Πίσω από την απόφαση του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να διατάξει την εισβολή στην Ουκρανία βρίσκεται ένας κύκλος εμπίστων προσώπων, ατόμων του στενού περιβάλλοντός του, έγραψε ο Πολ Κίρμπι του BBC News. Τι κοινό έχουν οι περισσότεροι από δαύτους; «Ξεκίνησαν τη σταδιοδρομία τους υπηρετώντας στις υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας». Ο βρετανός δημοσιογράφος εκκινώντας από τη θέση ότι το «ηθικό του ρωσικού στρατεύματος είναι χαμηλό» εξαιτίας της «απροσδόκητης ουκρανικής αντίστασης», παρουσίασε το προεδρικό τιμ που «βρίσκεται πιο κοντά στο αυτί του Πούτιν» από κάθε άλλον άνθρωπο στη Ρωσία και έδωσε το σχετικό who is who.
1. Ο υπουργός Αμυνας
Ο Σεργκέι Σοϊγκού είναι ο υπουργός Αμυνας της ρωσικής κυβέρνησης, «επί μακρόν έμπιστος», ο οποίος «έχει παπαγαλίσει τη γραμμή Πούτιν περί αποστρατιωτικοποίησης της Ουκρανίας και περί προστασίας της από τη λεγόμενη στρατιωτική απειλή της Δύσης». Ο Σοϊγκού, έγραψε ο Βρετανός, είναι ο άνθρωπος που συνοδεύει τον Πούτιν στα ταξίδια του στη Σιβηρία για λόγους αναψυχής, και κατά το παρελθόν είχε ακουστεί το όνομά του για τη διαδοχή του Πούτιν. Ο Κίρμπι αναφέρθηκε σε μία φωτογραφία των τελευταίων ημερών, από σύσκεψη στο Κρεμλίνο, η οποία δείχνει τον υπουργό Αμυνας να κάθεται πολύ μακριά από τον Πούτιν. Ετσι σχολίασε ότι «το προεδρικό αυτί είναι πολύ μακριά».
Αν και του πιστώθηκε η στρατιωτική κατάληψη της Κριμαίας το 2014, ο Σοϊγκού δεν έχει πάρει ακόμη το Κίεβο. Υπήρξε επικεφαλής της ρωσικής στρατιωτικής κατασκοπείας (GRU), «άρα υπεύθυνος για τις δηλητηριάσεις με τοξίνες στο Σόλσμπερι, το 2018, αλλά και για την επίθεση στον ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, το 2020». Ο Κόιρμπι παρέθεσε απόψεις ειδικών σε θέματα ασφαλείας οι οποίοι διατείνονται ότι ο Πούτιν ακούει τον Σοϊγκού, καθώς «ο υπουργός Αμυνας δεν είναι υπεύθυνος μόνο για τον στρατό, αλλά εν μέρει υπεύθυνος και για την ιδεολογία και την Ιστορία».
2. Ο γενικός επιτελάρχης
Ο Βαλέρι Γκερασίμοφ είναι ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων. Η δική του δουλειά στην Ουκρανία είναι το επιχειρησιακό σκέλος του πολέμου. «Επρεπε να τελειώσει τη δουλειά γρήγορα, αλλά δεν τα κατάφερε». Ο Βρετανός έγραψε ότι ο Γκερασίμοφ διοίκησε τον ρωσικό στρατό στον πόλεμο της Τσετσενίας, το 1999, και συμμετείχε στον σχεδιασμό της επίθεσης στην Ουκρανία. Επαιξε και σημαντικό ρόλο στην προσάρτηση της Κριμαίας. Από τους ειδικούς θεωρείται «αγέλαστος και βαρύς τύπος». Ο Κίρμπι, επιστρατεύοντας ξανά το επιχείρημα για το «κακό ηθικό των ρώσων στρατιωτών», εξέφρασε την άποψη ότι ο Γκερασίμοφ έχει πέσει σε δυσμένεια και πλέον «έχει παραγκωνιστεί». Ωστόσο συγχρόνως παρέθεσε και τη γνώμη των ειδικών, οι οποίοι λένε πως, σε αντίθεση με τον Πούτιν και τον Σοϊγκού, ο Γκερασίμοφ έχει τον έλεγχο κάθε τάγματος «όπως επιτάσσει ο ρόλος του».
3. Ο παλιός καγκεμπίτης
Ο Νικολάι Πατρούσεφ κατέχει τη θέση του γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας. Ο δημοσιογράφος του BBC του έδωσε τον χαρακτηρισμό «ο πλέον γερακίσιος ιέραξ», καθώς ο Πατρούσεφ, όπως λένε οι ειδικοί, «νομίζει ότι η Δύση προσπαθεί να κατακτήσει τη Ρωσία εδώ και χρόνια». Εχει υπηρετήσει μαζί με τον Πούτιν τη δεκαετία του ’70 στο Λένινγκραντ και ασκεί σημαντική επιρροή επάνω του. «Οχι μόνο οι δυο τους συνεργάστηκαν στην παλιά KGB, επί Σοβιετικής Ενωσης, αλλά ο Πaτρούσεφ έγινε επικεφαλής της διάδοχής της οργάνωσης, της FSB, από το 1999 έως το 2008». Στις συσκέψεις του Κρεμλίνου που προηγήθηκαν της επίθεσης στην Ουκρανία ο Πατρούσεφ είχε σθεναρά υποστηρίξει την άποψη ότι «συγκεκριμένος στόχος των ΗΠΑ είναι η διάλυση της Ρωσίας». Οι ειδικοί απεφάνθησαν ότι ο Πούτιν κινήθηκε στα άκρα συμμερισθείς τις θέσεις του παλιού φίλου του.
