Οσο η δίκη του Μπάμπη Αναγνωστόπουλου, ο οποίος δολοφόνησε αγρίως τη σύζυγό του Κάρολαϊν Κράουτς στα Γλυκά Νερά, βρίσκεται σε εξέλιξη, ένα ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Sun ισχυρίζεται ότι ο πιλότος δέχεται «με τα τσουβάλια» στη φυλακή γράμματα και ερωτικές επιστολές από γυναίκες.
Οταν έβγαινε στην τηλεόραση ο Μπάμπης «πάρα πολύ στενοχωρημένος», πριν τον συλλάβουν και ομολογήσει, η κοινή παραδοχή ήταν ότι είναι ένας πολύ ωραίος άντρας, ενώ πολλοί «τσιμπούσαν» και με τη δήθεν θλίψη του. «Μα, δεν βλέπουν το κενό στο βλέμμα;», με ρωτούσε αγανακτισμένη μια φίλη που το κουβεντιάζαμε. Εκείνη έβλεπε κενό, εγώ έβλεπα σκοτάδι, απολύτως αποκρουστικά και τα δύο, δεν πά’ να ’ταν και ο Αδωνης ο ίδιος, αυτό το κενό-σκοτάδι θα τον έκανε στα μάτια και των δύο μας τέρας.
Το disclaimer, βέβαια, είναι ότι και οι δύο μας έχουμε εκπαιδευτεί πολύ για να βλέπουμε αυτό το κενό-σκοτάδι και να το ερμηνεύουμε. Δεν είναι απλό. Και έχουμε εκπαιδευτεί να το βλέπουμε και να το ερμηνεύουμε, διότι ξέρουμε φυσική: Κάποιοι άνθρωποι είναι σαν μια μαύρη τρύπα που ξέρεις ότι μέσα της θα διαλυθείς, αλλά η βαρυτική της δύναμη είναι ισχυρότερη ακόμη και από το ένστικτο της επιβίωσης. Είναι θέμα απόφασης, λοιπόν, να τις αποφεύγεις τις μαύρες τρύπες, έχει κι άλλους δρόμους το Σύμπαν να περάσεις, λιγότερο συναρπαστικούς πιθανώς, αλλά ασφαλέστερους.
Οι γυναίκες που στέλνουν ερωτικές επιστολές στον Μπάμπη Αναγνωστόπουλο δεν είναι οι μόνες, ούτε αυτό οφείλεται στο ότι είναι «ωραίος άντρας». Οφείλεται αμιγώς στο γεγονός ότι είναι αυτός που είναι και έκανε αυτό που έκανε. Κυρίως ότι το έκανε χωρίς καμία μετάνοια, χωρίς κανένα συναίσθημα, χωρίς καμία τύψη. Ο Μπάμπης Αναγνωστόπουλος είναι η απόλυτη μαύρη τρύπα, ένας άνθρωπος με υπομηδενική ενσυναίσθηση –δεν το λέω εγώ μόνο, το είπαν και οι ψυχίατροι που τον είδαν– και αυτό τον καθιστά ακαταμάχητο για πολύ μεγάλη μερίδα του γυναικείου πληθυσμού.
Στην Ελλάδα γνωρίσαμε το φαινόμενο πρώτη φορά με τον Κυριάκο Παπαχρόνη, τον «δράκο της Δράμας», ο οποίος βίαζε και σκότωνε γυναίκες. Οι δεσμοφύλακές του, στις φυλακές Λάρισας, δεν μπορούσαν να πιστέψουν τον όγκο της ερωτικής αλληλογραφίας που λάμβανε, αλλά ούτε και το περιεχόμενό της. Νεαρά κορίτσια και ώριμες γυναίκες τού εξέφραζαν την αιώνια αγάπη τους, τον τρελό έρωτά τους αλλά και τον θαυμασμό τους.
Το φαινόμενο προφανώς δεν είναι καινούργιο, αλλά εξετάστηκε στα σοβαρά για πρώτη φορά μετά τη δίκη του περιβόητου σίριαλ κίλερ Τεντ Μπάντι. Ο Μπάντι βίασε και δολοφόνησε περισσότερες από 30 γυναίκες και συνελήφθη το 1979. Στη δίκη του, πολλές γυναίκες εμφανίζονταν στην αίθουσα με χωρίστρα στη μέση των μαλλιών και σκουλαρίκια-κρίκους, διότι υποτίθεται ότι αυτό ήταν το αγαπημένο του στιλ. Ηταν το στιλ των γυναικών που βίαζε και σκότωνε, σημαίνει αυτό. Κάποιες έβαφαν και τα μαλλιά τους καστανά για να ταιριάζουν ακόμη περισσότερο στο προφίλ των θυμάτων.
Ο Μπάντι λάμβανε χιλιάδες επιστολές. Κάποιες γυναίκες τού έστελναν γυμνές φωτογραφίες τους και άλλες τού ζητούσαν να τις παντρευτεί. Τελικά, μία το πέτυχε. Το 1980, διαρκούσης της δίκης, ο Μπάντι την παντρεύτηκε. Το 1989, όταν εκτελέστηκε, η σύζυγός του ήταν έγκυος στο παιδί τους.
Είναι άλλο επίπεδο παράνοιας αυτό. Οχι απλώς να θέλεις να παντρευτείς τον σίριαλ κίλερ, αλλά να θέλεις να διαιωνίσεις και το γονίδιό του.
