Τουλάχιστον 12 κλινικές δοκιμές εξετάζουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου για τον κορονοϊό σε σπρέι (φωτογραφία αρχείου) | Shuttestock
Θέματα

Εμβόλια σε ρινικό σπρέι το επόμενο βήμα κατά της Covid-19

Με τον ιό να δημιουργεί το ένα πανδημικό κύμα μετά το άλλο και να μην σταματά να μεταδίδεται, παρά τον μαζικό εμβολιασμό στις περισσότερες χώρες της Δύσης, οι επιστήμονες αναζητούν και άλλες λύσεις
Protagon Team

Η μεγάλη επιτυχία των εμβολίων του κορονοϊού, τουλάχιστον στις χώρες που είχαν επάρκεια σκευασμάτων, οδήγησε σε μείωση των θανάτων και της βαριάς νόσησης από τη λοίμωξη Covid-19.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι στην Ελλάδα μόνο, αποφεύχθηκαν 39.000 θάνατοι, σύμφωνα με τα δεδομένα μελέτης που παρουσίασε την Πέμπτη ο Σωτήρης Τσιόδρας, καθηγητής Λοιμωξιολογίας και υπεύθυνος του υπουργείου Υγείας για την πανδημία του κορονοϊού στη χώρα μας (εδώ).

Ωστόσο, ενώ η άμεση χορήγηση των εμβολίων στον γενικό πληθυσμό προτάσσεται ως το μεγαλύτερο επίτευγμα στη μάχη κατά της πανδημίας, οι επιστήμονες φαίνεται ότι ακόμη δεν έχουν ολοκληρώσει το έργο τους, καθώς ο στόχος είναι ο τερματισμός της και η εξαφάνιση του κορονοϊού. Ως εκ τούτου, η έρευνα για τα εμβόλια συνεχίζεται…

Υπάρχουν σήμερα αρκετά εργαστήρια σε χώρες όπως η Ισπανία, η Κίνα και οι ΗΠΑ, όπου οι ειδικοί δίνουν μάχη με τον χρόνο για τη δημιουργία ενός εμβολίου που θα είναι σε μορφή σπρέι και θα χορηγείται από τη μύτη, ακριβώς όπως τα σκευάσματα που ξεβουλώνουν την αναπνευστική οδό.

Αυτό που εκτιμούν τώρα οι ειδικοί ότι θα μπορούσε να κάνει τη μεγάλη διαφορά είναι η αλλαγή στον τρόπο χορήγησης του εμβολίου. Το πρώτο που μελετούν είναι αντί για ένεση το εμβόλιο να χορηγείται σε μορφή σπρέι από τη μύτη.

Αλλωστε, από τις αρχές της πανδημίας, υπήρξαν αρκετοί ειδικοί από το ΜΙΤ και το Χάρβαρντ που χορηγούσαν εμβόλιο του κορονοϊού στη μύτη τους, προκειμένου να επιταχυνθούν οι κλινικές δοκιμές (εδώ) με αυτή τη μέθοδο, η οποία θεωρείται από αρκετούς πιο αποτελεσματική από τις ενέσεις.

Αυτό, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα προσωπικό τείχος ανοσίας, καθώς ο ιός εισέρχεται κυρίως από τη μύτη. Από τη στιγμή που θα υπάρχουν, όμως, έτοιμα αντισώματα στη μύτη, ο κορονοϊός δεν θα βρίσκει πρόσφορο έδαφος για να τρυπώσει στον οργανισμό, και έτσι θα αποτρέπεται η μετάδοση. Και μπορεί η ανοσολογία να είναι πολύπλοκη, αλλά η συγκεκριμένη ιδέα είναι αρκετά απλή.

Μια εισπνοή από σταγονίδια του εμβολίου στα ρουθούνια, θα μπορούσε να προκαλέσει ανοσία στον βλεννογόνο, η οποία θα έχει τη δυνατότητα να καταπολεμήσει τον ιό και να τον σταματήσει πριν κατέβει στο κατώτερο αναπνευστικό και προκαλέσει λοίμωξη. Η τοπική προστασία θα μπορούσε να σταματήσει τη μετάδοση και να βοηθήσει να εξαφανιστεί ο κορονοϊός.

Σύμφωνα με τον Guardian, η χορήγηση ενός εμβολίου από τη μύτη, θα ήταν λύση και για τα άτομα που φοβούνται τις ενέσεις και έτσι δεν εμβολιάζονται για τον κορονοϊό.

«Αν υποθέσουμε ότι ο οργανισμός μας είναι ένα κάστρο, ο ενδομυικός εμβολιασμός προστατεύει πραγματικά το εσωτερικό του στην περίπτωση εισβολής. Ομως η ανοσία που ξεκινά από τις πύλες του κάστρου, δηλαδή από τη μύτη, μας προστατεύει ώστε να μην μας πάρουν τον θρόνο, δηλαδή τους πνεύμονες», εξηγεί ο Σον Λιου, ιατρικός διευθυντής για τις κλινικές δοκιμές της λοίμωξης Covid στην Ιατρική Σχολή Icahn του «Ορους Σινά» στη Νέα Υόρκη.

Κλινικές δοκιμές

Σήμερα, περισσότερες από 12 κλινικές δοκιμές ενδορινικών εμβολίων για τη λοίμωξη Covid βρίσκονται σε εξέλιξη, όμως η διαδικασία αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις.

Μέχρι τώρ, σύμφωνα πάντα με τον Guardian, κυκλοφορεί στην αγορά μόνο ένα εμβόλιο που χορηγείται από τη μύτη και αφορά την πρόληψη της γρίπης.

Πρόκειται για το Flumist (η εμπορική ονομασία στις ΗΠΑ), το οποίο χρησιμοποιεί έναν εξασθενημένο ιό της γρίπης που μπαίνει στα επιθηλιακά κύτταρα του ρινικού βλεννογόνου και προκαλεί ανοσολογική ανταπόκριση σε ολόκληρο τον οργανισμό, αλλά και πολλά αντισώματα τοπικά.

Το εμβόλιο αυτό, όπως έχει αποδειχθεί από την κλινική εμπειρία, όχι μόνο προστατεύει από τη βαριά νόσηση, αλλά βοηθά και στη μείωση των λοιμώξεων στην κοινότητα, δηλαδή επί της ουσίας μειώνει τη μετάδοση.

Σύντομα, μάλιστα, αναμένεται να ανακοινωθούν και τα αποτελέσματα από κλινική δοκιμή της AstraZeneca για το εμβόλιο του κορονοϊού που θα χορηγείται με σπρέι από τη μύτη.

Η δημιουργία του έχει βασιστεί σε έναν εξασθενημένο αδενοϊό, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει ανοσολογική διέγερση όταν χορηγείται από τη μύτη. Αν αποδείξει ότι είναι αποτελεσματικό, τότε, ακόμη και το φετινό φθινόπωρο, οι αναμνηστικές δόσεις του εμβολίου για τον κορονοϊό ίσως να γίνουν με έναν απλό ψεκασμό στη μύτη.