Ομοενήλικος αρσενικός Νεάντερταλ στο Βρετανικό Ιστορικό Μουσείο, συναρμολογημένος από λείψανα 40.000 ετών που βρέθηκαν στο χωριό Σπι του Βελγίου | Shutterstock/Queen of Swords
Θέματα

Είσαι πρωινός τύπος; Ισως να έχεις το DNA του Νεάντερταλ μέσα σου

Επιστήμονες ανακάλυψαν ότι γονίδια που μας κληροδότησαν τα προϊστορικά ξαδέλφια μας αυξάνουν την τάση ορισμένων ατόμων να ξυπνούν πολύ νωρίς το πρωί
Protagon Team

Οσοι κοιμούνται και ξυπνούν νωρίς μπορεί να οφείλουν αυτή τη συνήθεια στους αρχαίους προγόνους τους – τουλάχιστον τους Νεάντερταλ, με τους οποίους τεκνοποίησαν οι Homo Sapiens πρόγονοί τους. Αυτό ισχυρίζονται επιστήμονες, σύμφωνα με δημοσίευμα της Guardian.

Το DNA που κληρονομήθηκε από τα ξαδέρφια μας με τα χοντρά φρύδια μπορεί να συμβάλλει στην τάση ορισμένων να ξυπνούν με τα κοκόρια, διαπίστωσαν οι ερευνητές, οδηγώντας τους να πέφτουν για ύπνο και να ξυπνούν νωρίτερα από άλλους με μεγαλύτερη άνεση.

Ενώ τα περισσότερα γονίδια που απέκτησαν οι σύγχρονοι άνθρωποι μέσω της αρχαίας διασταύρωσης έχουν πλέον εξαλειφθεί λόγω της εξέλιξης, ένα μικρό ποσοστό τους παραμένει – πιθανότατα επειδή βοήθησαν τους πρώιμους σύγχρονους ανθρώπους να προσαρμοστούν στο νέο περιβάλλον τους όταν έφυγαν από την Αφρική για την Ευρασία.

«Αναλύοντας τα κομμάτια του DNA του Νεάντερταλ που παραμένουν στο σύγχρονο ανθρώπινο γονιδίωμα, ανακαλύψαμε μια εντυπωσιακή τάση» λέει ο Τζον Κάπρα, επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Σαν Φρανσίσκο. Πολλά από αυτά επηρέασαν τα γονίδια που διέπουν τα εσωτερικά βιολογικά ρολόγια των σύγχρονων ανθρώπων, στις περισσότερες περιπτώσεις «αυξάνοντας την τάση κάποιου να είναι πρωινός τύπος».

Τα κύματα των Homo Sapiens μετανάστευσαν από την Αφρική στην Ευρασία πριν από περίπου 70.000 χρόνια. Κατά την άφιξή τους συνάντησαν τους Νεάντερταλ, οι οποίοι είχαν ήδη προσαρμοστεί στο ψυχρότερο κλίμα, έχοντας καταλάβει την περιοχή εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια νωρίτερα.

Χάρη στη διασταύρωση μεταξύ των δύο φυλών οι σημερινοί άνθρωποι φέρουν έως και 4% του DNA του Νεάντερταλ, συμπεριλαμβανομένων γονιδίων που συνδέονται με τον χρωματισμό του δέρματος, τα μαλλιά, το λίπος και την ανοσία.

Ο Κάπρα και οι συνεργάτες του ανέλυσαν DNA σύγχρονων ανθρώπων και Νεάντερταλ. Ανακάλυψαν διαφορετικές γενετικές παραλλαγές που εμπλέκονται στα βιολογικά ρολόγια ή στους κιρκάδιους ρυθμούς των δύο ομάδων. Δεδομένου ότι οι πρόγονοι των σύγχρονων ανθρώπων ζευγάρωσαν με τους Νεάντερταλ, είναι πιθανό κάποια άτομα σήμερα να φέρουν τις παραλλαγές του Νεάντερταλ, συμπέραναν.

Για να το επιβεβαιώσουν, οι ερευνητές στράφηκαν στην UK Biobank, μια βάση δεδομένων που διαθέτει πληροφορίες για τη γενετική, την υγεία και τον τρόπο ζωής μισού εκατομμυρίου ανθρώπων. Οχι μόνο πολλοί άνθρωποι έφεραν τις συγκεκριμένες παραλλαγές, αλλά τα γονίδια αυτά συνδέονταν σταθερά με το πρωινό ξύπνημα, έγραψαν οι επιστήμονες στο περιοδικό Genome Biology and Evolution.

Αλλά το πρωινό ξύπνημα δεν απαιτεί μόνο γονίδια Νεάντερταλ. Εκατοντάδες διαφορετικά γονίδια επηρεάζουν την ώρα που κοιμόμαστε και ξυπνάμε, ενώ υπάρχουν και πολλές περιβαλλοντικές και πολιτισμικές επιρροές. Συνολικά, τα γονίδια του Νεάντερταλ έχουν μόνο ένα μικρό αντίκτυπο.

Ο Κάπρα υποπτεύεται ότι πολλοί σύγχρονοι άνθρωποι φέρουν τα γονίδια του Νεάντερταλ επειδή αυτά βοήθησαν τους προγόνους τους να προσαρμοστούν στη ζωή σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη, όπου μετανάστευσαν. «Δεν πιστεύουμε ότι το να είσαι πρωινός άνθρωπος είναι στην πραγματικότητα η πιο ωφέλιμη επίπτωση. Μάλλον είναι ένα σημάδι ότι διαθέτεις ένα πιο γρήγορο βιολογικό ρολόι, που είναι πιο ικανό να προσαρμοστεί στις εποχικές διακυμάνσεις των επιπέδων του φυσικού φωτός» λέει ο Κάπρα.

Σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη είναι ωφέλιμο να έχει κανείς ένα βιολογικό ρολόι πιο ευέλικτο και ικανό να αλλάζει, ώστε να ταιριάζει με τα μεταβλητά εποχικά επίπεδα του φυσικού φωτισμού. Ο καθηγητής Μαρκ Μάσλιν, από το University College του Λονδίνου, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, συμφωνεί με τη θεωρία και συμπληρώνει: «Τώρα έχουμε γενετικά στοιχεία ότι κάποιοι από εμάς είμαστε πραγματικά πρωινοί τύποι».