Δισεκατομμύρια ευρώ δαπανήθηκαν, από τους πρώτους κιόλας μήνες της πανδημίας, στον αγώνα για την ταχύτατη ανάπτυξη ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων για τη λοίμωξη Covid-19. Και μέχρι σήμερα έχει κάνει το εμβόλιο το 57% των ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη. Μόνο στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι τα εμβόλια έχουν σώσει μισό εκατομμύριο ζωές.
Ωστόσο, ο μεγάλος ενθουσιασμός για την προστασία απέναντι τον κορονοϊό δεν κράτησε αρκετά, καθώς πολύ σύντομα ήρθαν οι μεταλλάξεις. Από το αρχικό στέλεχος (Λάμδα) της Γουχάν, στη μετάλλαξη Αλφα της Βρετανίας, στη συνέχεια τη Δέλτα της Ινδίας και τώρα την Ομικρον της Μποτσουάνα, η αποτελεσματικότητα των εμβολίων έχει μειωθεί αισθητά.
Σε αυτό το σημείο της πανδημίας, όπως γράφει η βρετανική Telegraph, ευτυχώς έρχονται τα φάρμακα να συμπληρώσουν τη δράση των εμβολίων. Η μολνοπιραβίρη είναι το πρώτο χάπι ειδικά για τη λοίμωξη Covid που μπορούν οι ασθενείς να λαμβάνουν στο σπίτι τους και η Βρετανία είναι η πρώτη χώρα που το ενέκρινε και ήδη έχει εξασφαλίσει μεγάλες ποσότητες για τους πολίτες της.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων (ΕΜΑ), χωρίς να το έχει εγκρίνει ακόμα, έχει ενημερώσει τις χώρες ότι μπορούν και πριν από την αδειοδότηση να ξεκινήσουν τις παραγγελίες.
Τα αντιικά φάρμακα στοχεύουν στο γενετικό υλικό του ιού και όχι την πρωτεΐνη-ακίδα, όπως τα εμβόλια. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε μετάλλαξη είναι αδύναμη μπροστά στα φάρμακα και μπορεί να αντιμετωπιστεί. Κι αυτό διότι, πολύ απλά, δεν αλλάζει τόσο εύκολα και σύντομα όπως οι πρωτεΐνες, το γενετικό υλικό του ιού.
«Χρειάζεται πάρα πολλή προσπάθεια από τον ιό ώστε να αλλάζει τακτικά όλες τις εσωτερικές δομές του», εξηγεί η Πένι Γουάρντ, γιατρός, ειδική στην κλινική φαρμακολογία και επισκέπτρια καθηγήτρια στο King’s College του Λονδίνου.
H μολνοπιραβίρη, εκτός του ότι χορηγείται στο σπίτι και δεν χρειάζεται νοσηλεία ή επίσκεψη σε νοσοκομείο, έχει ακόμη ένα πλεονέκτημα. Δρα άμεσα και μπορεί να ληφθεί τις πρώτες πέντε ημέρες από τη διάγνωση της λοίμωξης Covid-19. Βέβαια, έχει καλύτερη αποτελεσματικότητα αν ληφθεί τις πρώτες 48 ώρες. Η λήψη του φαρμάκου στο σπίτι αναμένεται να μειώσει αρκετά τις νοσηλείες και την πίεση στο σύστημα υγείας της Βρετανίας τις επόμενες εβδομάδες, καθώς η χορήγησή του αρχίζει σύντομα.
Εκτός από τη μολνοπιραβίρη της MSD (Merck στις ΗΠΑ), η οποία στις κλινικές δοκιμές φάνηκε να μειώνει 50% τον κίνδυνο νοσηλείας, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο, και η Pfizer ρίχνει σύντομα στη μάχη της πανδημίας το δικό της αντιικό φάρμακο.
Σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση της εταιρείας, το φάρμακο αυτό θα μειώνει έως 89% τον κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου, ωστόσο, επειδή θα χορηγείται συνδυαστικά με ένα άλλο χάπι, θα είναι αρκετά «βαρύ» στον μεταβολισμό του, δηλαδή θα βαραίνει ζωτικά όργανα όπως οι νεφροί και το ήπαρ.
Γενικότερα, τα αντιικά χάπια δεν χορηγούνται για να ελαφρύνουν τα συμπτώματα, αλλά χτυπούν τον ιό στη ρίζα του και του απαγορεύουν να αναπαραχθεί μέσα στον οργανισμό. Ετσι, όταν κάποιος νιώσει ανακούφιση από αυτά τα φάρμακα, σημαίνει ότι το ιικό του φορτίο έχει μειωθεί και ότι έχει μπει στο στάδιο της θεραπείας.
Θα μας σώσουν, όμως, τελικά τα αντιικά χάπια από την πανδημία; Το ερώτημα παραμένει, καθώς και αυτά έχουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους.
Σε μελέτη που έγινε σε ζώα με τη μολνοπιραβίρη στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, φάνηκε ότι υπάρχει μια σοβαρή ανησυχία ως προς τη χορήγησή του και τη δημιουργία μεταλλάξεων.
Κι αυτό διότι ο τρόπος με τον οποίο δρα το φάρμακο θα μπορούσε θεωρητικά να επιταχύνει την πρόκληση νέων μεταλλάξεων του κορονοϊού και να δημιουργηθούν ακόμη πιο επικίνδυνα στελέχη. Αρα, σε δεύτερη ανάγνωση, κάτι που φαινομενικά θα μας σώσει από την πανδημία, ίσως στραφεί εναντίον μας και επιφέρει μία ακόμη χειρότερη κατάσταση.
Γενικότερα, όπως σημειώνει η Telegraph, οι επιστήμονες φαίνονται αισιόδοξοι για τα αντιικά χάπια. Η πολυπόθητη κυκλοφορία ενός φαρμάκου που θα μπορεί να μας το συνταγογραφήσει ο γιατρός μετά το θετικό PCR και θα μπορούμε να το πάρουμε από το φαρμακείο της γειτονιάς μας, αποτελεί ακόμη ένα θεμέλιο λίθο για το τείχος προστασίας της ανθρωπότητας απέναντι στην πανδημία.