Το κάπνισμα, όπως όλοι ξέρουν, έχει μια σειρά από αρνητικές επιπτώσεις στον οργανισμό. Δύο από τις περιοχές που έχουν την μεγαλύτερη επιβάρυνση οι πνεύμονες και οι αεραγωγοί τους. Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η ιστοσελίδα livescience τα καλά νέα είναι ότι μπορεί να υπάρξει αποκατάσταση των βλαβών που έχουν υποστεί οι πνεύμονες από το κάπνισμα μέχρις βέβαια ενός ορισμένου σημείου. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο καθηγητής Νόρμαν Εντελμαν, από τους κορυφαίους πνευμονολόγους στις ΗΠΑ και επιστημονικός σύμβουλος της Αμερικανικής Πνευμονολογικής Ενωσης.
Η πορεία του καπνού
Αμέσως μόλις κάποιος εισπνεύσει τις χημικές ουσίες του καπνού τα ευαίσθητα τοιχώματα των πνευμόνων αρχίζουν να ερεθίζονται και να «φλέγονται». Οι αεραγωγοί των πνευμόνων είναι επενδεδυμένοι με μικροσκοπικές τρίχες, τις βλεφαρίδες. Αυτές οι τρίχες προστατεύουν τους πνεύμονες «σκουπίζοντας» τις τοξίνες, τα βακτήρια και τους ιούς. Ο καπνός του τσιγάρου παραλύει τις βλεφαρίδες έτσι ώστε να μην μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους. Αυτό επιτρέπει στους πνεύμονες να συλλέγουν τις καρκινογόνες ουσίες ενώ επίσης τους κάνει ευάλωτους σε λοιμώξεις και ασθένειες όπως η βρογχίτιδα.
Σε γενικές γραμμές κάποιες από τις λιγότερο σοβαρές βλάβες που προκαλούνται στους πνεύμονες από το κάπνισμα μπορούν να αναστραφούν όταν κάποιος σταματήσει να καπνίζει. H λειτουργία των αεραγωγών, των βλεφαρίδων και των πνευμόνων γενικότερα, μετά την διακοπή του καπνίσματος επιστρέφει σε μια κανονικότητα με τα οφέλη που αυτό συνεπάγεται. «Λίγες μέρες μετά την διακοπή του καπνίσματος και όσο προχωρούν οι εβδομάδες οι πρώην καπνιστές που ασκούνται σωματικά θα διαπιστώσουν ότι η αναπνοές τους είναι καλύτερες. Δεν είναι σαφές γιατί συμβαίνει αυτό αλλά σίγουρα παίζει ρόλο το γεγονός ότι η διακοπή του καπνίσματος ενεργοποιεί την διαδικασία απόρριψης από τον οργανισμό του μονοξειδίου του άνθρακα» υποστηρίζει ο Εντελμαν. Το μονοξείδιο του άνθρακα βρίσκεται στον καπνό του τσιγάρου παρεμβαίνει στην διαδικασία μεταφοράς του οξυγόνου αφού το μονοξείδιο αντικαθιστά το οξυγόνο στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Εκεί πιθανότατα οφείλονται και οι αναπνευστικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν πολλοί καπνιστές. Οταν λοιπόν διακόπτουν το κάπνισμα, η αναπνευστική λειτουργία αρχίζει να αποκαθίσταται αφού οι πνεύμονες δεν έρχονται πλέον σε επαφή με τις επιβλαβείς χημικές ουσίες του καπνού επιτρέποντας ανάμεσα στα άλλα να κυκλοφορήσει περισσότερος καθαρός αέρας σε αυτούς, σημειώνει ο Εντελμαν.
Τα συμπτώματα
«Μοιάζει παράδοξο αλλά οι πρώην καπνιστές μπορεί να βήχουν τις πρώτες εβδομάδες μετά την διακοπή περισσότερο από ότι όταν κάπνιζαν. Ομως αυτό είναι καλό σημάδι, γιατί σημαίνει ότι οι βλεφαρίδες είναι ξανά ενεργές και αρχίζουν να καθαρίζουν τους πνεύμονες. Το βήξιμο λειτουργεί καθαρτικά για τους πνεύμονες. Φυσικά η διακοπή του καπνίσματος αυτόματα περιορίζει και τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονος αν και φυσικά ο κίνδυνος αυτός δεν θα εξαφανισθεί ποτέ» αναφέρει ο Εντελμαν. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ένας πρώην καπνιστής που έχει να βάλει τσιγάρο στο στόμα του δέκα έτη έχει 50% λιγότερες πιθανότερες να εμφανίσει καρκίνο του πνεύμονος σε σχέση με ένα καπνιστή.
Ο οργανισμός μπορεί να επουλώσει κάποιες από τις ζημιές που προκαλεί το κάπνισμα στους πνεύμονες αλλά δεν είναι όλες οι βλάβες αναστρέψιμες. Παίζει ρόλο τόσο η ποσότητα των τσιγάρων που καπνίζει κάποιος ημερησίως όσο και τα χρόνια που καπνίζει. Οπως αναφέρει ο Εντελμαν και όπως είναι ευνόητο άλλωστε, όσο περισσότερα τσιγάρα καπνίζει κάποιος ημερησίως και όσο αυξάνεται η χρονική διάρκεια που είναι καπνιστής, οι βλάβες στους πνεύμονες γίνονται κάποια στιγμή μη αναστρέψιμες. Παρόλα αυτά ο Εντελμαν επιμένει ότι ποτέ δεν είναι αργά για να διακόψει κάποιος το κάπνισμα και σε οποιαδήποτε ηλικία θα υπάρχουν θετικές επιπτώσεις στην υγεία του. Στην ποιότητα της αναπνοής του αλλά και στο προσδόκιμο της ζωής του.