Μέλη της αποστολής σέρνουν μία σωσίβια λέμβο μέσα στο χιόνι της Ανταρκτικής | Hulton Archive/Getty Images/Ideal Images
Θέματα

Ενας αιώνας από τη θρυλική περιπέτεια της «Καρτερίας» στην Ανταρκτική

Από τότε που τραβήχτηκαν αυτές οι φωτογραφίες έχει περάσει ακριβώς ένας αιώνας. Αλλά παρά τη χρονική απόσταση εξακολουθούν να αποτυπώνουν τα αυθεντικά συναισθήματα μίας από τις πιο σκληρές και γοητευτικές ιστορίες όπου πρωταγωνιστούν η θάλασσα και ο άνθρωπος
Protagon Team

Εχουν περάσει 100 χρόνια από τότε που ο Ερνεστ Σάκλετον κατάφερε να διασχίσει τη θάλασσα της Ανταρκτικής. Ολα ξεκίνησαν δυο χρόνια νωρίτερα, όταν ο εξερευνητής συγκεντρώνει ένα πλήρωμα 28 ανδρών και ξεκινάει για την παγωμένη ήπειρο.

Ο Νότιος Πόλος είχε ανακαλυφθεί από τον Νορβηγό Ρόαλντ Αμουνδσεν το 1911. Κι αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο ο Σάκλετον αποφάσισε να θέσει έναν πιο φιλόδοξο στόχο: την επιτυχία μιας αποστολής που θα διεκδικούσε για λογαριασμό του Ηνωμένου Βασιλείου εδάφη εκείνης της περιοχής τα οποία ήταν άγνωστα μέχρι τότε.

Αμέσως μόλις φτάνει στην Ανταρκτική, όμως, το πλοίο «Endurance» («Καρτερία») παγιδεύεται στην παγωμένη θάλασσα. Αρχικά ο Σάκλετον και το πλήρωμά του δεν αποθαρρύνονται. Αποφασίζουν να περάσουν τον χειμώνα στα ιγκλού περιμένοντας τους πάγους να λιώσουν. Αλλά το πλοίο δεν αντέχει στον πάγο. Η γέφυρα λυγίζει, το ξύλο σπάει. Στο τέλος χάνεται και μαζί του χάνονται ο εξοπλισμός και οι περισσότερες προμήθειες.

Ο Αγγλοιρλανδός Ερνεστ Σάκλετον, δεύτερος από αριστερά, με μέλη του πληρώματος του «Καρτερία» (wikipedia)

Ο Ερνεστ Σάκλετον εξακολουθεί να αισιοδοξεί. Στους άνδρες του λέει ότι αυτό που πρέπει να κάνουν τώρα είναι βρουν έναν τρόπο για να γυρίσουν στη Βρετανία. Πρέπει, όμως, να πάρουν και δύσκολες αποφάσεις: να σκοτώσουν τα κουτάβια αφού δεν θα αντέξουν τις δύσκολες συνθήκες του ταξιδιού ή να φάνε τα σκυλιά όταν τελειώσει το φαγητό.

Περίπου 50 σκυλιά ταξίδευαν μέσα στο πλοίο «Endurance», για να σύρουν τα έλκυθρα μόλις φτάσουν στην Ανταρκτική (National Geographic Creative/youtube)
Με το πλοίο Endurance ακινητοποιημένο, το πλήρωμα προσπαθεί να διατηρήσει ανεβασμένο ηθικό παίζοντας ποδόσφαιρο (National Geographic Creative/youtube)

Επειτα από 497 ημέρες φτάνουν στο Ελεφαντ Αϊλαντ, ένα νησάκι που κατοικείται μόνο από φώκιες και πιγκουίνους και το οποίο απέχει 1.300 χιλιόμετρα από τις νήσους της Νότιας Γεωργίας όπου θεωρητικά θα μπορούσαν να βρουν βοήθεια.

Είναι 24 Απριλίου 1916. Ο Σάκλετον αποφασίζει τότε να χρησιμοποιήσει μία από τις φελούκες που είχαν διασωθεί από το ναυάγιο. Επιβιβάζεται σε αυτήν μαζί με πέντε άνδρες και προμήθειες ενός μηνός αφήνοντας τους υπόλοιπους άνδρες να ελπίζουν στη σωτηρία τους – έχουν παραμείνει στο Ελεφαντ Αϊλαντ, κατασκευάζοντας ένα πρόχειρο καταφύγιο από τις άλλες δύο σωσιβίους λέμβους.

Πιγκουίνοι, η μοναδική συντροφιά. Τεσσερισήμσι μήνες πέρασε το πλήρωμα στη νήσο Ελεφαντ, περιμένοντας τον Σάκλετον να επιστρέψει (Hulton Archive/Getty Images/Ideal Images)
Η στιγμή της αναχώρησης του Σάκλετον από τη νήσο Ελεφαντ (wikipedia)

Η μικρή βάρκα παλεύει με τεράστια κύματα επί δεκατέσσερα ολόκληρα μερόνυχτα. Αλλά τελικά καταφέρνει να φτάσει στη Νότια Γεωργία. Η σωτηρία είχε έρθει. Μαζί με τη δόξα και την αναγνώριση για το γεγονός ότι έσωσε όλους του τους άνδρες. Αυτή η περιπέτεια αποτυπώθηκε στον φακό του Φρανκ Χάρλεϊ, τον φωτογράφο που ήταν μέλος της ομάδας. Και είναι η περιπέτεια της ανθρώπινης περιέργειας. «Γνωρίζαμε ότι θα ήταν το δυσκολότερο πράγμα που θα επιχειρούσαμε ποτέ γιατί είχε έλθει ο χειμώνας στην Ανταρκτική και σκοπεύαμε να διασχίσουμε μια από τις χειρότερες θάλασσες στον κόσμο» διηγήθηκε ο Χάρλεϊ.

Στις 20 Μαΐου έφτασαν επιτέλους στον πολιτισμό. Χρειάστηκαν άλλοι τρεις μήνες για να επιστρέψουν μέσω της παγωμένης θάλασσας στο νησάκι που είχαν αφήσει τους συντρόφους τους. Στις 30 Αυγούστου 1916 διασώθηκαν και επέστρεψαν ασφαλείς και οι τελευταίοι άνδρες του πληρώματος.