Τα σκουπίδια είναι εκεί. Δύσοσμα συχνά, μάρτυρες της αδιαφορίας ή του μη συντονισμού. Και ο Δήμος Αθηναίων έρχεται να θέσει την τεχνολογία στην υπηρεσία τους. Με ένα σύστημα τηλεματικής, με εγγεγραμμένους χρήστες, όσους δηλαδή θέλουν να μπορεί να συλλέξει το απορριμματοφόρο τα σκουπίδια τους στο Εμπορικό Κέντρο της Αθήνας την ώρα που εκείνο περνάει. Και να μην τα αφήνουν, όποτε να ‘ναι, στους κάδους, ως τεκμήρια αδιαφορίας. Αυτό θα μπορεί να συμβεί χάρη με μια ειδοποίηση, πέντε έως δέκα λεπτά πριν, με δωρεάν SMS στο κινητό τους τηλέφωνο (για όσους έχουν εγγραφεί πάντα στην υπηρεσία – και είναι ήδη 50 καταστηματάρχες και δημότες, στην δοκιμαστική φάση, για τέσσερα οχήματα).
Ήταν επιλογή του Δήμου να μην χρησιμοποιήσει μία ψηφιακή εφαρμογή, που μπορεί να μην είναι προσβάσιμη από τους τεχνολογικά απαίδευτους, αλλά ένα σύστημα τηλεματικής. Με χορηγία από την Vodafone και χάρη στην θυγατρική της Vodafone Innovus, που «ανέπτυξε την λύση», όπως είπε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός της Χάρη Μπρουμίδης. Μιλάμε για ένα σύστημα «Έξυπνης Αποκομιδής», με βάση μια εφαρμογή διαχείρισης οχημάτων, το Vodafone IoT Fleet Control, που βασίζεται στο ΙοΤ, δηλαδή στο Ίντερνετ των Πραγμάτων. Και πρακτικά, μιλάμε για ένα σύστημα τηλεματικής αντίστοιχο με εκείνο που χρησιμοποιείται για τα μέσα μαζικής μεταφοράς και καταγράφει στις ειδικές φωτεινές οθόνες σε πόση ώρα φτάνει ο συρμός ή το λεωφορείο. Μόνον που εδώ, μέσω του ΙοΤ στέλνονται τα δωρεάν SMS πριν από την διέλευση από κάθε σημείο του εξπρές απορριμματοφόρου.
«Ο Δήμος Αθηναίων δεν είναι ο πρώτος στην Ελλάδα που χρησιμοποιεί την τεχνολογία στην αποκομιδή των σκουπιδιών», μου εξηγεί ο υπεύθυνος για την ψηφιακή πολιτική του Δήμου (Chief Digital Officer, στην διεθνή ορολογία) Κωνσταντίνος Χαμπίδης. «Είμαι όμως πεπεισμένος ότι είναι ο πρώτος που την μετατρέπει σε Υπηρεσία. Σε ειδική υπηρεσία για τους πραγματικούς χρήστες της πόλης, τους δημότες». Αυτό, με άξονα μια ήδη στημένη ομάδα στο Εμπορικό Τρίγωνο, αρχικά τεσσάρων απορριμματοφόρων, που θα επεκταθούν σε μία ντουζίνα και, στο μέλλον, και στα 80-90, συνολικά, οχήματα του Δήμου Αθηναίων (και τότε, ίσως χρειαστεί να αλλάξει σε εφαρμογή η προσωποποιημένη, δωρεάν, αποστολή SMS στην μαζικότερη μιας ψηφιακής εφαρμογής).
Σε ολόκληρο τον κόσμο υπάρχουν ψηφιακές εφαρμογές που βοηθούν τους πολίτες και στον προγραμματισμό για την αποκομιδή και στην διαλογή των σκουπιδιών τους. Δεν έχουν όλοι οι Δήμοι το θλιβερό προνόμιο να καταλήγουν, δίχως πρόγραμμα και φροντίδα, σε κάδους που καταλήγουν να είναι εστίες βρομιάς. Όμως ο Δήμος Αθηναίων έχει στο παρελθόν του και προϊστορία, όπως τόσες και τόσες ελληνικές ιστορίες Δημοσίου, κακώς εννοούμενου συνδικαλισμού και καθημερινής τρέλας.
