Ποιος περίμενε ότι θα ερχόταν η μέρα που ένα αυτοκίνητο θα μπορούσε να αλλάζει ολόκληρο το χρώμα των εξωτερικών επιφανειών του με το πάτημα ενός μπουτόν; Χάρη στην τεχνολογία E Ink, κάτι που μέχρι τώρα συνέβαινε στα κινούμενα σχέδια και στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας, θα συμβαίνει πια μπροστά μας.
Τώρα, κατά πόσο το αυτοκίνητο-«χαμαιλέοντας» ήταν αυτό που έλειπε από τη ζωή μας, αν μας χρησιμεύει σε κάτι και πώς αυτό θα μπορεί να μπερδεύει ακόμη και τις αστυνομικές αρχές, αποτελεί αντικείμενο μιας συζήτησης που ήδη έχει ανοίξει (περισσότερα παρακάτω).
Ενα παράδειγμα οχήματος που μπορεί να αλλάζει χρώμα είναι η ηλεκτρική BMW iX Flow. Η γερμανική εταιρεία εξηγεί ότι το αμάξωμά του είναι επικαλυμμένο με ένα ηλεκτροφορητικό φιλμ που περιέχει μικροκάψουλες με διάμετρο ίση μιας ανθρώπινης τρίχας. Κάθε κάψουλα περιέχει διαφορετικά φορτισμένα λευκά, μαύρα ή έγχρωμα σωματίδια τα οποία γίνονται ορατά όταν εφαρμόζεται ηλεκτρικό πεδίο.
Αυτοκίνητα-smartphones
Παράλληλα, οι κατασκευαστές προχωρούν προς την ηλεκτρική ενέργεια και αυξάνουν τη συνδεσιμότητα των αυτοκινήτων προσθέτοντας λειτουργικά συστήματα γνωστά από τα smartphones και τα tablet μας. Η Wall Street Journal (WSJ) κάνει μια επισκόπηση του πώς η καινοτομία και η τεχνολογία μεταμορφώνουν την αυτοκίνηση.
Από την αρχή η εφημερίδα ξεκαθαρίζει πως δεν είναι όλα ρόδινα. Oλη αυτή η συνδεσιμότητα συνοδεύεται από παγίδες και κινδύνους. «Σε γενικές γραμμές, η ασφάλεια αποτελεί μια ολοένα και μεγαλύτερη πρόκληση» λέει ο Σαμ Αμπουελσαμίντ, αναλυτής της εταιρείας ερευνών για τον κλάδο Guidehouse Insights. «Καθώς τα οχήματα έχουν όλο και περισσότερες συνδέσεις, έχουν και περισσότερες “επιφάνειες επίθεσης”».
Αυτές οι «επιφάνειες επίθεσης» είναι οι οθόνες και οι ειδοποιήσεις που πετάγονται και ακούγονται καθώς οδηγούμε. Αποτελούν τη νέα τεχνολογία στα αυτοκίνητα, αλλά και έναν τρόπο για την εξοικονόμηση κόστους. Αυτό που δεν λένε συνήθως οι κατασκευαστές είναι ότι η ενσωμάτωση όλων των παραδοσιακών διακοπτών στην οθόνη τους κοστίζει φθηνότερα από την παραδοσιακή διάταξη.
Ετσι, σε πολλά νέα αυτοκίνητα δεν μπορείς να ρυθμίσεις το καλοριφέρ από έναν περιστροφικό διακόπτη, χωρίς δηλαδή να χρειαστεί να πάρεις τα μάτια σου από τον δρόμο. Διότι τέτοιος διακόπτης δεν υπάρχει (για εξοικονόμηση κόστους) και πρέπει αναγκαστικά να αναζητήσεις τη ρύθμιση σε μια οθόνη τύπου tablet. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο νέο Tesla Cybertruck ακόμη και το ντουλαπάκι του συνοδηγού ανοίγει από την οθόνη.
Οι εξελίξεις θα προκαλέσουν αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο ταξιδεύουμε με τα αυτοκίνητά μας. Η WSJ κάνει μια πρώτη επισκόπηση όσων έρχονται ή βρίσκονται ήδη εδώ:
♦ Χαμαιλέων και κινούμενη διαφήμιση. Η BMW, όπως αναφέραμε, δημιούργησε μια πειραματική επίστρωση επιφάνειας εμποτισμένη με «ψηφιακό μελάνι», που μπορεί να δημιουργήσει εικονογραφημένα μοτίβα (στατικά ή κινούμενα) σε ένα φάσμα 32 χρωμάτων. Το επιτυγχάνει αυτό, σε αντίθεση με τις οθόνες LCD, με περιορισμένη ηλεκτρική απορρόφηση, κάτι που είναι σημαντικό για την εμβέλεια των ηλεκτρικών οχημάτων.
