Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν πόσοι ρύποι στροβιλίζονται στους εσωτερικούς χώρους, όπως στα σπίτια όπου ζουν ή στα γραφεία όπου εργάζονται και συνήθως περνούν τον περισσότερο χρόνο της ημέρας τους. Για παράδειγμα, πολλά από τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε για τον καθαρισμό και το φρεσκάρισμα των σπιτιών, των σχολείων και των χώρων εργασίας μας, προσθέτουν αόρατες τοξίνες στον αέρα. «Η μυρωδιά του φρέσκου δεν είναι καν μυρωδιά», δηλώνει η Ανν Χικς, παιδοπνευμονολόγος στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα, στο BBC. «Εάν μπορείτε να το μυρίσετε, υπάρχει μια χημική ουσία στην ατμόσφαιρα, η οποία μπορεί να εισχωρήσει και στη μύτη σας. Συνεπώς, όλες αυτές οι ουσίες συνιστούν την ατμοσφαιρική ρύπανση, είτε μυρίζει καλά είτε άσχημα», δηλώνει.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση των εσωτερικών χώρων –όπως ο αέρας που αναπνέουμε στο σπίτι μας– δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμη, επομένως δύσκολα μπορούμε να την ελέγξουμε. Για παράδειγμα, το διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2) που προέρχεται από την κυκλοφορία των οχημάτων και εισβάλλει στα σπίτια και τα γραφεία μας από τα παράθυρα και τις μπαλκονόπορτες, είναι μία από τις βασικότερες αιτίες –ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα– για πρόκληση πνευμονολογικών παθήσεων, αλλεργιών, αλλά και λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού. Επιπροσθέτως και η υγρασία, που προκαλείται από πιθανές κακοτεχνίες και δομικά προβλήματα, αλλά και από την παλαιότητα των κτιρίων, μπορεί να δημιουργήσει μούχλα.
Οταν ακούμε φράσεις όπως «η ατμοσφαιρική ρύπανση» και «κακή ποιότητα αέρα», το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι τα καυσαέρια και οι ρύποι που προέρχονται από αυτοκίνητα, καυστήρες και εργοστάσια. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, υπάρχουν πολλά συνθετικά υλικά μέσα στο σπίτι μας που περιέχουν έναν μεγάλο αριθμό χημικών ουσιών με αρνητική επίδραση για την υγεία μας.
Τέτοια μπορεί να είναι τα βερνίκια στα έπιπλα, τα χρώματα στους τοίχους, τα διάφορα καθαριστικά, ακόμα και τα χαλιά που χρησιμοποιούμε. Ο ανεπαρκής αερισμός, οι τοξικές ουσίες και η υψηλή υγρασία είναι μερικά από τα προβλήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε σε κάθε εσωτερικό χώρο, είτε πρόκειται για το γραφείο είτε για το σπίτι μας.
Οι καθαριστές αέρα με φίλτρα HEPA μπορούν να βοηθήσουν. Αλλά το αρχικό κόστος, συν την ενέργεια που απαιτείται για τη λειτουργία τους, μπορεί να καθιστούν τα συγκεκριμένα μηχανήματα απρόσιτα για ορισμένα νοικοκυριά. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που πολλοί προτιμούν φυτά εσωτερικού χώρου σε γλάστρες, ως τις πιο οικονομικές λύσεις για να καθαρίζουν τον αέρα μέσα στο σπίτι τους, αποτελεσματικά μεν οικονομικά δε.
Ουσιαστικά, αυτό που γίνεται είναι ότι τα φύλλα των φυτών προσλαμβάνουν το διοξείδιο του άνθρακα και τους άλλους ρύπους, οι οποίοι στη συνέχεια χρησιμοποιούνται σε διάφορες διαδικασίες των φυτών ή διασπώνται.
Σε μια σημαντική μελέτη της NASA από το 1989, διαπιστώθηκε ότι τα φυτά εσωτερικών χώρων μπορούν να αφαιρέσουν τη φορμαλδεΰδη και άλλες πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs) από τον αέρα. Αλλά η μελέτη δεν ήταν ρεαλιστική σε πραγματικές συνθήκες. Επίσης, όποιος θέλει να αναπνέει καθαρό αέρα, θα χρειαστεί πολλά φυτά εσωτερικού χώρου, προκειμένου να «γίνει η δουλειά».
Μια καλή λύση είναι η επιλογή των φυτών και όχι της ποσότητάς τους, καθώς κάποια συγκεκριμένα είδη φυτών μπορούν να κάνουν θαύματα όσον αφορά στον καθαρισμό του αέρα, επισημαίνουν οι ειδικοί.
