Φωτιά στα σενάρια για τετραπλές εκλογές τον Μάιο ανάβουν εκατέρωθεν δηλώσεις από την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση αλλά και το θρίλερ με το διαζύγιο των ΑΝΕΛ από τον ΣΥΡΙΖΑ και την ψήφο εμπιστοσύνης.
Μπορεί όμως το σύστημα να αντέξει ταυτόχρονα εθνικές, περιφερειακές, δημοτικές και ευρωεκλογές;
Στις τριπλές εκλογές του 2014, τα κατάφερε, χωρίς να υπάρξουν ιδιαίτερα ευτράπελα. Ωστόσο, το να πρέπει οι πολίτες να μπουν σε τέσσερα διαφορετικά παραβάν και να βάλουν σταυρούς σε όλες τις ψήφους τους με όποιες καθυστερήσεις και ουρές μπορεί να προκληθούν, να χρειαστούν 12.000 περισσότερα τμήματα και επιπλέον εκλογικοί και δικαστικοί αντιπρόσωποι, να καταστεί αναγκαία η αναβάθμιση των τεχνικών συστημάτων και να είναι απαραίτητος περισσότερος χρόνος για την καταμέτρηση, φουντώνουν τους προβληματισμούς για την ομαλότητα της εκλογικής διαδικασίας.
Τα τελευταία 24ωρα τα σημάδια πυκνώνουν αρκετά:
Ο Νίκος Παππάς σε συνέντευξή του στο Open ανέφερε ότι σε περίπτωση που δεν υπάρξει πλειοψηφία –εννοώντας μετά την αποχώρηση Καμμένου και την αναζήτηση ψήφου εμπιστοσύνης- «ο Μάιος είναι ένα όριο». Όπως είπε απαντώντας σε ερώτηση για το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών, «θα δρομολογήσουμε τις απαραίτητες νομοθετικές πρωτοβουλίες και θα προχωρήσουμε με τα προβλεπόμενα».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνεδρίαση της Πολιτικές Επιτροπής του κόμματός του σημείωσε ότι οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν θα διστάσουν να κάνουν τα πάντα για να παραμείνουν στην εξουσία. «Δεν αναφέρομαι μόνο στις ανήθικες πολιτικές μεθοδεύσεις που ήδη παρακολουθούμε. Μιλάω και για διάφορα σενάρια που ακούγονται και γράφονται. Για κάποιες άλλες εταιρείες που δήθεν θα αναλάβουν τις εκλογές και για κάποιες νέες προδιαγραφές που τάχα θα εφαρμοσθούν».
Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας προειδοποίησε ότι οι εκλογές θα γίνουν με τους ίδιους ακριβώς όρους, με τις ίδιες τεχνικές προδιαγραφές που έγιναν όλες οι προηγούμενες αναμετρήσεις. «Με ελεγμένους εκλογικούς καταλόγους, με ασφαλές ηλεκτρονικό σύστημα και με τρόπο που θα διασφαλίζει απόλυτα την ομαλή διαδικασία της ψηφοφορίας. Και αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο στην περίπτωση που γίνουν τετραπλές εκλογές τον Μάιο. Αν κάποιοι έχουν άλλα σχέδια στο μυαλό τους, αν κάποιοι θέλουν να προκαλέσουν σκόπιμα σύγχυση με την εκλογική διαδικασία να το ξεχάσουν», ανέφερε.
