Την ιστορία της διαχρονικής χρεοκοπίας των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα, αλλά δυστυχώς και του τραγικού πολύνεκρου δυστυχήματος στα Τέμπη, αποκαλύπτουν οι αριθμοί για τα χρήματα που πλήρωσαν και συνεχίζουν να πληρώνουν οι έλληνες φορολογούμενοι και τα ταμεία της Ευρωπαικής Επιτροπής.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των προϋπολογισμών, μέχρι το 2011 η λειτουργία και μόνο του ΟΣΕ στοίχιζε στο ελληνικό Δημόσιο περίπου 800 εκατ. τον χρόνο (για να έχουμε μια τάξη μεγέθους: 2,2 εκατ. ευρώ την ημέρα!).
Αλλά και σήμερα μετά από 12 ολόκληρα χρόνια, τη διαγραφή των χρεών ύψους 15 δισ. ευρώ που επιβάρυναν στο σύνολο τους τον ελληνα φορολογούμενο και πάλι αυτή η λειτουργία των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα στοιχίζει ακριβά πάλι στους ίδιους τους φορολογούμενους. Οι Ελληνες πληρώνουν ως επιβάτες το εισιτήριο στην Hellenic Train, δηλαδή στους Ιταλούς, και ως φορολογούμενοι περίπου 900.000 ευρώ την ημέρα για τη λειτουργία του δικτύου, των γραμμών, του προσωπικού του ίδιου του ΟΣΕ.
Οπως αναφέρεται στον προϋπολογισμό του 2023, τα έσοδα του ΟΣΕ θα ανέλθουν σε 351 εκατομμύρια ευρώ κι από αυτά οι επιχορηγήσεις θα είναι 297,5 εκατ.ευρώ. Και οι πωλήσεις υπηρεσιών στις οποίες περιλαμβάνονται τα τέλη διέλευσης των επιβατικών τρένων και των εμπορικών αμαξοστοιχιών μόλις στα 47,16 εκατομμύρια ευρώ.
Ολα αυτά δείχνουν το ναυάγιο του ΟΣΕ και τους εγχειρήματος της ιδιωτικοποίησης το οποίο επιβλήθηκε από το πρόγραμμα σταθερότητας (τα μνημόνια). Ενα εγχείρημα που οδήγησε στη διάλυση μιας ήδη χρεοκοπημένης ΔΕΚΟ.
Το μεγάλο ερώτημα που ανέκυψε μετά τον τραγική απώλεια 57 επιβατών και εργαζομένων στις δύο αμαξοστοιχίες είναι αν ήταν γνωστά, πρωτίστως στη διοίκηση του ΟΣΕ, τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων και στη συνέχεια στην ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών που όχι μόνο επόπτευε τη λειτουργία των σιδηροδρόμων, αλλά αποφάσιζε και για το μέλλον τους.
Η απάντηση είναι κατηορηματική: «ναι, γνώριζαν…»
Κι αυτό προκύπτει από τα εξής:
Τον περασμένο Μάιο τα έργα αναβάθμισης της λειτουργίας του ΟΣΕ εντάχθηκαν στο σχέδιο Ελλάδα 2.0 με συνολικό προυπολογισμό 4,5 δισ. ευρώ που θα δίνονταν στον ΟΣΕ, αλλά και στους Ιταλούς σε βάθος πενταετίας (όσο διαρκεί και το συνολικό πρόγραμμα).
Τον περασμένο Σεπτέμβριο ανακοινώθηκαν τα 372 έργα που είχαν εξασφαλίσει και την έγκριση της Ευρωπαικής Επιτροπής για την ένταξη και χρηματοδότηση τους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ανάμεσα τους ήταν το έργο «ψηφιοποίηση ΟΣΕ» για το οποίο προβλεπόταν χρημαδότηση 780 εκατ. ευρώ για το 2023.
Τι προβλέπει λοιπόν αυτό το έργο:
Διαβάζουμε ακριβώς όπως αυτό περιγράφεται στην επίσημη παρουσίαση του σχεδίου Ελλάδα 2.0.
«Εναν διαφορετικό ελληνικό σιδηρόδρομο υπόσχονται οι παρεμβάσεις στο δίκτυο και η ψηφιοποίηση του ΟΣΕ. Πρόκειται για σύστημα διαχείρισης εισιτηρίων με τουλάχιστον το 60% των επιβατών να χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά εισιτήρια, υποδομές έξυπνων σταθμών, δίκτυο τηλεπικοινωνιών για την εφαρμογή υψηλών ταχυτήτων σε τρένα και σταθμούς αλλά και σύστημα τηλεματικής οχημάτων.
»Θα προηγηθεί στο 4ο τρίμηνο του 2023 η πλήρης λειτουργία της νέας οργανωτικής δομής σε ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ και η πλήρης εφαρμογή του Συστήματος Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) στον άξονα του ΠΑΘΕ.
»Για το α’ τρίμηνο του 2023 προγραμματίζεται αντίστοιχα, η ΣΔΙΤ για τα έργα αναβάθμισης και ανακατανομής του συστήματος και της υποδομής του ελληνικού σιδηροδρόμου (ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα, σηματοδότηση, τηλεπικοινωνίες , ηλεκτροδότηση κ.α). Στόχος των παρεμβάσεων είναι οι μεγαλύτερες ταχύτητες του δικτύου, η βελτίωση του χρόνου μετακίνησης σε συνδυασμό με τα επίπεδα ασφαλείας και η ποιότητα των υπηρεσιών».
Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ πουλήθηκε το 2017 έναντι 45 εκατομμυρίων ευρώ στην ιταλική Ferrovie που σήμερα στην Ελλάδα δραστηριοποιείται μέσω της Hellenic Train. Για να πωληθεί η ΤΡΑΙΝΟΣΕ διεγράφη χρέος 15,5 δισ. ευρώ κατόπιν έγκρισης και της ευρωπαϊκής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού.
Το χρέος αυτό που δημιουργήθηκε σε βάθος δεκαετίας αφορούσε 2 δισ. ευρώ επιδοτήσεις για διάφορες δαπάνες, 1 δισ. ευρώ για ζημίες λόγω απώλειας υλικών, και δάνεια που έλαβε ο ΟΣΕ για συντήρηση και διαχείριση ύψους 14 δισ. ευρώ. Επιπλέον οι επιδοτήσεις μέσω ΕΣΠΑ από το 2007 μέχρι το 2020 ανήλθαν σε 4 δισ. ευρώ.