Σανσιβέρια
Για παράδειγμα, η σανσιβέρια, γνωστή και ως σανσεβιέρια (αλλά και ως «η γλώσσα της πεθεράς εξαιτίας του σχήματός της») είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά και ανθεκτικά φυτά εσωτερικού χώρου, για να διακοσμήσουμε το σπίτι και το γραφείο μας. Επιπλέον είναι ένα από τα πιο δημοφιλή φυτά που καθαρίζουν τον αέρα και αποτελεί ιδανικό φυτό για να διακοσμήσουμε το υπνοδωμάτιό μας, καθώς εκτός από την εξωτική ομορφιά της, μας βοηθάει να έχουμε καλύτερη ποιότητα ύπνου.
Σπαθίφυλλο
Επίσης, ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυτά εσωτερικού χώρου που μπορούν να καθαρίσουν τον αέρα του σπιτιού ή του επαγγελματικού χώρου, είναι το σπαθίφυλλο που διαθέτει γυαλιστερά πράσινα φύλλα και λευκό λουλούδι που θυμίζει κρίνο. Το σπαθίφυλλο χαρακτηρίζεται από ταχύ ρυθμό αφαίρεσης τοξικών ουσιών από την ατμόσφαιρα, όπως η αμμωνία που υπάρχει στα καθαριστικά του σπιτιού, καθώς και το μονοξείδιο του άνθρακα.
Ανθούριο
Ακόμη ένα φυτό που βοηθάει στη διατήρηση της καθαρής ατμόσφαιρας αφαιρώντας από τους εσωτερικούς χώρους την αμμωνία, την φορμαλδεΰδη και το ξυλόλιο που δημιουργείται από τα καυσαέρια των οχημάτων, είναι το ανθούριο. Με καταγωγή από τη Χαβάη, το ανθούριο χαρακτηρίζεται από μεγάλης διάρκειας ανθοφορία, με εντυπωσιακά κόκκινα λουλούδια σε σχήμα καρδιάς και γυαλιστερό πράσινο φύλλωμα που το καθιστούν μία από τις πιο δημοφιλείς επιλογές φυτών εσωτερικού χώρου σε σαλόνια σπιτιών και σε επαγγελματικούς χώρους.
Κισσός
Ο κισσός, ένα ανθεκτικό, αναρριχώμενο φυτό που ευδοκιμεί και σε εσωτερικό χώρο, μπορεί να καθαρίσει τον αέρα του χώρου μας. Συγκεκριμένα, ο κισσός απομακρύνει τη μούχλα και τη φορμαλδεΰδη, η οποία βρίσκεται μεταξύ άλλων σε χαρτικά είδη. Επιπλέον, λόγω του πυκνού φυλλώματος που διαθέτει, ο κισσός μπορεί να εξασφαλίσει και μερική ηχομόνωση σε εσωτερικούς χώρους.
Αλόη
Η αλόη είναι ένα πολύ δημοφιλές παχύφυτο που εκτός των άλλων ευεργετικών ιδιοτήτων της, φιλτράρει τον αέρα του σπιτιού μας και του γραφείου μας από τοξικές ουσίες όπως το βενζόλιο και η φορμαλδεΰδη. Υπάρχουν αρκετά είδη και ποικιλίες αλόης που μπορούμε να διατηρήσουμε χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις φροντίδας, όπως η αφρικανική αλόη, η δενδρώδης αλόη, η κηλιδωτή αλόη, η ποικιλόχρωμη αλόη, η διχοτόμος αλόη και φυσικά η αλόη βέρα.
Παράλληλα, πλέον οι επιστήμονες εργάζονται για μια νέα γενιά φυτών που έχουν κατασκευαστεί βιομηχανικά, για να καταστήσουν ορισμένα είδη φυτών ιδιαίτερα αποτελεσματικά στον καθαρισμό του αέρα, στους εσωτερικούς χώρους. Ωστόσο, σύμφωνα με επικαιροποιημένη μελέτη της NASA, είναι ανεδαφικό να βασιζόμαστε αποκλειστικά και μόνο στα φυτά, για τον καθαρισμό του αέρα στους εσωτερικούς χώρους όπου περνάμε πολλές ώρες καθημερινά και κινούμαστε. Παρόλα αυτά, τα φυτά έχουν άλλα σαφή οφέλη για τον άνθρωπο, βελτιώνοντας για παράδειγμα τη διάθεση, την παραγωγικότητά και τη δημιουργικότητά μας.
Συνεπώς, σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα οφέλη από τα φυτά εσωτερικών χώρων είναι ισχυρότερα όσον αφορά, για παράδειγμα, στην ψυχική υγεία, παρά στην ποιότητα του αέρα. Οπως σχολιάζει η Καβίτα Κουμάρι, αναπληρώτρια διευθύντρια της συμβουλευτικής εταιρείας Cundall του Λονδίνου, η οποία παρέχει βιώσιμες λύσεις μηχανικής και σχεδιασμού, «τα φυτά μπορούν να μας προσφέρουν μια αίσθηση ηρεμίας». Παράλληλα, ανεβάζουν τη διάθεσή μας, βελτιώνουν την συγκέντρωση και μειώνουν το άγχος και την κούραση, προσφέροντάς μας στιγμές χαλάρωσης.