Η απόφαση του Ιράν να εκτοξεύσει την Τρίτη (1/10) περίπου 180 βαλλιστικούς υπερηχητικούς πυραύλους κατά του Ισραήλ δείχνει ότι η Τεχεράνη επεδίωξε αυτή τη φορά να προκαλέσει πιο σοβαρή ζημιά σε σύγκριση με την επίθεση του Απριλίου, η οποία έγινε με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και παλαιότερα όπλα (ακόμη και «αρχαία» σύμφωνα με τους αναλυτές). Αυτή τη φορά το Ιράν διάλεξε πιο σύγχρονα όπλα και είναι χαρακτηριστικό τώρα το Ισραήλ δεν χρησιμοποίησε το Iron Dome, αλλά το σύστημα Arrow 3, τον υπερηχητικό αντιβαλλιστικό πύραυλο, που αναπτύσσεται και παράγεται από κοινού με τις ΗΠΑ και μπορεί να χτυπήσει στόχους και έξω από την ατμόσφαιρα. Η ικανότητα αυτή μειώνει τον κίνδυνο η κεφαλή, τα χημικά ή βιολογικά πολεμικά υλικά ή τα υπολείμματα του πυραύλου να καταλήξουν στο έδαφος της χώρας.
Οπως αναφέρει ωστόσο ο Guardian, παρά την εκτόξευση πάνω από 180 βαλλιστικών πυραύλων, «το Ιράν είναι πιθανό να ήθελε να κρατήσει το μεγαλύτερο μέρος του αποθέματός του για την περίπτωση ενός ολοκληρωτικού πολέμου με το Ισραήλ». Η τεράστια ταχύτητά τους καθιστά δύσκολη την αναχαίτιση των βαλλιστικών όπλων, ωστόσο οι αρχικές αναφορές για μηδενικές ανθρώπινες απώλειες εντός του Ισραήλ και για έναν νεκρό στη Δυτική Οχθη υποδηλώνουν ότι παρά τον σημαντικό αριθμό των εκτοξευθέντων πυραύλων επρόκειτο εκ νέου για στρατιωτική αποτυχία, αν και ορισμένα από τα όπλα ή τα θραύσματα φαίνεται ότι έπεσαν στο έδαφος.
Οπως εξηγεί η βρετανική εφημερίδα, οι πύραυλοι EMAD (που μπορούν να μεταφέρουν ωφέλιμο φορτίο 750 κιλών σε απόσταση 1.700 χιλιομέτρων, με ακρίβεια στόχου 10 μέτρων) και GHADR (βαλλιστικός πύραυλος μεσαίου βεληνεκούς που σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε από το Ιράν), εκτιμάται ότι ταξιδεύουν με ταχύτητα που ισούται με έξι φορές την ταχύτητα του ήχου κατά την πρόσκρουση ή και μεγαλύτερη και ότι χρειάζονται 12 λεπτά για να φτάσουν από από το Ιράν στο Ισραήλ. Ο GΗΑDR-1 εκτιμάται ότι ταξιδεύει με 11.113 χλμ./ώρα και ο EMAD με 8.640 χλμ./ώρα.
Ωστόσο, συνεχίζοντας το σκεπτικό του, ο Guardian θυμίζει ότι το Ιράν έχει ανακοινώσει πως έχει αναπτύξει έναν ακόμη ταχύτερο πύραυλο, τον FATTEH-2, με μέγιστη ταχύτητα που εκτιμάται στα 16.000 χλμ/ώρα. Η εφημερίδα προσθέτει πως το Ιράν διαθέτει, με βάση τις εκτιμήσεις, ένα οπλοστάσιο περίπου 3.000 βαλλιστικών πυραύλων, αν και ο αρχικός υπολογισμός έγινε από τις ΗΠΑ πριν από δυόμισι χρόνια, οπότε ο αριθμός μπορεί να είναι σήμερα και μεγαλύτερος.
«Η Τεχεράνη θα ήθελε να διατηρήσει τη συντριπτική πλειονότητα του αποθέματός της σε περίπτωση που η σύγκρουση με το Ισραήλ κλιμακωθεί περαιτέρω σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο» τονίζει ο βρετανός δημοσιογράφος Νταν Σαμπάχ που υπογράφει το άρθρο. Ο αναλυτής του Guardian για θέματα άμυνας και ασφάλειας, σημειώνει πως η εκτόξευση τόσων βαλλιστικών πυραύλων μέσα σε λίγα λεπτά υποδηλώνει επίσης μια σοβαρή προσπάθεια από το Ιράν να εξουδετερώσει ή να εξαντλήσει την αεράμυνα του Ισραήλ. Επειδή είναι εξελιγμένοι, οι πύραυλοι αναχαίτισης είναι ακριβοί και τα αποθέματά τους όχι και τόσο μεγάλα.
