«Δεν μπορούν οι Αμερικανοί να κρατήσουν ένα αεροπλανοφόρο στη Μεσόγειο; Κανένα πρόβλημα: αναλαμβάνουν δράση άλλα τέσσερα ευρωπαϊκά. Και ό,τι συμβαίνει στη θάλασσα, συμβαίνει και στον ουρανό και στη στεριά: η νέα άσκηση του ΝΑΤΟ Neptune Strike 24-1 φαίνεται να είναι η πρόβα τζενεράλε ενός προσεχούς μέλλοντος στο οποίο η άμυνα της Γηραιάς Ηπείρου θα πρέπει να βασίζεται πολύ περισσότερο στις δικές της δυνάμεις παρά στην υποστήριξη των Αμερικανών», γράφει ο Τζανλούκα ντι Φέο της ιταλικής La Repubblica σε ανταπόκρισή του από την Κρήτη.
Ο ιταλός δημοσιογράφος κάνει λόγο για «επανάσταση» που δεν προκαλείται τόσο από τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ περί εγκατάλειψης της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας «αλλά μάλλον από τη συνειδητοποίηση ότι οι απειλές έχουν πάψει να είναι θεωρητικές».
«Είναι απίστευτες στιγμές για όσους, όπως εγώ, έχουν επιλέξει το στρατιωτικό επάγγελμα. Ολα αλλάζουν με εξαιρετική ταχύτητα», σχολίασε, συνομιλώντας με τον Ντι Φέο ανώτερος αξιωματικός της task force Dedalo, της ισπανικής ομάδας εφόδου. Ανοιχτά της Κρήτης, πάνω στο ισπανικό αεροπλανοφόρο «Juan Carlos» βρίσκεται το αρχηγείο που διαχειρίζεται όλες τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ που διεξάγονται στο Αιγαίο στο πλαίσιο της νατοϊκής άσκησης Neptune Strike 24-1 (από την 26η Απριλίου έως την 10η Μαΐου με τη συμμετοχή πολεμικών πλοίων από 11 χώρες και πολεμικά αεροσκάφη από διάφορα μέλη της Συμμαχίας).
«Αυτές οι ασκήσεις μεγάλης κλίμακας διαλύουν κάθε αρχαίο ή πρόσφατο ανταγωνισμό μεταξύ των εθνικών στρατών. Βλέπουμε ισπανούς και τούρκους πεζοναύτες να αποβιβάζονται μαζί στην περιοχή όπου οι πρόγονοί τους ήρθαν αντιμέτωποι στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571) πριν από σχεδόν πέντε αιώνες», γράφει ο Ντι Φέο.
Περισσότερο εντυπωσιακό, όμως, είναι το γεγονός πως «Αθήνα και Αγκυρα άφησαν στην άκρη τις εντάσεις, και με τη μεσολάβηση των αξιωματικών του ναυτικού της Μαδρίτης, συγχρονίζουν ασκήσεις μπροστά στις ακτές της Κρήτης και των Δωδεκανήσων, όπου μέχρι πριν από δύο χρόνια υπήρχαν αυτοκινούμενα αντιαεροπορικά πυροβόλα, ώστε να παραμένουν σε απόσταση τα αεροσκάφη του Ερντογάν».
Είναι η πρώτη φορά που οι Τούρκοι μετέχουν τόσο δυναμικά σε μια νατοϊκή άσκηση της σειράς Neptune Strike. Εστειλαν, μάλιστα, τη ναυαρχίδα τους, το ελικοπτεροφόρο «Anadolu», το οποίο, μετά το αμερικανικό όχι για τα F-35, η Αγκυρα το τροποποιεί, ώστε να καταστεί δυνατή η εκτόξευση μεγάλων μη επανδρωμένων αεροσκαφών, «πραγματικών μαχητικών αεροσκαφών σχεδιασμένων από την βιομηχανία των αδελφών Μπαϊρακτάρ (ο ένας είναι γαμπρός του Ερντογάν) που κατέστησαν διάσημοι στην αρχή της σύρραξης στην Ουκρανία», όπως αναφέρει ο Ντι Φέo.
Η Αγκυρα διατηρεί την άμεση διοίκηση της ομάδας της (αποτελείται από πέντε μονάδες) η οποία ωστόσο ενεργεί σε συμφωνία με τις άλλες δυνάμεις της Συμμαχίας που μετέχουν στην άσκηση. Τη Δευτέρα οι Τούρκοι εμφανίστηκαν ανοιχτά του Οτράντο στο Ιόνιο αλλά όχι για να επαναλάβουν την πολιορκία του 1480: μαζί με μία μονάδα του πολεμικού ναυτικού της Γαλλίας έθεσαν υπό τον έλεγχό τους την πρόσβαση στην Αδριατική, με ομάδες δυτών να επιχειρούν κατά μήκος των ακτών της Αλβανίας, αναζητώντας εκρηκτικούς μηχανισμούς.
«Ενα από τα βασικά σημεία αυτής της άσκησης είναι ακριβώς η επιτήρηση των κρίσιμων θαλάσσιων περασμάτων και στενών. Συνηθίζουμε να το κάνουμε μαζί, προσφέροντας από κοινού τα πλοία», εξήγησε ο αντιναύαρχος Γκονζάλο Νιγιάρ Ροντρίγκες, διοικητής της ισπανικής task force Dedalo.
