Δυστυχώς η διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ γίνεται όταν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα και όχι όταν έχουν ξεκινήσουν οι πρώτες βλάβες στο νευρικό σύστημα. Η καταστροφή των νεύρων ξεκινά έως και 10 χρόνια πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Το πιο σημαντικό για να σταματήσει η εξέλιξή της είναι η έγκαιρη διάγνωση. Ποιος όμως θα πάει στο νευρολόγο χωρίς συμπτώματα; Ποιο Ταμείο θα του δικαιολογήσει προληπτικές εξετάσεις που κοστίζουν 6.000 ευρώ; Τη λύση στο μεγάλο πρόβλημα φέρονται να δίνουν ειδικοί από τις ΗΠΑ, οι οποίοι με την τελευταία τους μελέτη υποστηρίζουν ότι με μία απλή εξέταση στα μάτια, μπορούμε να διαγνώσουμε έγκαιρα τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Η εξέταση γίνεται σε μικροσκοπικά αγγεία που βρίσκονται πίσω από το βολβό του ματιού. Δεν μπαίνει νυστέρι. Δεν υπάρχει αίμα.
Δεν πονάει. Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι ερευνητές του Οφθαλμολογικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Ντιούκ της Βόρειας Καρολίνας, η εξέταση γίνεται απλώς με την παρατήρηση των αγγείων. Με ένα ειδικό μικροσκόπιο, οι γιατροί βλέπουν τις αλλοιώσεις στα εν λόγω αγγεία, οι οποίες είναι χαρακτηριστικές σε άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ. Και τόσο απλά κάνουν τη διάγνωση σε μία νόσο που για να διαγνωστεί χρειάζονται σήμερα τομογραφίες, ειδικά τεστ, εξετάσεις αίματος κ.λπ. Μάλιστα, όπως εξηγούν στη δημοσίευσή τους στην επιστημονική επιθεώρηση Ophthalmology Retina, η εξέταση μπορεί να διακρίνει τους ανθρώπους με σοβαρότερη άνοια λόγω νόσου Αλτσχάιμερ, από αυτούς που έχουν μία απλή και ήπια γνωστική διαταραχή.
Η εξέταση βασίζεται στην αξιοποίηση της ήδη υπάρχουσας οπτικής τομογραφίας συνοχής (γνωστής και ως OCT αγγειογραφίας), μιας μη επεμβατικής τεχνικής ακριβείας για την απεικόνιση των αγγείων του αμφιβληστροειδούς, που έχουν πλάτος μικρότερο και από το μισό μιας ανθρώπινης τρίχας.
Η εξέταση διαρκεί μερικά λεπτά και γίνεται ήδη σε αρκετά δημόσια και ιδιωτικά ιατρικά κέντρα στην Ελλάδα. Το κόστος της για την διάγνωση της ωχράς κηλίδας είναι μόλις 25 ευρώ. Ωστόσο, αν και υπάρχουν τα εργαλεία, οι οφθαλμίατροι θα πρέπει να εκπαιδευτούν για να κάνουν τέτοιου είδους διαγνώσεις.
Τμήμα του εγκεφάλου τα μάτια
Ακριβώς επειδή ο αμφιβληστροειδής αποτελεί όργανο του εγκεφάλου, οι βλάβες στο μάτι μπορεί να αντικατοπτρίζουν τα προβλήματα στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. Για να καταλήξουν οι ερευνητές σε αυτό το συμπέρασμα, συνέκριναν τους αμφιβληστροειδείς 39 ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ, 37 με ήπια γνωστική διαταραχή και 133 υγιών ανθρώπων.
Όπως διαπίστωσαν, η πρώτη ομάδα εμφάνιζε διαφορές (πιο αραιό πλέγμα μικροσκοπικών αγγείων και λεπτότερο το ένα στρώμα του αμφιβληστροειδούς) σε σχέση τόσο με τη δεύτερη ομάδα (ήπια γνωστική διαταραχή) όσο και με την τρίτη (υγιείς).
Οι ερευνητές εξέφρασαν την ελπίδα ότι στο μέλλον, με την ίδια οφθαλμολογική εξέταση, οι γιατροί θα μπορούν να γνωρίζουν την υγεία τόσο των ματιών όσο και του εγκεφάλου, αλλά προς το παρόν κάτι τέτοιο είναι πρόωρο.