Οι συγκεκριμένες αναφορές του κ. Μητσοτάκη φέρεται να σχετίζονται με σενάρια ότι η Singular Logic, η εταιρεία που «τρέχει» το πληροφοριακό σύστημα κατά τις εκλογικές διαδικασίες τις τελευταίες δεκαετίες, έχει δηλώσει στο υπουργείο Εσωτερικών αδυναμία για τη διεξαγωγή τετραπλών εκλογών. Σημειώνεται ότι η εταιρεία έχει διαψεύσει δημοσίευμα του Αυγούστου του 2018, στο οποίο αναφερόταν ότι πραγματοποιήθηκε συνάντηση εκπροσώπων της Singular Logic με το υπουργείο και ότι εκφράστηκε πως θα υπάρχει ιδιαίτερα υψηλό ρίσκο στην περίπτωση τεσσάρων των καλπών. «Η εταιρεία είναι έτοιμη, όταν της ζητηθεί, να ανταποκριθεί σε κάθε αίτημα της Ελληνικής πολιτείας για την κάλυψη των εκλογικών αναμετρήσεων», ανέφερε σε δελτίο τύπου της τότε η Singular Logic.
Πηγές που είχαν θέσεις κλειδιά στη διαδικασία των τριπλών εκλογών του 2014 (ευρωεκλογές, περιφερειακές και δημοτικές), ανέφεραν στο Protagon, ότι σε περίπτωση που πάμε για τετραπλές εκλογές τον Μάιο εγείρεται μία σειρά θεμάτων, τα οποία όμως δεν θεωρούνται «άλυτα». Πέρα από το ότι θα χρειαστούν περισσότερα εκλογικά τμήματα και ανθρώπινο υλικό, θα πρέπει να υπάρξει και μία ιεράρχηση όσον αφορά τα αποτελέσματα.
Ο βασικός προβληματισμός των πηγών έγκειται στο χρόνο καταμέτρησης, ο οποίος θα είναι σαφώς μεγαλύτερος απ’ ό,τι ήταν στις τριπλές εκλογές, στις οποίες είχαν επιστρατευτεί μέχρι και τάμπλετ για τη γρηγορότερη αποστολή των αποτελεσμάτων, καθώς οι υπεύθυνοι φοβούνταν τυχόν καθυστερήσεις. «Το μεγάλο πρόβλημα είναι ο χρόνος που θα χρειαστεί για να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών. Όσο μεγαλύτερη η καθυστέρηση, τόσο θα αυξάνουν προβληματισμοί τύπου “γιατί τα κρατάνε;” και τόσο θα φουντώνει η συνομωσιολογία για νοθεία. Καλό θα ήταν να υπάρξει μία ιεράρχηση σχετικά με την καταμέτρηση, δηλαδή να δοθεί προτεραιότητα στις εθνικές εκλογές, μετά στις ευρωεκλογές, στις περιφερειακές και τέλος στις δημοτικές».
(Βεβαίως, θα μπορούσε να υπάρξει το σενάριο των δύο τριπλών εκλογών μέσα στον Μάιο, πχ βουλευτικές με περιφερειακές και δημοτικές στις 19 Μαΐου και ευρωεκλογές με περιφερειακές και δημοτικές στις 26 Μαΐου. Όμως, το συγκεκριμένο σενάριο δεν φαίνεται και τόσο πιθανό, αφού στον σχεδιασμό του ΣΥΡΙΖΑ -στην περίπτωση που πραγματοποιηθούν εθνικές εκλογές τον Μάιο- φέρεται να έχει προταθεί το «μπλέξιμο» των ευρωεκλογών με τις εθνικές για την πιθανή εκτόνωση της δυσαρέσκειας στην κάλπη της Ευρώπης)
Οι καθυστερήσεις στην καταμέτρηση δεν αναμένεται να είναι οι μόνες: στις τριπλές εκλογές του 2014, κάποια εκλογικά τμήματα παρέτειναν το χρόνο λειτουργίας τους καθώς η ψηφοφορία αργούσε λόγω της τριπλής σταυροδοσίας – σε εκείνες τις εκλογές ήταν η πρώτη φορά που έμπαιναν σταυροί στα ευρωψηφοδέλτια. Στην περίπτωση που στηθούν τέσσερις κάλπες τον Μάιο ενδέχεται να χρειαστεί επιπλέον χρόνος και μετά τις 19.00 το βράδυ που συνήθως κλείνουν οι κάλπες ώστε να προλάβουν να εξυπηρετηθούν οι ψηφοφόροι που θα πρέπει να μπουν σε τέσσερα διαφορετικά παραβάν και να περάσουν σταυρούς σε όλες τις ψήφους τους. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ουρών ψηφοφόρων, αφού θα χρειάζεται σχεδόν 25% περισσότερος χρόνος ανά ψηφοφόρο σε σχέση με τις τριπλές εκλογές του 2014. Αν για παράδειγμα τα εκλογικά τμήματα αποφασιστεί να λειτουργήσουν έως τις 20.00 ή τις 21.00, αυτό σημαίνει ότι και η καταμέτρηση θα ξεκινήσει αργότερα και τα αποτελέσματα θα καθυστερήσουν περισσότερο.