Κατά τις επόμενες δέκα ημέρες θα διεξαχθούν προσομοιώσεις πολέμου σε όλη τη Μεσόγειο ενώ νατοϊκά αεροσκάφη θα πετάξουν και στους αιθέρες πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα και τη Βαλτική όπου θα κάνουν το ντεμπούτο τους οι σουηδικές μοίρες, μετά την ένταξη της χώρας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Οσον αφορά τις ασκήσεις πολέμου, ο ιταλός απεσταλμένος στην Κρήτη αναφέρει ενδεικτικά πως την περασμένη Δευτέρα δύο υποβρύχια –ένα γαλλικό και ένα ελληνικό– «τορπίλισαν» ένα πετρελαιοφόρο που συνοδευόταν από δύο φρεγάτες.
Συνολικά στην άσκηση προβλέπεται η συμμετοχή 24 πολεμικών σκαφών, 48 αεροσκαφών και 4.600 στρατιωτικών. Σε αυτό το νέο κλίμα εγρήγορσης και επαγρύπνησης το Παρίσι προέβη σε μια άνευ προηγουμένου χειρονομία, θέτοντας τη ναυαρχίδα του, το πυρηνικό αεροπλανοφόρο «Charles De Gaulle», υπό νατοϊκή διοίκηση.
Πλαισιώνεται από επτά μονάδες, αντιτορπιλικά και φρεγάτες, εκ των οποίων μόνο μία προέρχεται από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ. Και, παρότι το αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Eisenhower» επέστρεψε στη Μεσόγειο την τελευταία στιγμή, η συμμαχία είχε καταστρώσει σχέδια για τη διεξαγωγή της άσκησης χωρίς αυτό, βασιζόμενη στα τρία ευρωπαϊκά της αεροπλανοφόρα –της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας– καθώς και στο ελικοπτεροφόρο της Τουρκίας.
Κατά την παραμονή του στο ισπανικό αεροπλανοφόρο «Juan Carlos», ο ιταλός απεσταλμένος στην Κρήτη είχε την ευκαιρία να δει πέντε μαχητικά Harrier κάθετης απογείωσης (οι Ισπανοί τα αποκαλούν «Matador») να απογειώνονται το ένα μετά το άλλο. Αποστολή τους ήταν να προσφέρουν κάλυψη στους άνδρες, κατά τη διάρκεια μιας απόβασης, της Tercio de Armada, της μοίρας αμφίβιων καταδρομών των ισπανικών ενόπλων δυνάμεων, στις πρώιμες τάξεις της οποίας είχε υπηρετήσει και ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες, ο συγγραφέας του «Δον Κιχώτη», λαμβάνοντας μέρος στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, κατά τη διάρκεια της οποίας τραυματίστηκε μάλιστα.
Στο κύτος της ναυαρχίδας του πολεμικού ναυτικού της Ισπανίας καθώς και σε εκείνο του επίσης ισπανικού αποβατικού σκάφους «Galicia», περισσότεροι από πεντακόσιοι πεζοναύτες επιβιβάστηκαν απευθείας στα σκάφη απόβασης, μαζί με τεθωρακισμένα οχήματα και πολεμικό υλικό. Η απόβασή τους υπήρξε τάχιστη, όπως μας πληροφορεί ο Τζανλούκα ντι Φέο, θυμίζοντας πως κάτι αντίστοιχο αποπειράθηκαν να κάνουν οι Ρώσοι στην Οδησσό αλλά αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την προσπάθεια λόγω της ουκρανικής αντίστασης.
«Το πιο σημαντικό μάθημα από την Ουκρανία είναι η παρουσία των drones παντού στο θέατρο του πολέμου. Σήμερα δεν μπορούμε να σκεφτούμε τη διεξαγωγή μιας αμφίβιας επιχείρησης δίχως να έχει εξαλειφθεί πρώτα η απειλή των εχθρικών drones», εξήγησε ο ισπανός αντιναύαρχος Γκονζάλο Βιγιάρ Ροντρίγκεζ.
Ομως οι ισπανοί πεζοναύτες, όπως και εκείνοι των άλλων χωρών του ΝΑΤΟ, για την αντιμετώπιση των drones διαθέτουν μόνο φορητούς αντιαεροπορικούς πυραύλους: δεν διαθέτουν ηλεκτρονικά εργαλεία εμπλοκής ή άλλα προηγμένα οπλικά συστήματα που χρησιμοποιούνται για την αναχαίτιση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών. «Εξοπλιζόμαστε αλλά ούτως ή άλλως έχουμε τα Harrier, τα οποία εγγυώνται την αεροπορική υπεροχή και έναντι των drones […] είμαστε πεπεισμένοι ότι είναι το καλύτερο εργαλείο για την αναχαίτισή τους. Αυτό διαπιστώθηκε επίσης και στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου ένας πιλότος ενός Harrier του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ κατέστρεψε επτά drones μέσα σε λίγες μέρες», ανέφερε σχετικά ο ισπανός αντιναύαρχος.