Ενα παράξενο μουσείο για σχέσεις που δεν άντεξαν στον χρόνο δημιουργήθηκε πριν από μερικά χρόνια στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας. Πρόκειται για «ένα μουσείο αγάπης – μάλλον όμως από την ανάποδη», όπως λέει ο Ντράζεν Γκρούμπισιτς, ένας από τους ιδρυτές του «Museum of Broken Relationships».
Ο βιαστικός επισκέπτης είναι πολύ πιθανό να σκεφτεί ότι το μουσείο φιλοξενεί μια συλλογή από καθημερινά αντικείμενα, φαινομενικά άσχετα μεταξύ τους. Αν τα παρατηρήσει όμως κανείς πιο προσεκτικά, θα διαπιστώσει ότι κάθε ένα από αυτά παραπέμπει στην ιστορία μιας αγάπης που δεν κράτησε, γράφει το BBC.com.
Μετά τη διάλυση της δικής τους σχέσης, δύο καλλιτέχνες, ο γλύπτης Ντράζεν Γκρούμπισιτς και η πρώην σύντροφός του παραγωγός ταινιών Ολίνκα Βίστιτσα, αποφάσισαν, στην αρχή για πλάκα, να δημιουργήσουν ένα μουσείο με αναμνηστικά του έρωτά τους που είχε σβήσει.
Ο Γκρούμπισιτς και η Βίστιτσα χώρισαν το 2003 μετά από τέσσερα χρόνια κοινής ζωής. Τρία χρόνια αργότερα ο κροάτης καλλιτέχνης επικοινώνησε με την πρώην του –σοβαρά αυτή τη φορά- και της είπε την ιδέα του: θα μπορούσαν να διερευνήσουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι βιώνουν μια ρομαντική ιστορία.
Στην αρχή απευθύνθηκαν σε φίλους ζητώντας τους «απομεινάρια» από μια σχέση τους που είχε διαλυθεί. Κάπως έτσι λοιπόν με αναμνηστικά δικά τους και φίλων τους δημιουργήθηκε μια συλλογή η οποία περιλαμβάνει «αντικείμενα αγάπης που όμως έχουν νόημα μόνο μέσα σε μια συγκεκριμένη σχέση».
Η συλλογή εκτέθηκε για πρώτη φορά στο κοινό το 2006 στην Γλυπτοθήκη του Ζάγκρεμπ και στη συνέχεια ξεκίνησε μια παγκόσμια περιοδεία με στάσεις σε διάφορες χώρες (Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Γερμανία, Σλοβενία, Σερβία, Τουρκία, Αργεντινή, Ηνωμένο Βασίλειο, Φιλιππίνες και ΗΠΑ).
Μέχρι το 2010, 200.000 επισκέπτες είχαν δει την έκθεση για τις ραγισμένες καρδιές, και εν τω μεταξύ η συλλογή εξακολουθούσε να εμπλουτίζεται με αναμνηστικά και ιστορίες χαμένων ερώτων.
Μερικές αφηγήσεις είναι λυπητερές, άλλες πάλι διασκεδαστικές, σε κάθε περίπτωση, όμως, η κάθε ιστορία δίνει μια διαφορετική μοναδική οπτική στο τι σημαίνει να είσαι σε μια σχέση και τι συμβαίνει όταν αυτή η σχέση τελειώνει. Οι δωρητές «δεν είναι καλλιτέχνες, είναι συνηθισμένοι άνθρωποι και οι ιστορίες τους καθημερινές, αλλά, όπως αποδεικνύεται, είναι παράξενες και πέρα από κάθε φαντασία», εξηγεί ο Γκρούμπισιτς.
Το μουσείο στεγάστηκε τελικά στο Γκράντετς, την «Επάνω Πόλη» του Ζάγκρεμπ, είναι το πρώτο ιδιωτικό μουσείο της πόλης και από το 2010, που άρχισε να λειτουργεί, έγινε ένας πολύ δημοφιλής πόλος έλξης τουριστών.
Οι δημιουργοί του μουσείου δηλώνουν ότι πρόκειται για ένα «καλλιτεχνικό πρότζεκτ, που βασίζεται στην (επιστημονική) υπόθεση ότι τα αντικείμενα (με την ευρύτερη έννοια, δηλαδή, η ύλη στο σύνολό της) αποτελούν ολοκληρωμένα πεδία –“ολογράμματα” αναμνήσεων και συναισθημάτων, και το οποίο με τη διάταξή τους δημιουργεί ένα χώρο “ασφαλούς μνήμης” ή “προστατευμένης ανάμνησης” προκειμένου να διατηρηθεί η υλική και μη υλική κληρονομιά των σχέσεων που έχουν διακοπεί».
Η συλλογή περιλαμβάνει «αποδεικτικά» σχέσεων όπως φωτογραφίες, γράμματα ή μηνύματα πλάι στα οποία οι ανώνυμοι δότες τους σημειώνουν τοποθεσίες και ημερομηνίες. Ακόμη, υπάρχει ένα εικονικό μουσείο στο οποίο οι επισκέπτες μπορούν να γίνουν δωρητές ανεβάζοντας ψηφιακές φωτογραφίες και ιστορίες, που μπορούν να είναι σε δημόσια θέα ή όχι.
Τέλος, το «Confessional» είναι το διαδραστικό μέρος του μουσείου, στο οποίο οι επισκέπτες μπορούν να «αποθηκεύουν» προσωπικά τους αντικείμενα ή μηνύματα ή να καταγράφουν τις εξομολογήσεις τους σε έναν περιορισμένο και κλειστό χώρο.
Από το 2016 ένα παρόμοιο μουσείο άρχισε να λειτουργεί και στο Χόλιγουντ, στην καρδιά του Λος Άντζελες των ΗΠΑ σε συνεργασία με το «Museum of Broken Relationships» του Ζάγκρεμπ, ενώ και ο δημιουργός του «Museum of Failure», Σάμιουελ Γουέστ, δήλωσε ότι εμπνεύστηκε το κόνσεπτ του όταν επισκέφθηκε το μουσείο των αποτυχημένων ερωτικών σχέσεων του Ζάγκρεμπ.
Το ασυνήθιστο αυτό μουσείο με τη συλλογή αποτυχημένων αντικειμένων και υπηρεσιών άρχισε να λειτουργεί τον Ιούνιο του 2017 στο Χέλσινγκμποργκ της Σουηδίας και έξι μήνες αργότερα ένα παράρτημά του δημιουργήθηκε στο Λος Άντζελες.