Το αυτοκίνητο θα μπορεί να «αντιδρά» στις καιρικές συνθήκες – για παράδειγμα, να γίνεται μαύρο για να απορροφήσει τη θερμότητα ή λευκό για να αντανακλά το φως. Επίσης, οι ειδικοί θεωρούν ότι θα υπάρξουν άνθρωποι πρόθυμοι να πληρωθούν για να μετατρέψουν το εξωτερικό του αυτοκινήτου τους σε μια κυλιόμενη διαφημιστική πινακίδα.
♦ Το αυτοκίνητο ως πορτοφόλι. Οι πομποί αναγνώρισης ραδιοσυχνοτήτων, που συνδέονται με την πιστωτική μας κάρτα, επιτρέπουν ήδη στο αυτοκίνητο να πληρώνει για διόδια αυτοκινητοδρόμων. «Σύντομα, όμως, θα μπορείτε να χρησιμοποιείτε το όχημά σας σαν ένα υποκατάστατο πιστωτικής κάρτας, για να κάνετε αγορές απευθείας από τη θέση του οδηγού» σημειώνει η Wall Street Journal. Πρόκειται για «πληρωμές εντός του αυτοκινήτου» ή μέσω αυτού, για στάθμευση, για βενζίνη ή για φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες επιδιώκουν να επεκτείνουν αυτή τη δυνατότητα και σε άλλα πεδία. «Θέλουμε το αυτοκίνητο να είναι ουσιαστικά σαν το Apple Wallet» λέει ο Τζιμ Νίκολς, αντιπρόεδρος καταναλωτικών προϊόντων και τεχνολογίας της Volvo. «Να είναι ένας άλλος τρόπος ασφαλούς μετάδοσης πληροφοριών πληρωμής» προσθέτει.
♦ Η οθόνη θα προωθεί εστιατόρια. Το σύστημα πλοήγησης του αυτοκινήτου μας θα μπορούσε επίσης να προωθεί εμπορικές προσφορές με βάση την εγγύτητα σε διαφημιζόμενους. «Θα μπορούσε να δείχνει προσφορές όπως: Είστε κοντά σε ένα Starbucks, ορίστε 20% έκπτωση» λέει ο Εντ Κιμ, πρόεδρος και επικεφαλής αναλυτής της AutoPacific, μιας εταιρείας ερευνών για την αυτοκινητοβιομηχανία.
Ετσι, αντί για τον τσολιά που μας καλεί στις χασαποταβέρνες, ο κράχτης θα βρίσκεται στην οθόνη και θα τον κουβαλάμε μαζί μας όπου πάμε. Ενας Θεός ξέρει πότε θα προλαβαίνει ο οδηγός να κοιτάζει τον δρόμο με τόσες ειδοποιήσεις και διαφημίσεις…
♦ Ενημερώσεις νύχτα μέσω ίντερνετ. Τα οχήματα θα καθορίζονται όλο και περισσότερο από τα συστήματα λογισμικού που βρίσκονται επί του οχήματος, τα οποία είναι ενεργοποιημένα για Wi-Fi και σήματα από κεραίες κινητής τηλεφωνίας. Αυτό σημαίνει ότι, καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες αναπτύσσουν αναβαθμίσεις και διορθώσεις για τα συστήματα του αυτοκινήτου, αυτό θα μπορεί να τις κατεβάζει ασύρματα (over-the air ή OTA) κατά τη διάρκεια της νύχτας, όπως τα smartphones που λαμβάνουν ενημέρωση λειτουργικού συστήματος. Η αυτοκινητοβιομηχανία που κατασκεύασε το όχημα θα μπορεί έτσι να προσθέτει νέα χαρακτηριστικά (όπως ηχητικά εφέ ή παιχνίδια), αλλά και δυνατότητες (όπως βελτιωμένη εμβέλεια μπαταρίας). Και βέβαια, πολλά προσφέρονται ήδη επί πληρωμή, ακόμη και η δυνατότητα μεγαλύτερης επιτάχυνσης.
