ο τελικός πήγε στην παράταση. Στο 110′, οι δύο πρωταγωνιστές «ξαναχτύπησαν». Με έναν τρόπο που κανένας δεν είχε φανταστεί.
Ο Ζιντάν, με μία κουτουλιά στο στέρνο του αντιπάλου του, τον ξάπλωσε φαρδύ – πλατύ στο χορτάρι. Βεβαίως, αποβλήθηκε. Από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα, ουδείς ασχολήθηκε με την Ιταλία που νίκησε (5-3 στα πέναλτι) ή με τη Γαλλία που έχασε το τρόπαιο. Τις επόμενες μέρες, το πρώτο θέμα -παγκοσμίως- ήταν το άδοξο τέλος του «Ζιζού». Και, φυσικά, το μέγα μυστήριο: τι μπορεί να του είπε ο Ματεράτσι, που έκανε το «κρύο αίμα» του να… βράσει;
Η φάση δεν ήταν διόλου επίμαχη -ο Ματεράτσι προσέβαλε τον Ζιντάν κι εκείνος του «απάντησε»-, όμως δίχασε τον ποδοσφαιρικό κόσμο. Οι Γάλλοι, και όσοι πήραν το μέρος του αρχηγού τους, εξυμνούσαν το ήθος του. Οποια τηλεόραση κι αν άνοιγες, σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, έπεφτες πάνω σε ένα συγκεκριμένο απόσπασμα από παλαιότερες δηλώσεις του: «Δεν θα γίνω ποτέ Πλατινί. Είναι κάτι που το γνωρίζω πολύ καλά. Εγώ δεν μπορώ να είμαι ο ηγέτης μιας ομάδας, δεν μπορώ να εμπνεύσω τους συμπαίκτες μου. Είμαι χαμηλών τόνων, συνεσταλμένος, και δεν μιλάω πολύ. Ξέρω ότι για πολλούς αυτό είναι μεγάλο μειονέκτημα, αλλά τι να κάνω, αυτός είμαι».
Οι Ιταλοί -και όσοι έβρισκαν την αντίδραση του Ζιντάν αδικαιολόγητη- έδειχναν στα δελτία ειδήσεων παρόμοια ξεσπάσματά του στο παρελθόν: την κουτουλιά που είχε ρίξει το 2000 στον Κίεντς (του Αμβούργου), σε αγώνα της Γιουβέντους για το Champions League, έπειτα από ένα σκληρό φάουλ που του είχε κάνει ο Γερμανός, και την αποβολή του στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998, όταν κλώτσησε εν ψυχρώ τον Σαουδάραβα Αμίν, ο οποίος τον είχε ειρωνευτεί για την αλγερινή του καταγωγή.
Επί μία δεκαετία, η επικρατούσα άποψη ήταν πως ο Ιταλός του είχε βρίσει τη μάνα. Ο Ζιντάν αρνείτο πεισματικά να εξηγήσει τι ακριβώς συνέβη και να υπερασπιστεί την υστεροφημία του. Είχε -μόνο- ζητήσει συγγνώμη από το κοινό, κυρίως από τα παιδιά, για τη βίαιη αντίδρασή του, όμως είχε τονίσει πως δεν μετάνοιωσε. Γιατί, εάν άφηνε την προσβολή αναπάντητη, αυτό θα σήμαινε ότι την αποδεχόταν. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Le Monde λίγες μέρες μετά το συμβάν, το 61% των γάλλων φιλάθλων του έδινε δίκιο για την αντίδρασή του, παρά το γεγονός ότι η αποβολή του -ίσως- είχε κοστίσει στη χώρα τους το τρόπαιο του Μουντιάλ. Σχεδόν σε όλο τον κόσμο, ο θύτης (ο Ζιντάν) μετρούσε περισσότερες συμπάθειες από ό,τι το θύμα (ο Ματεράτσι).
