Είναι ο πιο απλός τρόπος να βρεις πληροφορίες αλλά και ένα συνηθισμένο «παιχνίδι»: να πληκτρολογείς στο Google αστικούς μύθους και ψευδείς ειδήσεις, ώστε να δώσει τη δική του απάντηση, που μπορεί να μην είναι απόλυτα αληθής, είναι όμως σίγουρα απρόσμενη και διασκεδαστική. Χρησιμοποιώντας δε το Google Home, τον «προσωπικό βοηθό» της Google, μια συσκευή στην οποία μπορείς να απευθύνεσαι και να απαντά φωνητικά, το… παιχνίδι γίνεται πιο ενδιαφέρον.
Αυτό έκανε και ο ειδικός του BBC σε θέματα τεχνολογίας Ρόρι Σέλαν-Τζόουνς το περασμένο Σαββατοκύριακο. Ρώτησε το Google Home «αν ο Ομπάμα σχεδιάζει πραξικόπημα», για να πάρει την ασυνάρτητη μεν αλλά αστεία απάντηση:
«Σύμφωνα με αποκλειστικό βίντεο του Western Journalism Center, ο Ομπάμα όχι μόνο συνεργάζεται με τους κινέζους κομμουνιστές αλλά σχεδίαζε και πραξικόπημα στο τέλος της θητείας του το 2016».
Συνήθως οι ερωτήσεις των χρηστών προς το Google Home είναι προβλέψιμες και καλύπτονται με σύντομες απαντήσεις από μια βάση δεδομένων που συνεχώς διευρύνεται. Σε ερωτήματα όπως «ποιος είναι ο πιο πλούσιος άνθρωπος στον κόσμο», η μηχανή αναζήτησης οδηγείται σε κάποιο σύνδεσμο ή ένα δημοφιλές δημοσίευμα -εν προκειμένω σε σχετικό άρθρο του Indian Express- και «διαβάζει» τα οκτώ πρώτα ονόματα της λίστας.
Μα όταν οι ερωτήσεις περιπλέκονται, τότε συχνά «τραβάει» ψευδείς ειδήσεις ή συνδέεται με σελίδες που δύσκολα θα επισκεπτόμασταν χειροκίνητα. Η εξήγηση είναι απλή: το Google εμφανίζει πληροφορίες με βάση τις λέξεις που χρησιμοποιούμε, τους όρους που γράφουμε ή προφέρουμε και αυτά τα αποτελέσματα παρουσιάζει, είτε με τον κλασικό τρόπο είτε φωνητικά.
Εκεί το «παιχνίδι» σοβαρεύει. Το αν πρόκειται για ψευδείς ειδήσεις ή αν προέρχονται από προπαγανδιστικές σελίδες δύσκολα ελέγχεται, καθώς οι συντομεύσεις στις οποίες βασίζεται η μηχανή αναζήτησης απλώς συνδέουν λέξεις και όρους, χωρίς να δίνονται επιπλέον στοιχεία ώστε ο χρήστης να εξακριβώσει την αλήθεια τους.
Η απάντηση σχετικά με τον Ομπάμα δεν ήταν η μόνη – υπήρξε μια σειρά από άλλα «προβληματικά» αποτελέσματα: ότι το όξινο γλουταμικό νάτριο προκαλεί βλάβες στον εγκέφαλο, ότι ο Μπαράκ Ομπάμα είναι ο… βασιλιάς των ΗΠΑ και ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ουόρεν Χάρντινγκ ήταν μέλος της Κου Κλουξ Κλαν!
Καθώς όμως η Google παρέχει πληροφορίες που δεν έχουν ελεγχθεί ως προς την εγκυρότητά τους, μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, ενώ το Google Home ενδέχεται να «διαβάσει» θεωρίες συνωμοσίας ως πραγματικά γεγονότα.
Εκπρόσωπος της εταιρείας περιορίστηκε να δηλώσει ότι «οι αναζητήσεις των χρηστών συνδέονται αυτόματα, με χρήση αλγορίθμου, με συγκεκριμένα αποσπάσματα από τρίτες ιστοσελίδες. Δυστυχώς, υπάρχουν περιπτώσεις σελίδων με ακατάλληλο ή παραπλανητικό περιεχόμενο. Οταν εντοπίζουμε τέτοιες συνδέσεις, προσπαθούμε να περιορίσουμε την πρόσβαση. Ζητούμε συγγνώμη για αντίστοιχες περιπτώσεις».