Η αναχαίτιση των βαλλιστικών πυραύλων κατά την πτήση τους είναι κυρίως έργο των αμερικανοϊσραηλινών συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς Arrow 3 και Arrow 2, που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς και τα οποία υποστηρίζονται από το μεσαίου βεληνεκούς σύστημα David’s Sling. Το πιο γνωστό Iron Dome χρησιμοποιείται για αναχαιτίσεις μικρής εμβέλειας π.χ. των πυραύλων που εκτοξεύονται από τη Χαμάς από τη Γάζα.
Τον Απρίλιο, ένας πρώην οικονομικός σύμβουλος του αρχηγού του επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων (IDF) δήλωσε ότι ένας πύραυλος Arrow κοστίζει 3,5 εκατομμύρια δολάρια ενώ οι David’s Sling περίπου 1 εκατομμύριο δολάρια. Η αναχαίτιση 100 ή περισσότερων πυραύλων κοστίζει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια παρότι οι ίδιοι οι πύραυλοι θα έχουν κοστίσει στο Ιράν λίγο πάνω από 100.000 δολάρια ο καθένας. Εκείνη την εποχή, η Τεχεράνη είχε δηλώσει πως είχε ειδοποιήσει τις γειτονικές χώρες 72 ώρες πριν από την επίθεση η οποία πραγματοποιήθηκε ένα δεκαπενθήμερο μετά τον βομβαρδισμό της πρεσβείας του Ιράν στη Δαμασκό από το Ισραήλ.
Οι ΗΠΑ έμαθαν για την επίθεση
Αυτή τη φορά, το Ιράν ενήργησε εντός λίγων ημερών από τη δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, από το Ισραήλ την Παρασκευή (27/9). Παρ’ όλα αυτά, οι προειδοποιήσεις ότι επρόκειτο να πραγματοποιηθεί επίθεση την Τρίτη είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν από αμερικανικές πηγές μερικές ώρες πριν από την εκτόξευση των πυραύλων.
Δεν είναι σαφές πώς είχαν ληφθεί οι πληροφορίες αυτές από τις ΗΠΑ, σημειώνει ο αναλυτής του Guardian, και εκτιμά ότι μπορεί να προήλθαν από δορυφορικές εικόνες, υποκλοπές επικοινωνιών ή και από μία ειδοποίηση μέσω των καναλιών της διπλωματίας. Υπήρχαν πάντως την Τρίτη ανεπιβεβαίωτες αναφορές ότι το Ιράν ειδοποίησε τη Ρωσία πριν από την επίθεση.
Ο Νταν Σαμπάχ, που υπογράφει την ανάλυση, σημειώνει ότι δεν είναι απόλυτα σαφές πόσοι ιρανικοί πύραυλοι χτύπησαν το έδαφος αυτή τη φορά. Ωστόσο στην επίθεση του Απριλίου γνωρίζουμε ότι από τους 120 βαλλιστικούς πυραύλους που εκτόξευσε το Ιράν μόνο εννέα πέρασαν, προκαλώντας μικρές ζημιές σε δύο αεροπορικές βάσεις.
Το Ιράν είχε χρησιμοποιήσει τον Απρίλιο περισσότερα από 300 μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πυραύλους κρουζ και βαλλιστικούς πυραύλους. Ωστόσο την Τρίτη δεν χρησιμοποίησε τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που κινούνται πιο αργά, γεγονός που δείχνει σύμφωνα με τον αναλυτή του Guardian ότι θεωρούνται αναποτελεσματικά έναντι ενός αντιπάλου με εξελιγμένο σύστημα αεράμυνας. «Ενδέχεται επίσης να μην χρησιμοποίησε ούτε πυραύλους κρουζ» προσθέτει ο Σαμπάχ.
Ο ίδιος εξηγεί ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shahed που διαθέτει το Ιράν, τα οποία χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό και από τη Ρωσία στην Ουκρανία, είναι σχετικά αργά και μπορούν εύκολα να καταρριφθούν από μαχητικά αεροσκάφη. Οι πύραυλοι κρουζ βασίζονται στην ευελιξία για να αποφύγουν την αεράμυνα, αλλά είναι επίσης αργοί σε σύγκριση με τα βαλλιστικά όπλα. Για παράδειγμα, ο πύραυλος κρουζ Paveh του Ιράν ταξιδεύει με ταχύτητα περίπου 800 χλμ/ώρα.
Η Ουκρανία, η οποία δέχεται συνεχώς επιθέσεις από ρωσικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας δημοσίευσε τον Αύγουστο τα δικά της ποσοστά αναχαίτισης. Ο αναλυτής του Guardian σημειώνει ότι το ποσοστό επιτυχίας της είναι χαμηλότερο από εκείνο του Ισραήλ, εν μέρει επειδή η διάρκεια του πολέμου σημαίνει ότι έχουν εξαντληθεί ορισμένοι τύποι πυραύλων αναχαίτισης, μικρού βεληνεκούς.
Πάντως, o αρχιστράτηγος των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, Ολεξάντρ Σίρσκι, δήλωσε ότι παρότι αναχαιτίστηκε το 63% των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και το 67% των πυραύλων κρουζ, το ποσοστό αυτό έπεσε στο 4,5% όταν επρόκειτο για ρωσικούς βαλλιστικούς πυραύλους.