Το πρωί με περίμεναν τρία άτομα. Ο Μανόλο, η Μπέτυ και ο Χόρχε με το ταξί του που μας έφερε και τα νέα με τις κοπέλες που συνελήφθησαν το βράδυ της Πέμπτης. «Έπιναν ρούμι στο δρόμο, αυτός είναι ο λόγος που τις έπιασε η αστυνομία». Χόρχε και Μανόλο κάτι είπαν μεταξύ τους και ο τελευταίος συμπλήρωσε: «Έπιναν το ρούμι σε χάρτινη συσκευασία –μοιάζει σαν αναψυκτικό και κυκλοφορεί ευρέως- νόμιζαν έτσι ότι θα ξεγελάσουν την διαταγή της απαγόρευσης αλκοόλ στις ημέρες του “εθνικού πένθους”».
Πρώτος σταθμός το κορυφαίο νοσοκομείο της χώρας Hermanos Ameijeiras. Η συμφωνία με τον Μανόλο ήταν ότι δεν θα με ακολουθούσε σε αυτό το οδοιπορικό στα νοσοκομεία. Θεωρούσε «επικίνδυνη» αυτή την… ξενάγηση, τόσο για τον ίδιο όσο και για μένα. Έτσι λοιπόν και στα τρία νοσοκομεία που μπήκα εκείνη την ημέρα το έκανα με την Μπέτυ, η οποία αδιαφορούσε για τον κίνδυνο και ενδιαφερόταν μόνο για το μεροκάματο. Ωστόσο γνώριζε πως αν κάτι πήγαινε στραβά, θα έφευγε ή θα δήλωνε άσχετη με μένα.
Εντυπωσιακό κτίριο, με αρκετές φθορές εξωτερικά, αλλά μέσα η εικόνα ήταν κάτι παραπάνω από καλή, για τα μέτρα της χώρας. Καθαροί διάδρομοι και τουαλέτες, αρκετό προσωπικό και άκρως εξειδικευμένο (κάνεις μέχρι και αλλαγή φύλου). Δεν κάθισα πολύ. Ένα εμβληματικό για το καθεστώς κτίριο δεν μπορούσε να κρύβει τριτοκοσμικές εικόνες.
Συνεχίσαμε με το Salvador Allende, ένα νοσοκομείο σε μια τεράστια έκταση με πολλές κλινικές. Μεικτή εικόνα. Κάποια κτίρια ήταν σε κακή κατάσταση, κάποια άλλα είχαν ανακαινιστεί. Εσωτερικά οι φθορές και η παλαιότητα των υλικών (πόρτες-παράθυρα) ήταν εμφανείς. Τα δωμάτια ήταν δυο ατόμων (τουλάχιστον εκεί που πήγα), αλλά με έλλειψη κλιματισμού (μόνο ανεμιστήρες σε ανυπόφορη ζέστη). Η εικόνα συμπληρώθηκε με την καθαριότητα που ήταν σε υψηλό επίπεδο.
Το επόμενο νοσοκομείο ήταν το La Dependiente, ίσως η χειρότερη εικόνα από αυτά που είδα. Παλιές και φθαρμένες κτιριακές εγκαταστάσεις. Σκοτεινοί διάδρομοι, τουαλέτες στα όρια της εγκατάλειψης, θάλαμοι των τριών ατόμων χωρίς κλιματισμό. Στα επείγοντα είχε αρκετό κόσμο στην αναμονή, σε καμία περίπτωση εικόνα χάους (έχω δει και χειρότερα την Ελλάδα).
Τέλος, επισκεφθήκαμε το Cira Garcia. Νοσοκομείο μόνο για διπλωμάτες, ξένους επιχειρηματίες και τουρίστες. Άλλο επίπεδο. Θυμίζει καλή ελληνική ιδιωτική κλινική. Το φωτογράφισα για να ξέρετε πού θα πάτε αν χρειαστεί (να μη χρειαστεί) έτσι και επισκεφτείτε την Κούβα (άλλωστε δεν υπάρχει άλλη επιλογή).
Δεν χρειάστηκε να φωτογραφήσω κανένα νοσοκομείο στο εσωτερικό (εξωτερικά υπάρχουν αρκετές φωτο στο διαδίκτυο). Δεν άξιζε το ρίσκο καθώς δεν είδα τίποτα που με σόκαρε. Με μια λέξη: το παλεύουν. Βέβαια, η άποψη που σχημάτισα δεν αφορά τη γενική εικόνα του συστήματος υγείας της χώρας που θέλει άλλου τύπου έρευνα και πολλές μέρες παραμονής εκεί. Και ένα τελευταίο που εντυπωσιάζει τον επισκέπτη. Η πλειοψηφία των ασθενοφόρων είναι αυτά.
