«Ο καπνός είναι το μόνο νόμιμο ναρκωτικό που σκοτώνει πολλούς από τους χρήστες του όταν χρησιμοποιείται ακριβώς όπως προβλέπεται από τους κατασκευαστές», αναφέρει έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που εκτιμά ότι η χρήση καπνού (από καπνιστές και παθητικούς καπνιστές) είναι υπεύθυνη για το θάνατο περίπου 6 εκατ. ανθρώπων σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο, από τους οποίους περίπου 600.000 πεθαίνουν από τις συνέπειες του παθητικού καπνίσματος.
Ο ΠΟΥ εκτιμά επίσης ότι το 2025 πάνω από 1 δισ. άνθρωποι στον πλανήτη θα εξακολουθούν να καπνίζουν, καθώς οι πολιτικές που εφαρμόζονται μέχρι σήμερα για τον έλεγχο και τη διακοπή του καπνίσματος δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Επιστήμη και τεχνολογία μπορούν να δώσουν τη λύση
Εκμεταλλευόμενη τα άλματα της τεχνολογίας και ειδικά στον τομέα της υγείας η επιστήμη μπορεί να επιδείξει πλέον πολλά επιτεύγματα που έχουν σώσει ζωές. Στο κρίσιμο θέμα του καπνίσματος, μάλιστα, έχουν δημιουργηθεί καπνικά προϊόντα νέας γενιάς που θερμαίνουν αλλά δεν καίνε τον καπνό ακριβώς με στόχο τη μείωση των ασθενειών που σχετίζονται με το κάπνισμα. Παρόλα αυτά η προσέγγιση της μείωσης της βλάβης δεν ενσωματώνεται στις πολιτικές κατά του καπνίσματος.
Όπως έχει αποδειχθεί από έρευνες, μεμονωμένα η πρόσληψη νικοτίνης στο σώμα του καπνιστή δεν είναι τόσο επιβλαβής. Αυτό που επιφέρει τις πιο επιβλαβείς συνέπειες του τσιγάρου είναι η καύση του καπνού. Με τα καπνικά προϊόντα νέας γενιάς, όμως, είναι πλέον δυνατή η μείωση των βλαβερών παραγώγων της καύσης, όπως η πίσσα, και η απελευθέρωση τοξικών συστατικών.
Έκκληση επιστημόνων προς τον ΠΟΥ
Αυτό ακριβώς το ζήτημα επισημαίνουν 72 κορυφαίοι επιστήμονες οι οποίοι με επιστολή τους ζητούν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην προώθηση αποτελεσματικών και ταχείας δράσης πολιτικών για τη ρύθμιση της χρήσης του καπνού και της νικοτίνης. Συγκεκριμένα, αναφέρουν ότι:
- Οι δομές υγείας καθώς και ο ίδιος ο ΠΟΥ φαίνεται πως συστηματικά αγνοούν ή απορρίπτουν τις εναλλακτικές του καπνίσματος ως ένα μέτρο αντιμετώπισης του καπνίσματος.
- Η μείωση της βλάβης από το κάπνισμα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της στρατηγικής ελέγχου του καπνίσματος.
- Η βασική διάκριση μεταξύ των προϊόντων νικοτίνης πρέπει να είναι σε προϊόντα καύσης και μη καύσης.
Ο ΠΟΥ θα πρέπει να αποφύγει πολιτικές που να καθιστούν τις εναλλακτικές αυτές λύσεις για το κάπνισμα λιγότερο προσβάσιμες, λιγότερο αποδεκτές, πιο ακριβές, λιγότερο φιλικές προς τον καταναλωτή ή φαρμακολογικά λιγότερο αποτελεσματικές, ή να αναστείλουν την καινοτομία και την ανάπτυξη νέων και βελτιωμένων προϊόντων.
Τι ζητούν οι πολίτες από τις κυβερνήσεις τους
Ταυτόχρονα, σε διεθνές επίπεδο οι πολίτες 31 χωρών καλούν τις κυβερνήσεις τους να αλλάξουν την προσέγγισή τους σχετικά με την αντιμετώπιση του καπνίσματος. Σε διεθνή έρευνα που πραγματοποίησε η εταιρεία IPSOS για λογαριασμό της Philip Morris International, στην οποία συμμετείχαν 31.000 άνθρωποι από 31 χώρες (συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας), η πλειονότητα των πολιτών επιθυμεί οι κυβερνήσεις να προσφέρουν καλύτερες επιλογές και εναλλακτικές στους ενήλικες καπνιστές, που σε αντίθετη περίπτωση δεν θα διέκοπταν το κάπνισμα.
Ειδικότερα:
- Μόλις 35% (και 27% στην Ελλάδα) πιστεύουν ότι οι Αρχές έχουν να εργαστεί αποτελεσματικά προκειμένου να διασφαλίσουν την πρόσβαση όλων στις τελευταίες εξελίξεις και την καινοτομία γύρω από το κάπνισμα.
- 92% (και 97% στην Ελλάδα), συμφωνούν ότι οι καπνιστές πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ακριβή πληροφόρηση που θα βοηθά τις επιλογές τους.
- 86% (και 92% στην Ελλάδα) πιστεύουν ότι οι εταιρείες καταναλωτικών προϊόντων οφείλουν να επενδύουν στην έρευνα και την καινοτομία, σχετικά με τα προϊόντα τους, προς το συμφέρον της δημόσιας υγείας.