Το 2015, για πρώτη φορά στην ιστορία της σύγχρονης ευρωπαϊκής αγοράς αυτοκινήτου, οι κατηγορίες των μικρών – μεσαίων και μικρών μοντέλων δεν ήταν οι κορυφαίες στις πωλήσεις. Μια «συνομοταξία» αυτοκινήτων, που στο παρελθόν θεωρούνταν μάλλον περιθωριακή, αυτή των SUV, κατάφερε με μια απίθανη επιτάχυνση και δυναμική τα τελευταία χρόνια, να προσπεράσει όλα τα άλλα μοντέλα και να θρονιαστεί στην κορυφή των πωλήσεων της ευρωπαϊκής αγοράς.
Παρά τη μεγάλη και απότομη άνοδό τους όμως, τα SUV και Crossover μοντέλα -αυτά δηλαδή που διαθέτουν αρκετό ύψος από το έδαφος αλλά όχι απαραίτητα και μετάδοση της κίνησης σε όλους τους τροχούς- δεν φαίνεται να χάνουν τη δυναμική τους.
Αντίθετα με το ελληνικό χρηματιστήριο της δεκαετίας του ’90, εδώ δεν φαίνεται να υπάρχει φούσκα. Η κατηγορία, με την είσοδο συνεχώς νέων «παικτών» σε αυτή, αναμένεται να διπλασιάσει τα νούμερα των πωλήσεών της μέχρι το 2022, σύμφωνα με τις προβλέψεις της διεθνούς εταιρείας ερευνών Jato, διατηρώντας ισχυρή την ανοδική της τάση.
Η χώρα μας δεν αποτελεί εξαίρεση στην εικόνα αυτή, αν και βέβαια οι πωλήσεις αυτοκινήτων έχουν μειωθεί δραματικά σε απόλυτα νούμερα, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Το Nissan Qashqai, το δημοφιλές μοντέλο που ηγείται των πωλήσεων της μάρκας στην Ευρώπη, έχει κατακτήσει την κορυφή και στην ελληνική αγορά της μικρής – μεσαίας κατηγορίας.
Τα σημερινά SUV διατήρησαν όλα τα θετικά στοιχεία των πάλαι ποτέ σκληροπυρηνικών μοντέλων 4Χ4, πρόσθεσαν νέα και απώλεσαν σχεδόν όλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά τους
Ποια είναι όμως αυτά τα χαρακτηριστικά, που έχουν κάνει τα σύγχρονα SUV και crossover μοντέλα «χρυσοτόκο όρνιθα» για τους κατασκευαστές τους; Παραδόξως, ακριβώς τα ίδια που στο παρελθόν έκαναν όλους τους οδηγούς να ονειρεύονται ένα 4Χ4, αλλά να μην μπορούν να το αποκτήσουν: η ψηλή και με άπλετη ορατότητα θέση οδήγησης, η αίσθηση κύρους που δίνει ο όγκος και φυσικά η δυνατότητα πρόσβασης σε κάθε έδαφος –όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.
Από τότε, όμως, που τα εκτός δρόμου οχήματα ήταν πανάκριβα και κοινωνικά στιγματισμένα, έχει τρέξει πολύ νερό στο ποτάμι της τεχνολογίας. Ετσι, τα σημερινά SUV διατήρησαν όλα τα θετικά στοιχεία των πάλαι ποτέ σκληροπυρηνικών μοντέλων 4Χ4, πρόσθεσαν νέα και απώλεσαν όλα ή σχεδόν όλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά τους, όπως το μεγάλο βάρος, την πολύ υψηλή κατανάλωση και την απαράδεκτη οδική συμπεριφορά.
Η λογική του downsizing στους κινητήρες επέτρεψε την παράλληλη μείωση των διαστάσεων, του βάρους, της κατανάλωσης και του κόστους των τετρακίνητων. Η διαπίστωση των κατασκευαστών, ότι δεν είχαν όλοι οι θιασώτες των SUV την ανάγκη της μετάδοσης σε όλους τους τροχούς –κάθε άλλο μάλιστα-, μείωσε επιπλέον το κόστος με την προσφορά, πλέον, κυρίως δικίνητων εκδόσεων. Τα σύγχρονα και στιβαρά αυτοφερόμενα πλαίσια, που αντικατέστησαν τα παρωχημένα σκαλωτά, πάνω στα οποία βιδωνόταν το αμάξωμα, εξασφάλισαν ακόμα μεγαλύτερους χώρους και επέτρεψαν ακόμα και στα μικρά SUV να είναι άνετα σαν συμβατικές «κούρσες».
Υπακούοντας, λοιπόν, στον νόμο της προσφοράς και ζήτησης, όσο πιο προσιτά γίνονταν τα SUV, τόσο έχαιραν μεγαλύτερης δημοφιλίας και, όσο πιο δημοφιλή γίνονταν, τόσο πιο ενδιαφέροντα γίνονταν για κατασκευαστές, που δεν είχαν ασχοληθεί μέχρι τότε με την κατηγορία αυτή.
Η αύξηση του ανταγωνισμού στην κατηγορία έφερε νέες ιδέες, δημιούργησε υποκατηγορίες και φυσικά κέντρισε το ενδιαφέρον ακόμα περισσότερων καταναλωτών. Ακόμα και κατασκευαστές, που πριν είκοσι χρόνια θα μπορούσαν να δολοφονήσουν τον πελάτη που θα εκστόμιζε τη λέξη SUV, δεν άντεξαν πολύ εκτός. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Bentley, που σήμερα διαθέτει την Bentayga, το πολυτελέστερο και ταχύτερο μοντέλο του είδους στον πλανήτη, ενώ η Maserati ετοιμάζει τη Levante, η Lamborghini έχει στα σκαριά τη δική της πρόταση και βέβαια η Cayenne αποτελεί πλέον την κολόνα της Porsche. Μόνον η Ferrari έχει απορρίψει μετά βδελυγμίας από τους κατασκευαστές πολυτελών και σπορ μοντέλων μία τέτοια προοπτική, όμως ποτέ μην λες ποτέ.
Ωστόσο το πιο σημαντικό «μυστικό» της επιτυχίας των SUV ήταν η σμίκρυνση και αυτό αποδεικνύουν τα συμπαγή μοντέλα όπως τα Renault Captur, Peugeot 2008, Opel Mokka και Nissan Juke, ως ηγέτες της στρατιάς των στυλάτων Crossover, που κατακλύζουν τους ευρωπαϊκούς δρόμους, ενώ έρχεται με φόρα το Audi Q2.
Μετά την κατάκτηση της κορυφής, πάντα προκύπτει το ερώτημα πώς –και αν- αυτή θα διατηρηθεί. Τα στοιχεία δείχνουν πως τα SUV ήρθαν για να μείνουν, ακριβώς όπως τα πεντάθυρα κόμπακτ μοντέλα, με ηγήτορα το VW Golf τη δεκαετία του 70, κούνησαν το μαντήλι στα παρωχημένα τετράθυρα σεντάν και χάθηκαν στον ορίζοντα των πωλήσεων.