Είναι πράγματι παρανοϊκές αυτές οι γυναίκες; Αν είναι, τότε ο κόσμος είναι γεμάτος από αυτές, αρκεί να δει κανείς λίγο Netflix και θα το καταλάβει. Δεν μπορεί να μην είναι παράνοια, ας πούμε, το να στέλνεις ερωτικές επιστολές στον Τζέφρι Ντάμερ, ο οποίος μαγείρευε και έτρωγε τα θύματά του και επιπλέον ξέρεις ότι ήταν και ομοφυλόφιλος.
Δεν μπορεί να ήταν στα καλά της η γυναίκα που παντρεύτηκε στη φυλακή τον Ρίτσαρντ Ραμίρεζ, ο οποίος βασάνιζε με φριχτό τρόπο τις γυναίκες πριν σκοτώσει 13 από αυτές. Ή οι χιλιάδες που στέλνουν γράμματα λατρείας στον Αντερς Μπρέιβικ, τον άνθρωπο που αιματοκύλισε τη Νορβηγία χωρίς να το μετανιώσει ποτέ…
Σε μια ανάλογη κατηγορία μπορούμε να κατατάξουμε και την Εύα Μπράουν, σύντροφο του Αδόλφου Χίτλερ, ή τη Μάρσελιν Μπάλντουιν, σύζυγο του Τζιμ Τζόουνς, του ψευδοπροφήτη που οδήγησε στον θάνατο περίπου 1.000 ανθρώπους στο Τζόουνσταουν. Γυναίκες χωρίς προδιάθεση στη βία, ακριβώς το αντίθετο, οι οποίες όμως ερωτεύτηκαν και έμειναν με κοινωνιοπαθείς δολοφόνους.
Κι όμως, το κοινό γνώρισμα αυτών των γυναικών, όπως έχουν μελετηθεί ως φαινόμενο, δεν είναι η παράνοια, αλλά κάτι ίσως χειρότερο: Η ανασφάλεια. Και ένας ακραίος ρομαντισμός, που τις κάνει να εξιδανικεύουν την «καλή» πλευρά των ανδρών αυτών. Είναι κάτι που σε διαβάθμιση συμβαίνει καθημερινά σε εκατομμύρια περιπτώσεις: Ναι, έχει ελαττώματα, θυμώνει, μου φέρεται άθλια, με δέρνει, με κακοποιεί, αλλά στο (πολύ) βάθος είναι ένας ευαίσθητος άνθρωπος. Η απάντηση στο ερώτημα «γιατί οι γυναίκες μένουν με τους κακοποιητές τους;», μεγεθυμένη, ίσως εν μέρει απαντά και στο γιατί οι γυναίκες ερωτεύονται ψυχοπαθείς εγκληματίες.
Επειδή αναζητούν πάντα το καλό κάτω από το κακό, επειδή πιστεύουν ότι εκείνες μπορούν να τους αλλάξουν, να τους «θεραπεύσουν», επειδή έχουν μεγαλώσει πιστεύοντας ότι «η αγάπη τα γιατρεύει όλα», επειδή τελικά χρειάζονται να κάνουν πρακτική σε αυτήν την πεποίθηση και χρειάζονται να την κάνουν στον απόλυτο βαθμό. Η αγάπη, φυσικά, δεν τα γιατρεύει όλα, ιδίως όταν μιλάμε για ανθρώπους βαθιά άρρωστους που δεν ξέρουν καν τι σημαίνει αγάπη, είναι σε πλήρη αδυναμία να την αισθανθούν, ή τη συνδέουν με την κακοποίηση.
Επιπλέον, οι κοινωνιοπαθείς είναι συνήθως πολύ ευφυείς άνθρωποι. Και μία από τις πλέον αναπτυγμένες δεξιότητες που διαθέτουν είναι αυτή του χειρισμού. Γιατί, όμως, οι γυναίκες είμαστε πιο επιρρεπείς στις χειριστικές συμπεριφορές; Είμαστε κουτές; Γεννημένες θύματα;
Οχι βέβαια. Είμαστε όμως πολύ καλά ντρεσαρισμένες. Η βία, η έλλειψη ενσυναίσθησης, η απουσία ανθρώπινων αδυναμιών, όλα αυτά έχουν συνδεθεί άρρηκτα με την αρρενωπότητα. Γι’ αυτό και οι γυναίκες έλκονται από άντρες που εμφανίζουν χαρακτηριστικά ψυχοπάθειας, ναρκισσιστικής διαταραχής ή αμοραλισμού. Διότι τα μπερδεύουμε μέσα μας με στοιχεία ανδρισμού.
Κοινώς, από τη μία είμαστε «μανούλες» που θέλουμε να σώσουμε το «καημένο το κακό παιδί» και από την άλλη είμαστε ρομαντικά κορίτσια που περιμένουν τον σκληρό και δυναμικό άντρα να τις πάρει με το άλογο στο ηλιοβασίλεμα. Δύσκολος συνδυασμός, δύσκολο να σπάσεις αυτήν την αλυσίδα δεκάδων γενεών, όσο κι αν ο κόσμος αλλάζει.
Ο Πεν Μπάτζλι, ο οποίος υποδύεται στη σειρά «You» του Netflix –για την οποία θα πούμε άλλη φορά– έναν κοινωνιοπαθή σίριαλ κίλερ, είπε πρόσφατα ότι χιλιάδες γυναίκες τού στέλνουν μηνύματα στα social media, λέγοντάς του πόσο γοητευτικός και ερωτεύσιμος είναι ο χαρακτήρας που ερμηνεύει.
«Οχι, τους απαντώ. Μην το κάνετε αυτό, μην μπερδεύεστε. Είναι ένας δολοφόνος. Είναι ένας πολύ άρρωστος και επικίνδυνος άνθρωπος. Κι αυτό δεν έχει τίποτε το γοητευτικό».
Ισως πρέπει να αρχίσουμε να τον ακούμε.