Όταν, από το 2006 ακόμη, είχε δοκιμαστεί να εφαρμοστεί ένα έργο τηλεματικής στα απορριμματοφόρα, αλλά εν μία νυκτί ξηλώθηκαν οι μονάδες ή κλάπηκαν τα GPS trackers! Εδώ και έξι μήνες, «προσεκτικά και βήμα βήμα», όπως μου λέει ο κ. Χαμπίδης, δοκιμάστηκε το νέο σύστημα τηλεματικής και διαχείρισης οχημάτων Vodafone IoT Fleet Control ως εξατομικευμένη υπηρεσία (με SMS) και έγιναν δοκιμές στα τέσσερα οχήματα, δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Παράλληλα, γράφτηκαν οι πρώτοι 50 χρήστες (η εκτίμηση είναι πως μπορούν να φτάσουν τους 400 μέσα στις επόμενες εβδομάδες χρήσης του συστήματος τηλεματικής), που λαμβάνουν SMS λίγη ώρα προτού περάσει από το δρόμο τους το απορριμματοφόρο ώστε τότε να κατεβάσουν τα σκουπίδια τους. Και τώρα φτάσαμε στην επίσημη ανακοίνωση από τον δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη, λίγον καιρό – κατά πληροφορίες – προτού ανακοινώσει και μία πλήρη ψηφιακή εφαρμογή για τις υπηρεσίες του, υπέρ των δημοτών.
«Η νέα υπηρεσία «Έξυπνης Αποκομιδής» εντάσσεται στο πλαίσιο των ψηφιακών δράσεων για την αναβάθμιση του Εμπορικού Τριγώνου της Αθήνας», σημείωσε ο κ. Καμίνης. «Η αναβάθμιση αυτή είναι ένα στοίχημα για τη δημοτική αρχή και για εμένα προσωπικά. Αποτυπώνει τη νέα αντίληψη, το νέο συμμετοχικό μοντέλο διακυβέρνησης που επιλέξαμε να εφαρμόσουμε». Για μια γειτονιά και μια πόλη «σύγχρονη και ανθρώπινη, φιλική σε κατοίκους και επισκέπτες». Θυμίζοντας όλα όσα γίνονται ή επέρχονται: την αντικατάσταση του παλαιού με «έξυπνο» Led φωτισμό στο Εμπορικό Τρίγωνο, με χορηγία από την Vodafone και την Siemens, τα έργα αναβάθμισης, αλλά και την επικείμενη «πάρα πολύ αυστηρή», όπως τόνισε, «εφαρμογή της νομιμότητας στο θέμα των τραπεζοκαθισμάτων κυρίως («δεν θέλουμε να γίνει διασκεδαστήριο η πόλη», είπε χαρακτηριστικά), αλλά και της παράνομης στάθμευσης.
Τα τέσσερα αρχικά πρότυπα απορριμματοφόρα του «μεγάλου πιλοτικού προγράμματος» (από τα οποία ένα για την ανακύκλωση), που σύντομα θα γίνουν 12, διένυσαν στις δοκιμές, με 6-8 δρομολόγια την ημέρα, 4.760 χιλιόμετρα, σε διαδρομές από τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου και την Μακρυγιάννη έως την συμβολή της Πανεπιστημίου στην πλατεία Ομονοίας, μόνον μέσα στον Ιανουάριο, όπως σημείωσε ο κ. Χαμπίδης. Η δε πρόχειρη εκτίμηση για τον όγκο των σκουπιδιών μόνον για αυτά τα πρώτα είναι 20 τόνοι ημερησίως!
Βέβαια, το ερώτημα θα μείνει να αιωρείται πάνω από τον Δήμο Αθηναίων (ίσως και την Ελλάδα): αν θα πετύχει, τελικά, η τηλεματική στην περισυλλογή των σκουπιδιών και την «συνείδηση καθενός περί τα σκουπίδια». Σε αυτό το ερώτημα έρχεται να προσθέσει και τα δικά του ο Δήμος, μέσω του υπεύθυνου της ψηφιακής πολιτικής του: «Πόσοι πραγματικά θα είναι συνεπείς; Πόσοι, εν τέλει, θα λαμβάνουν υπόψη τους το SMS που θα τους έρχεται;». Σε αυτή την περίπτωση, θα γίνει επαναξιολόγηση, μου λέει.
