«Η αυτοματοποίηση βρίσκεται εδώ. Χάνονται θέσεις εργασίας. Βρισκόμαστε όλοι στο σημείο δίχως επιστροφή». Ο τίτλος αυτός θα μπορούσε κάλλιστα να αναφέρεται στο σήμερα. Αλλά το περιοδικό Life σήμανε τον συναγερμό για τη ρομποτική απειλή στο εξώφυλλό του την 19η Ιουλίου του 1963! Πενήντα τέσσερα χρόνια μετά, η επέλαση των μηχανών στους χώρους εργασίας όλου του κόσμου αποτελεί πραγματικότητα. Σύμφωνα, μάλιστα, με μελέτη δύο ερευνητών στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, κατά τις επόμενες δύο δεκαετίες σχεδόν οι μισές (το 47%) θέσεις εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες θα έχουν καταληφθεί από ρομπότ. Και το ερώτημα που πλέον απασχολεί πολλούς δεν είναι εάν μπορεί να ανατραπεί η αυτοματοποίηση των όποιων εργασιών αλλά ποιοι θα είναι οι πρώτοι που θα χάσουν τη δουλειά τους.
Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται και ο Σέλι Πάλμερ, ένας από τους κορυφαίους ειδικούς στον κόσμο σε τεχνολογικά ζητήματα, ο οποίος με αφορμή τη μελέτη των δύο ερευνητών από τη Βρετανία συνέταξε ένα είδος πίνακα με τους επαγγελματίες που πρόκειται να πληγούν περισσότερο. Προσδιορίζοντας ότι όταν μιλάμε για ρομπότ στην πραγματικότητα αναφερόμαστε σε αλγόριθμους «εκπαιδευμένους» να εκτελούν δραστηριότητες για τις οποίες σήμερα εξακολουθεί να είναι απαραίτητη η ανθρώπινη παρουσία, ο αμερικανός γκουρού της τεχνολογίας υποστηρίζει πως εκείνοι που απειλούνται περισσότερο είναι σε γενικές γραμμές όλοι όσοι βγάζουν τα προς το ζην χρησιμοποιώντας περισσότερο τις πνευματικές παρά τις σωματικές ικανότητες τους – από γραμματείς, μάνατζερ και χρηματιστές έως πωλητές καταναλωτικών αγαθών, δημοσιογράφους, γιατρούς, ακόμη και συγγραφείς! «Θυμάστε εκείνο το μεγάλο μυθιστόρημα που σχεδιάζετε να γράψετε; Ξεκινήστε τώρα, πριν οι μηχανές εγγραφούν σε κάποιο σεμινάριο δημιουργικής γραφής», σημειώνει ο ίδιος, μεταξύ σοβαρού και αστείου.
Πιο συγκεκριμένα, αυτοί που θα πέσουν πρώτοι είναι εκείνοι που ασχολούνται με τα όποια νούμερα, τις όποιες πληροφορίες και τις όποιες βάσεις δεδομένων. Η επέλαση, ωστόσο, των ρομπότ στην αγορά εργασίας, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τουλάχιστον δίκαιη καθώς είναι τυφλή. Η αυτοματοποίηση δεν ξεχωρίζει ανάμεσα σε εργάτες, υπαλλήλους, διανοούμενους ή μάνατζερ. Αλλά δυστυχώς αποτελεί γεγονός πως η ολοένα εντονότερη παρουσία των ρομπότ στην αγορά εργασίας, θα πρέπει ν’ ανησυχεί περισσότερο εκείνους που κερδίζουν λίγα.
Μελέτη του Λευκού Οίκου που πραγματοποιήθηκε κατά τη θητεία του Μπαράκ Ομπάμα, αναφέρει ότι το 83% των εργαζόμενων που αμείβονται με έως και 20 δολάρια την ώρα ενδέχεται να αντικατασταθεί από ρομπότ κατά την επόμενη πενταετία ενώ το ποσοστό για όσους αμείβονται με 40 δολάρια την ώρα κυμαίνεται κοντά στο 30%. Όσον αφορά το τι μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για να σώσουν τις δουλειές τους, η απάντηση, σύμφωνα με τον Πάλμερ, είναι απλή: να προσαρμοστούν, αρχικά, και στη συνέχεια να συνεργαστούν όσο καλύτερα μπορούν με τις μηχανές.
«Η τεχνολογική πρόοδος καθαυτή δεν είναι ούτε θετική ούτε αρνητική. Δεν έχει κανένα νόημα ν’ ανησυχούμε γι’ αυτήν και σίγουρα δεν έχει κανένα νόημα να μιλάμε για τις παλιές καλές ημέρες. Αυτό δεν θα βοηθήσει κανέναν. Τα καλά νέα είναι ότι γνωρίζουμε τι επέρχεται. Το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να προσαρμοστούμε. Και για να προσαρμοστούμε σ’ αυτήν την αλλαγή θα πρέπει να κατανοήσουμε πως πρόκειται να εξελιχθεί η συνεργασία ανάμεσα στους ανθρώπους και τις μηχανές», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Καταλήγοντας πως εάν κατά το παρελθόν οι άνθρωποι υπήρξαν εξαιρετικοί χρήστες εργαλείων, ο Πάλμερ επισημαίνει πως το παρόν και κυρίως το μέλλον επιτάσσουν να μετατραπούν σε εξαιρετικούς συνεργάτες των εργαλείων. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει πως θα σωθούν όλες οι θέσεις εργασίας, αλλά σίγουρα αποτελεί έναν τρόπο για να επεκτείνουν οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου την όποια καριέρα τους, έτσι ώστε να κερδίσουν χρόνο και να σκεφτούν τι πρέπει να κάνουν ώστε να συνεχίσουν να μετατρέπουν την αξία των πνευματικών ικανοτήτων τους σε χρήματα.
- 5 εκατ. οι θέσεις εργασίας που θα χαθούν έως το 2020 εξαιτίας της επέλασης των ρομπότ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ
- 151,7 δισ. δολάρια, η συνολική αξία της ρομποτικής βιομηχανίας έως το 2020, σύμφωνα με μελέτη της τεχνολογικής εταιρείας Tractica
- 10 – 14 εκατ. ο συνολικός αριθμός των θέσεων εργασίας που θα έχουν δημιουργηθεί στον κόσμο χάρη στα ρομπότ σύμφωνα με έρευνα για λογαριασμό της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ρομποτικής
- Έως το 2027 ένα στα δέκα νοικοκυριά στην Αμερική θα διαθέτει κάποια ρομποτική συσκευή
