Μια καινοτόμα θεραπεία, η οποία πλημμυρίζει τον οργανισμό με κύτταρα-δόλωμα, τα οποία κουκουλώνουν τους ιούς και απενεργοποιούν τους αισθητήρες με τους οποίους εντοπίζουν τα υγιή κύτταρα που πρόκειται να καταστρέψουν, αναπτύχθηκε πρόσφατα από επιστήμονες.
Την ιδέα συνέλαβαν ειδικοί από το Πανεπιστήμιο Northwestern στις ΗΠΑ, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την Covid-19, αλλά εκτιμούν ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί για οποιαδήποτε νόσο προκαλείται από εισβολή ενός ιού στα ανθρώπινα κύτταρα.
Η θεραπεία λειτουργεί με νανοσωματίδια, τα οποία μοιάζουν με πραγματικά ανθρώπινα κύτταρα, όμως διαθέτουν περισσότερους από τους υποδοχείς που χρειάζονται για να προσκολλήσει πάνω τους ένας ιός. Για τον κορονοϊό, αυτό σημαίνει περισσότερους υποδοχείς του ενζύμου ACE2, τους οποίους αναγνωρίζει στον ανθρώπινο οργανισμό και προσκολλάται προκειμένου να πολλαπλασιαστεί.
Η νέα θεραπεία θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη για ιούς όπως ο κορονοϊός, σύμφωνα με τη βρετανική Telegraph, καθώς μεταλλάσσονται συχνά και τα νέα στελέχη αποφεύγουν τα φάρμακα και τα εμβόλια. Επειδή όμως ο υποδοχέας που τα νέα στελέχη προσδένονται στα κύτταρα παραμένει ο ίδιος, ο ιός θα εξακολουθήσει να έλκεται από το δόλωμα.
«Για να εισέλθει ο ιός σε ένα κύτταρο, θα πρέπει να συνδεθεί με τον υποδοχέα ACE2. Τα νανοσωματίδια-δόλωμα αποτελούν μία εξελικτική πρόκληση για την Covid-19. Ο ιός θα πρέπει να βρει έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο για να εισέλθει στα κύτταρα, προκειμένου να αποφευχθεί η ανάγκης χρήσης των υποδοχέων ACE2. Και δεν υπάρχει προφανής εξελικτική οδός διαφυγής», δήλωσε ο δρ Τζόσουα Λέναρντ, ένας εκ των δύο συγγραφέων της μελέτης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Northwestern.
«Από τη μελέτη που κάναμε, φάνηκε ότι τα νανοσωματίδια που λειτουργούν ως δόλωμα είναι αποτελεσματικοί αναστολείς όλων των διαφορετικών παραλλαγών του ιού. Ακόμα και οι παραλλαγές που ξεφεύγουν από άλλα φάρμακα, δεν ξέφυγαν από τα νανοσωματίδια που είχαν χρησιμοποιηθεί ως δολώματα στο πείραμα», συμπληρώνει ο ίδιος.
Πιο αποτελεσματικά από τα αντιικά φάρμακα
Για να κατασκευάσουν τα νανοσωματίδια-δόλωμα οι επιστήμονες, χρησιμοποιήσαν μικροσκοπικά σωματίδια που ονομάζονται εξωκυτταρικά κυστίδια, τα οποία απελευθερώνονται μέσω μιας φυσικής διαδικασίας από τα ανθρώπινα κύτταρα.
Στην πραγματικότητα, οι ειδικοί κατασκεύασαν τα κύτταρα που παράγουν αυτά τα σωματίδια, ώστε να υπερεκφράζουν και το γονίδιο που παράγει το ένζυμο ACE2 στην επιφάνειά τους.
Οταν ο κορονοϊός ήρθε σε επαφή με το δόλωμα, δέθηκε σφιχτά με τους εν λόγω υποδοχείς, επιτρέποντας στα νανοσωματίδια να τον απορροφήσουν σαν σφουγγάρι, κάτι που τον εμπόδισε να μολύνει τον υπόλοιπο ανθρώπινο οργανισμό.
Αν και μέχρι στιγμής η τεχνική έχει δοκιμαστεί μόνο σε εργαστηριακό περιβάλλον, οι ειδικοί υπολογίζουν ότι είναι 50 φορές πιο αποτελεσματική από τα εγκεκριμένα αντιικά φάρμακα.
Επίσης, είναι αποτελεσματική σε όλες τις μεταλλάξεις που έχουν υπάρξει μέχρι σήμερα. «Δοκιμάσαμε το δόλωμα σε όλες τις μεταλλάξεις και διαπιστώσαμε ότι είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό. Απλώς χρειάζεται περισσότερη έρευνα και αξιολογήσεις και από άλλους ειδικούς», δήλωσε ο δεύτερος συγγραφέας της μελέτης δρ Νέχα Καμάτ.
Οι ερευνητές πάντως εκτιμούν ότι βρίσκονται στον σωστό δρόμο και ότι σύντομα τα νανοσωματίδια που κατασκεύασαν, θα χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση ασθενών με σοβαρές ιογενείς λοιμώξεις.
Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Small.