Δέκα χρόνια μετά το περιστατικό που απασχόλησε όσο λίγα τη φίλαθλη κοινή γνώμη, ο Ματεράτσι έλυσε τη σιωπή του και αποκάλυψε (στην Equipe), τι είχε πει στον «Ζιζού» και τον έβγαλε εκτός εαυτού: «Του είπα κάτι πρόστυχο για την αδελφή του, όχι για τη μητέρα του όπως έγραφαν οι εφημερίδες. Η δική μου μάνα πέθανε όταν ήμουν έφηβος, οπότε δεν θα έπεφτα τόσο χαμηλά, ώστε να προσβάλω τη δική του». Πάντως, και ο Ιταλός δεν έχει μετανοιώσει. Σε μια γωνιά του σπιτιού του, εκεί που φιγουράρουν τα αναμνηστικά του από τον θρίαμβο του 2006, υπάρχει και μία κορνιζαρισμένη αναπαράσταση της κουτουλιάς που δέχτηκε από τον αντίπαλό του. Την ανέβασε ο ίδιος στο Instagram, με τη σημείωση ότι δεν πρόκειται να τη ξεχάσει ποτέ. Ασφαλώς όχι επειδή τον πόνεσε τόσο πολύ…
Μία άγνωστη πτυχή αυτής της ιστορίας είχε φωτίσει, το 2013, ο αργεντινός διαιτητής του τελικού, Οράσιο Ελισόντο. Βετεράνος, πλέον, ομολόγησε στο περιοδικό The Blizzard ότι είχε αποβάλει τον Ζιντάν, χωρίς ο ίδιος να έχει δει την αντικανονική ενέργεια του γάλλου ποδοσφαιριστή: «Οταν ο Ματεράτσι έπεσε στο έδαφος, η μπάλα παιζόταν στην άλλη πλευρά του γηπέδου και, φυσικά, εγώ παρακολουθούσα το παιχνίδι. Σφύριξα για χέρι κι έδωσα φάουλ. Τότε, γύρισα και είδα τον Ιταλό ξαπλωμένο στον αγωνιστικό χώρο. Περίμενα να δω εάν θα σηκωθεί. Δεν σηκώθηκε, και διέκοψα το ματς. Βρισκόμουν 25-30 μέτρα μακριά. Μέχρι να φτάσω στο σημείο, ρώτησα τον βοηθό μου, τον Γκαρσία, αν είδε τι είχε συμβεί. ‘Δεν ξέρω, τον βλέπω κάτω, αλλά δεν είδα τι έγινε’, μου απάντησε. Επειτα ρώτησα τον Οτέρο (τον έτερο βοηθό), ο οποίος ήταν στο άλλο μισό του γηπέδου. Ούτε εκείνος είχε αντιληφθεί κάτι. Τότε ο Λουίς Μεδίνα Κανταλέχο (ο τέταρτος διαιτητής) μου φώναξε στο ακουστικό μου: ‘Οράσιο, Οράσιο, το είδα. Μία πραγματικά βίαιη κεφαλιά του Ζιντάν στον Ματεράτσι, δεξιά στο στήθος’. Υστερα τον ρώτησα, γιατί τον κουτούλησε; Δεν ήξερε να μου πει».
Το… φοβερό είναι, ότι ο διαιτητής -όπως παραδέχτηκε- έδωσε μία μικρή… θεατρική παράσταση, προτού αποβάλει τον Ζιντάν: «Δεν μου φάνηκε πολύ σωστό, απλώς να βγάλω μία κόκκινη κάρτα «από το πουθενά», την ώρα που οι παίκτες και οι θεατές είχαν δει ότι βρισκόμουν στο άλλο μισό του γηπέδου και δεν είχα αντιληφθεί τίποτα. Ετσι, πήγα προς το μέρος του βοηθού μου, αν και ήξερα ότι δεν γνώριζε το παραμικρό, για να μου πει -υποτίθεται- τι είχε συμβεί. Τότε γύρισα στον Ζιντάν και του έδειξα κόκκινη κάρτα».
Το 2012, η πιο διάσημη κουτουλιά του Κόσμου έγινε άγαλμα. Κοσμεί τη μεγάλη πλατεία του «Centre Pompidou», του μουσείου Μοντέρνας και Σύγχρονης Τέχνης, στο Παρίσι και ονομάζεται «Coup de tete» («Κουτουλιά»). Το μπρούτζινο γλυπτό, έργο του αλγερινού καλλιτέχνη Αμπέλ Αμντεσεμέντ, έχει ύψος πέντε μέτρων και αναπαριστά ακριβώς αυτό το ιστορικό στιγμιότυπο του διεθνούς ποδοσφαίρου. Προτού τοποθετηθεί, είχε εκτεθεί στην γκαλερί «David Zwirner» της Νέας Υόρκης.
Ο Μίμης Ανδρουλάκης είχε σχολιάσει, κάποτε, πως «ο Ζιντάν υπήρξε ο σκηνοθέτης της ίδιας του της αποτυχίας, και αυτό στην ψυχολογία λέγεται ματαίωση». Υπάρχει και μία διόλου επιστημονική, μα πολύ πιο «ποδοσφαιρική» εξήγηση: Οπως όλοι οι παίκτες της δικής του κλάσης, ο Ζιντάν ανέχτηκε επί χρόνια τα ύπουλα χτυπήματα, τις ύβρεις και τις προσβολές των αντιπάλων του, που προσπαθούσαν να τον σταματήσουν με βρώμικα κόλπα πίσω από την πλάτη του διαιτητή. Εμαθε να πειθαρχεί και να τα προσπερνά, ώστε να μην πέφτει στην παγίδα τους. Μπούχτισε, όμως. Και στο τελευταίο μεγάλο ματς της καριέρας του, ο Ματεράτσι «την πλήρωσε» για όλους.