Επιστρέψαμε στο πρώτο νοσοκομείο καθώς έπρεπε να αφήσουμε εκεί την Μπέτυ που έμενε δίπλα. Αφήσαμε και το ταξί και ανηφορίσαμε το δρόμο. Καθ’ οδόν προς το κέντρο είδα αυτές τις εικόνες.
Άλλαξα μπλούζα στο ξενοδοχείο (είπαμε, υγρασία και ατμοσφαιρική ρύπανση) και μπήκαμε σε ένα ταξί με προορισμό το Hotel Nacional (εκεί που έμεινε ο Έλληνας πρωθυπουργός ερχόμενος για την κηδεία του Κάστρο). Μας σέρβιρε η 22χρονη Λάουρα.
Νεοπροσληφθείσα, απόφοιτος της σχολής τουριστικών επαγγελμάτων. Μισθός, τα γνωστά: 25 ευρώ -συν τα φιλοδωρήματα.
-Μανόλο, για ρώτα τη το είπε στον Τσίπρα;
-Σοβαρέψου.
-Τουλάχιστον ρώτα τη πόσο κοστίζει η βραδιά στο ξενοδοχείο.
-Δεν χρειάζεται, ξέρω εγώ. 350 ευρώ το πιο φθηνό δωμάτιο.
Ήπιαμε τον καφέ μας, φάγαμε και ένα κουβανέζικο (χορταστικό) σάντουιτς και αφήσαμε τη γαλήνη του παλιού ξενοδοχείου (1930) με κατεύθυνση δυτικά. Μπήκαμε στην “5η Λεωφόρο” του Μιραμάρ και είδα μια άλλη Αβάνα. Πολυτελείς κατοικίες, βίλες και πρεσβείες κατά μήκος του δρόμου σε ένα καταπράσινο περιβάλλον. Θύμιζε κάτι από Κηφισιά και Παλαιό Ψυχικό. «Εδώ είναι η Ελληνική πρεσβεία». Στο τσακ την πρόλαβα.
Δεν μου άρεσε η φωτογραφία και παρακάλεσα τον Μανόλο να πει στον Χόρχε να κόψει λίγο ταχύτητα να μπορέσω να φωτογραφήσω κάποια από τα πολυτελή σπίτια. Όντως έκοψε ταχύτητα. Ξαφνικά εμφανίζεται στα αριστερά μας ένας μοτοσικλετιστής της αστυνομίας και αρχίζει να μιλάει, εν κινήσει, σε έντονο ύφος στον Χόρχε. Σηκώνω τη μηχανή να τον φωτογραφήσω. «Μην τολμήσεις». Ο αστυνομικός απομακρύνεται και ο Χόρχε αναπτύσσει ταχύτητα.
-Τι έγινε Μανόλο;
-Παρατήρηση για την ταχύτητα.
-Μα δεν τρέχαμε.
-Αυτή ακριβώς ήταν η παράβαση και τη γλυτώσαμε φθηνά με μια παρατήρηση.
-Δηλαδή.
-Η 5η Λεωφόρος είναι ίσως ο μοναδικός δρόμος στον κόσμο που απαγορεύεται να πηγαίνεις σιγά. Το όριο είναι 60 χιλ. για την δεξιά λωρίδα και 80 για την αριστερή. Κάτω από αυτά παίρνεις κλήση.
-Και ποια είναι η λογική αυτής της απαγόρευσης;
-Εδώ είναι ο δρόμος της ελίτ της Κούβας -από διπλωμάτες μέχρι κυβερνητικούς αξιωματούχους. Δεν θα περιμένουνε εσένα που πας με το πάσο σου. Εδώ τρέχουμε! Και κάτι άλλο, να μην το ξεχάσω. Μην τολμήσεις να φωτογραφήσεις αστυνομικό.
-Καλώς. Πάμε πίσω, τέλος για σήμερα, κουράστηκα.
Στο δρόμο για το ξενοδοχείο είδα δυο εικόνες. Μια τεράστια ουρά ανθρώπων (δεν χωρούσε όλη στο κάδρο) για μια μπάλα φθηνό παγωτό Coppelia…
…και μια “παιδική χαρά” με δυο όμορφα παιδικά χαμόγελα και δυο “κούνιες”.
Πάει κι αυτή η μέρα.
Ημέρα 3→