Εντάξει. Ύστερα από όλα αυτά, μπορούμε να ξεχάσουμε – αν και την ζούμε καθημερινά – την ατάκα του Γούντι Άλεν: «Δεν πετάμε πλέον τα σκουπίδια μας. Τα κάνουμε τηλεοπτικό πρόγραμμα». Στην Ελλάδα να δεις, Γούντι!
Info
Πόσα φαγητά πεταμένα…
Σε εποχές ένδειας και αύξησης των απορριμμάτων τροφής, μερικές εφαρμογές προτείνουν (προς γνώση, συμμόρφωση και μίμηση):
Η ολλανδική εφαρμογή NoFoodWasted, με πάνω από 77.000 χρήστες, εκτιμά πως μπορεί να μειώσει τα τροφικά απορρίμματα κατά 50% στα επόμενα πέντε χρόνια, εστιάζει στην ζήτηση για έκπτωση σε κατηγορίες τροφίμων και μαγειρεμένων φαγητών με κοντινή ημερομηνία λήξης, που θα μπορούσαν αντί να πεταχθούν, να θρέψουν τους έχοντες ανάγκη.
Η ισπανική εφαρμογή Yo No Desperdicio, προωθεί την ανταλλαγή ωμών και μαγειρεμένων τροφίμων, με φωτογραφίες των «πιάτων» και ανταλλαγή μηνυμάτων για την παράδοση – παραλαβή. Έτσι δεν πάνε χαμένες οι επιπλέον μερίδες φαγητών που καταλήγουν, συχνά, στα σκουπίδια (σαν τα φαγητά σε σακούλες που κρεμάμε εδώ στους κάδους, αλλά οργανωμένα μέσω ψηφιακής εφαρμογής).
Σε 30 χώρες σε Ευρώπη, Ασία και Αυστραλία, το Winnow μειώνει, με βάση λεπτομερείς υπολογισμούς για κάθε γεύμα, τις ποσότητες και τα υλικά που πιθανότατα θα καταλήξουν στον κάδο απορριμμάτων. Η εφαρμογή υποστηρίζει ότι από το 2013, που ξεκίνησε, έχει γλιτώσει κάπου 21 εκατομμύρια δολάρια σε «πεταμένο φαγητό» ή 3-8% σε κόστος παρασκευής κάθε γεύματος.
Στη Νέα Υόρκη, η εφαρμογή Transfernation αξιοποιεί 1,8-2,26 τόνους έτοιμου φαγητού την εβδομάδα, που θα κατέληγε στα σκουπίδια. Εθελοντές (ανάμεσά τους και οδηγοί της Uber) παραλαμβάνουν τις επιπλέον μερίδες και τις διοχετεύουν σε χώρους αστέγων και συσσίτια. Στην ευρύτερη περιοχή της Νέας Υόρκης λειτουργεί και η εφαρμογή goMkt που αξιοποιεί τις μερίδες που δεν καταφέρνουν να πουλήσουν τα εστιατόρια, οδηγώντας τις αντί για τον κάδο απορριμμάτων σε καταναλωτές με χαμηλά βαλάντια, με έκπτωση έως 75%.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Ένα πιλοτικό πρόγραμμα του Δήμου Τρικκαίων, της e-trikala AE και της Cicicom σε κάδους απορριμμάτων, με ειδικούς αισθητήρες, ειδοποιεί τον διαχειριστή του συστήματος πότε οι κάδοι γεμίζουν.
ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Το Δίκτυο Παρακολούθησης Rimmel, το οποίο οργανώθηκε από το JRC (Joint Research Council) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συνέλεξε δεδομένα και στην Ελλάδα, με το σύστημα River Litter Cam (και μεταξύ 2015 και 2017), για την ποσότητα και την ποιότητα των επιπλεόντων απορριμμάτων, που καταλήγουν μέσω ποταμών σε θαλάσσια ύδατα.