Ενας ακόμη προβληματισμός που εξέφρασαν οι πηγές είναι οι τεχνικές αναβαθμίσεις και τα πρόσθετα συστήματα που ενδέχεται να χρειαστούν για να σηκώσουν το βάρος των επιπλέον αποτελεσμάτων. Το πείραμα του 2014 με τα τάμπλετ σε αντιπροσώπους για να αποστέλλουν γρήγορα τα αποτελέσματα είχε πετύχει και ως εκ τούτου, οι πηγές που μίλησαν στο Protagon, θεωρούν πως τεχνικά μπορεί να δοθούν λύσεις, οι οποίες βέβαια θα έχουν και κάποιο επιπλέον κόστος.
Ιστορίες για… Βενεζουέλα
Λάδι στη φωτιά των εκλογικών σεναρίων είχε ρίξει ένα tweet του βουλευτή του Ποταμιού, Γρηγόρη Ψαριανού, πριν από λίγες ημέρες το οποίο ανέφερε: «Κρατήστε τη φίρμα “INDRA”. Εταιρεία (ισπανική) που εμπλέκεται στη νοθεία των εκλογών υπέρ του Μαδούρο στη Βενεζουέλα. Το ονοματάκι αυτό θα το βρούμε μπροστά μας οσονούπω… στις εκλογές εφ’ όσον η Singular Logic δηλώνει αδυναμία τετραπλών εκλογών. Οι τύποι άφησαν αποτυπώματα!» Κάτω από το προαναφερόμενο κείμενο ο κ. Ψαριανός είχε επισυνάψει φωτογραφία με μουσαμάδες από το Μετρό Θεσσαλονίκης όπου απεικονίζονταν εκδοτήρια εισιτηρίων της εν λόγω εταιρείας.
Για την ιστορία η Indra είναι μία πολυεθνική εταιρεία, που δραστηριοποιείται στους τομείς των μεταφορών, της πληροφορικής, των οπλικών συστημάτων και άλλους, με τζίρο άνω των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ από πωλήσεις σε 140 χώρες. Τα κεντρικά γραφεία της βρίσκονται στην Ισπανία και διατηρεί παραρτήματα σε περίπου 50 χώρες. Συστήματα της Indra χρησιμοποιήθηκαν το 1998 για τον εκσυγχρονισμό της εκλογικής διαδικασίας στη Βενεζουέλα, ενώ ήταν αυτά που χρησιμοποιούνταν όταν ο Τσάβες κέρδισε τις πρώτες του προεδρικές το 1999.
Το 2004 μπήκε άλλη εταιρεία στο παιχνίδι, η Smartmatic, η οποία είχε ιδρυθεί από επιχειρηματίες της Βενεζουέλας. Η Smartmatic είναι αυτή που το 2017 -επί Μαδούρο- προχώρησε σε ανακοίνωση περί «αλλοίωσης» του αριθμού των ψηφοφόρων στην εκλογική διαδικασία και πυροδότησε την έρευνα της Γενικής Εισαγγελέως Λουίζα Ορτέγα για ενδεχόμενη νοθεία. Τελικά η Ορτέγα καθαιρέθηκε με εντολή Μαδούρο και αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί στην Κολομβία, ενώ η Smartmatic έπαυσε τις δραστηριότητές της στην Βενεζουέλα το 2018.