4. Το αφεντικό της FSB
Ο Αλεξάντερ Μπορτνίκοφ είναι από το 2008 ο διευθυντής της μυστικής υπηρεσίας FSB, αφού αντικατέστησε το Πατρούσεφ. Πρόκειται για το τρίτο πρόσωπο του τρίο της KGB από το Λένινγκραντ. Οι παρατηρητές του Κρεμλίνου, σημείωσε ο Κίρμπι, λένε ότι ο Πούτιν εμπιστεύεται τις πληροφορίες που λαμβάνει από τις υπηρεσίες ασφαλείας περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη πηγή, έτσι ο Μπορτνίκοφ συγκαταλέγεται στους «μύστες των αδύτων» του Κρεμλίνου. Η FSB, ως υπηρεσία, έχει μεγάλη δύναμη πειθούς και τις δικές της ειδικές μονάδες, είπαν οι ειδικοί στον Βρετανό, έχει όμως και τον ιδιαίτερο τρόπο της να επικοινωνεί με τον Πούτιν.
5. Το αφεντικό της SVR
Ο Σεργκέι Ναρίσκιν είναι ο επικεφαλής της υπηρεσίας Εξωτερικών Πληροφοριών της Ρωσίας, της SVR, δηλαδή αρχικατάσκοπος. Είναι ο άνθρωπος τον οποίο προ ημερών, μέσω της κρατικής τηλεόρασης της Ρωσίας, είδαμε να ψελλίζει ότι συμφωνεί με τον Πούτιν αμέσως μόλις ο «τσάρος» τού έκοψε το… τρακ και το τραύλισμα. Ο Ναρίσκιν μαζί με τους δύο προηγουμένους, τον Πατρούσεφ και τον Μπορτνίκοφ, είναι παλιός κατάσκοπος, της ομάδας του Λένινγκραντ και αυτός, και έκανε καριέρα μένοντας δίπλα στον Πούτιν. Οι ειδικοί τους οποίους συμβουλεύτηκε ο δημοσιογράφος του BBC διατείνονται ότι ο άρχων του Κρεμλίνου απόλαυσε τη στιγμή που εξέθεσε δημοσίως και δη τηλεοπτικώς τον Ναρίσκιν, αφού «ο Πούτιν λατρεύει να παίζει παιχνίδια με τον στενό του κύκλο».
6. Ο πολύπειρος διπλωμάτης
Ο Κίρμπι συμπεριέλαβε στον κύκλο των μυστών του «αδύτου του Πούτιν» και τον πασίγνωστο υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, αν και δεν θεωρεί τον λόγο του σημαίνοντα στη λήψη αποφάσεων αυτήν την ώρα. Εγραψε ότι «έχει παραγκωνιστεί εδώ και καιρό», μνημόνευσε όμως το χουνέρι που ο Λαβρόφ έκανε στη βρετανίδα υπουργό Εξωτερικών Λιζ Τρας κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής της στη Μόσχα. Τον χαρακτήρισε «πονηρό».
7. Ολοι οι υπόλοιποι
Η Βαλεντίνα Ματβιένκο είναι πρόεδρος της Ρωσικής Ανω Βουλής, η γυναίκα με την υψηλότερη πολιτική θέση στην πατρίδα της. «Επέβλεψε προσωπικά την ψηφοφορία στο Σώμα ώστε να εγκριθεί η ανάπτυξη των ρωσικών δυνάμεων στο εξωτερικό, ανοίγοντας το δρόμο για εισβολή». Κατά τον Κίρμπι, είναι πιστή στον Πούτιν, βοήθησε στην προσάρτηση της Κριμαίας, αλλά η συμμετοχή της στο Συμβούλιο Ασφαλείας της Ρωσίας είναι τυπική, όπως και όλων των άλλων πλην του Πούτιν: «Ο ρόλος της ήταν να δώσει την εντύπωση της συζήτησης, αφού είναι κάτι παραπάνω από πιθανό ότι ο ρώσος ηγέτης είχε ήδη αποφασίσει [την επίθεση στην Ουκρανία]».
Ο Βίκτορ Ζολότοφ υπήρξε σωματοφύλακας του προέδρου προτού αναλάβει τη διεύθυνση της ρωσικής εθνικής φρουράς, της Rosgvardia, που ίδρυσε ο Πούτιν προ πενταετίας «ως ένα είδος προσωπικού στρατού σε στυλ ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, πραιτωριανών». Πιστός, φυσικά, στον Πούτιν. Ποιον άλλον ακούει, επίσης, ο Πούτιν; Τον πρωθυπουργό Μιχαήλ Μισούστιν, αλλά στα οικονομικά ζητήματα: «Εχει το αξιοζήλευτο καθήκον να σώσει την οικονομία, όμως έχει ελάχιστα να πει για τον πόλεμο». Οι αναλυτές προσθέτουν στη λίστα του «αδύτου» και άλλους: «Τον δήμαρχο της Μόσχας Σεργκέι Σομπιάνιν και τον επικεφαλής του κρατικού πετρελαϊκού γίγαντα Rosneft, τον Ιγκόρ Σέτσιν». Επίσης, τους «παιδικούς φίλους του Πούτιν, τους Κροίσους αδελφούς Μπόρις και Αρκάντι Ρότενμπεργκ», οι οποίοι του είναι πάντα πιστοί.