♦ Αυτοδιάγνωση με Τεχνητή Νοημοσύνη. Τα οχήματα θα μπορούν ακόμη να είναι σε θέση να αυτοδιαγνώσουν προβλήματα και να προβλέψουν επερχόμενες φθορές, δημιουργώντας, κατά μία έννοια, ένα αυτοθεραπευόμενο όχημα.
♦ Οδήγηση χωρίς χέρια. Η αμερικανική εφημερίδα σημειώνει ότι τα ατυχήματα που έχουν καταγραφεί «σπρώχνουν το όνειρο του πλήρως αυτόνομου αυτοκινήτου πιο μακριά στο μέλλον» Ωστόσο, «οι αυτοκινητοβιομηχανίες στρέφουν την προσοχή τους στα προηγμένα συστήματα υποβοήθησης, που θα μειώσουν την κόπωση του οδηγού, επιτρέποντας, υπό προϋποθέσεις, να πάρουμε τα χέρια μας από το τιμόνι και τα μάτια μας από τον δρόμο. Αυτά είναι τα λεγόμενα συστήματα επιπέδου 3 και βρίσκονται στο μέσο μιας πενταβάθμιας κλίμακας αυτονομίας των οχημάτων».
Ωστόσο, η Wall Street Journal επανέρχεται στο κεφάλαιο της ασφάλειας, καθώς, λόγω των ασύρματων ενημερώσεων, θα υπάρχει ο κίνδυνος να διεισδύσει στο όχημα κακόβουλο λογισμικό. Το ζήτημα αυτό αναδεικνύει ο Ντέιβιντ Μπαρζιλάι, συνιδρυτής της εταιρείας κυβερνοασφάλειας αυτοκινήτων Karamba Security, τονίζοντας ότι «είναι πράγματι αρκετά επικίνδυνο από πολλές απόψεις».
Η Mercedes-Benz, που είναι κατά τη Wall Street Journal ο ηγέτης στην ανάπτυξη αυτών των συστημάτων, τα βλέπει να κυκλοφορούν πρώτα στις εθνικές οδούς, οι οποίες δεν αντιμετωπίζουν τους κινδύνους που προκαλούν η διασταυρούμενη κυκλοφορία, τα φανάρια, οι πεζοί και τα σταθμευμένα αυτοκίνητα. Καθώς αυτά τα συστήματα θα γίνονται πιο ικανά, θα λειτουργούν σε όλο και μικρότερους δρόμους και θα ενσωματώνονται με τα συστήματα πλοήγησης του αυτοκινήτου, επιτρέποντας την απρόσκοπτη μετακίνηση χωρίς χέρια από την αφετηρία ως τον προορισμό, σημειώνει η εφημερίδα.
Για να διασφαλιστεί η ασφάλεια, τα οχήματα αυτά θα διαθέτουν δεκάδες αισθητήρες, όπως ραντάρ, LiDAR (LIght Detection And Ranging), κάμερες, υπερήχους και αισθητήρες οδικής υγρασίας. Θα διαθέτουν ακόμη και μικρόφωνα, τα οποία, σύμφωνα με εκπρόσωπο της Mercedes, «είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τον εντοπισμό οχημάτων έκτακτης ανάγκης». Εάν παρατηρηθούν εμπόδια, το σύστημα θα εκδίδει αίτημα για να πάρει το τιμόνι ο οδηγός. Εάν δεν υπάρξει ανταπόκριση σε λίγα δευτερόλεπτα, το αυτοκίνητο θα βρίσκει ένα μέρος για να σταματήσει με ασφάλεια.
Ο Μπρετ Μπερκ, που υπογράφει το κείμενο της WSJ, σχολιάζει πάντως ότι τα συστήματα οδήγησης χωρίς χέρια θα μπορούσαν να έχουν ένα απροσδόκητο μειονέκτημα: να χάσουμε τη χαρά αλλά και την ικανότητα της οδήγησης.
Πριν φτάσουμε πάντως στην ημιαυτόνομη οδήγηση, θα πρέπει κάπως να αντιμετωπίσουμε τις διασπάσεις καθώς οδηγούμε και βομβαρδιζόμαστε από πολλαπλές οπτικές και ηχητικές ειδοποιήσεις – ιδίως, δε, αν προστεθεί και η διαφήμιση προορισμών για φαγητό και ποτό, καθώς το αμάξι μας (δηλαδή η εταιρεία που το έφτιαξε) θα συνεργάζεται με αλυσίδες για να αποκομίσουν από κοινού κέρδος, εις βάρος της ασφάλειάς μας.