Στην εποχή του Google όλοι έχουμε μπει στον πειρασμό να βάλουμε στη γραμμή αναζήτησης κάποια συμπτώματα για να δούμε τι σημαίνουν, να αναζητήσουμε «θεραπείες» για διαφόρων ειδών πόνους, τσιμπήματα και τραύματα.
Τα chatbots της Τεχνητής Νοημοσύνης πηγαίνουν την επιχείρηση «αυτοδιάγνωση» σε άλλο… level.
Οπως γράφει η Washington Post, τα AI chatbots μπορεί να έχουν μερικές (καλές) ιδέες για το τι σημαίνει ένας «τσιμπημένος» δείκτης στις αιματολογικές εξετάσεις και οι (αληθινοί) γιατροί λένε ότι αν η Τεχνητή Νοημοσύνη τροφοδοτηθεί με τις σωστές πληροφορίες, συχνά πέφτει μέσα!
Η Post αναφέρει το παράδειγμα μιας μητέρας που αναζητούσε διάγνωση για τον γιο της, αλλά έχοντας επισκεφθεί 17 γιατρούς, δεν είχε ακόμη απάντηση. Εβαλε τότε τις ιατρικές πληροφορίες στο ChatGPT, το οποίο «μίλησε» για σύνδρομο καθήλωσης νωτιαίου μυελού. Η διάγνωση επιβεβαιώθηκε από τον νευροχειρουργό, ο οποίος εντόπισε τη δισχιδή ράχη του παιδιού.
Η διερεύνηση και επίλυση ιατρικών μυστηρίων με τη βοήθεια της ΤΝ δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό. Το κακό ξεκινά όταν οι άνθρωποι αρχίζουν να εμπιστεύονται το chatbot περισσότερο από τον αληθινό γιατρό, ενώ υπάρχει πάντα ο κίνδυνος παραπληροφόρησης σε σχέση, π.χ., με την ασφάλεια των εμβολίων ή τα οφέλη διαφόρων ψευτοθεραπειών.
Η Washington Post αναφέρει ότι οι σπάνιες παθήσεις αφορούν περίπου 30 εκατομμύρια Αμερικανούς και εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και ότι η ΤΝ θα μπορούσε να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο διαγιγνώσκονται. «Οι γιατροί είναι πολύ καλοί στην αντιμετώπιση κοινών και γνωστών παθήσεων, αλλά υπάρχουν νοσήματα που δεν θα δουν ποτέ στην καριέρα τους» λέει στην Post ο Iσαάκ Kοχάνε, πρόεδρος του τμήματος Bιοϊατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Το Δίκτυο Αδιάγνωστων Ασθενειών του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας (National Institutes of Health) στις ΗΠΑ έχει υπολογίσει ότι έως και 11% των ασθενών που αναφέρονται σε αυτό κάθε χρόνο με μυστηριώδη συμπτώματα, πάσχουν από ασθένειες που θα μπορούσαν να διαγνωστούν με μια προσεκτική επισκόπηση των εργαστηριακών αποτελεσμάτων – και σε αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει η ΤΝ.
Η ΤΝ και οι διαδικτυακές εφαρμογές θα μπορούσαν, επίσης, να συμβάλουν στη δικτύωση των ασθενών με σπάνιες παθήσεις, οι οποίοι συχνά αναφέρουν ότι οι γιατροί δεν δίνουν πραγματική σημασία στα συμπτώματά τους.
Μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη;
Η Post επισημαίνει ότι με τα σημερινά δεδομένα, η αξιοπιστία των εφαρμογών ΤΝ είναι ακόμη υπό συζήτηση. Τα βασικά μοντέλα ΤΝ που απευθύνονται στο ευρύ κοινό είναι κατασκευασμένα με σύνολα άγνωστων δεδομένων, πράγμα που σημαίνει ότι δεν γνωρίζουμε σε ποια ιατρική βιβλιογραφία βασίζουν τις απαντήσεις τους. Μπορεί, για παράδειγμα, να χρησιμοποιούν βάσεις δεδομένων που αφορούν συγκεκριμένους πληθυσμούς και τα συμπεράσματά τους να μην είναι έγκυρα για άλλους πληθυσμούς, με άλλα χαρακτηριστικά. Η ιατρική έρευνα είναι έτσι κι αλλιώς μεροληπτική, σημειώνει η Washington Post, αφού το γυναικείο φύλο και οι έγχρωμοι πληθυσμοί υποεκπροσωπούνται.
Ως λύση σε αυτό το πρόβλημα προτείνεται η επιβολή κανονισμών και η υποχρέωση κοινοποίησης των πηγών που χρησιμοποιούν τα chatbots. Προτείνεται ακόμη η ευαισθητοποίηση των πολιτών, ώστε να είναι πολύ προσεκτικοί με την εισαγωγή προσωπικών ιατρικών δεδομένων και να μην εμπιστεύονται τυφλά την «ιατρική» γνώμη της ΤΝ.
Πέρα από τις κυβερνήσεις, γράφει η Post, χρειάζονται και ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες ή επιστημονικά συμβούλια που θα ελέγχουν τις ιατρικές συμβουλές και θα γνωμοδοτούν για την αξιοπιστία των μοντέλων ΤΝ –και θα χρειαστούν ιατρικά συμβούλια και ενώσεις για να πιστοποιήσουν τα πιο αξιόπιστα–, ώστε οι άνθρωποι να γνωρίζουν τι μπορούν να εμπιστευθούν.
Υπό προϋποθέσεις, λοιπόν, η ΤΝ μπορεί στο μέλλον να αποφορτίσει τις υγειονομικές υπηρεσίες και να ενισχύσει το ιατρικό επάγγελμα. Το παρόν απέχει ακόμη πολύ από αυτό. Και η Τεχνητή Νοημοσύνη απέχει ακόμη πολύ από την ανθρώπινη φροντίδα που μόνο ένας αληθινός, με σάρκα, οστά και ενσυναίσθηση γιατρός μπορεί να προσφέρει στον άρρωστο.