Η μύτη είναι «του μπαμπά» ή της «μαμάς» ή τέλος πάντων κάποιου συγγενικού προσώπου. Ολοι γνωρίζουμε ότι το όργανο που προεξέχει από το πρόσωπο, συχνά αλλάζοντας όλη τη μορφή του, είναι κληρονομικό. Αλλά τώρα οι επιστήμονες γνωρίζουν και ποια ακριβώς -τέσσερα- γονίδια επηρεάζουν την κυρτότητα της ράχης της μύτης, το εύρος των ρουθουνιών, την αιχμηρότητα της κρυφής της. Και τι τους ενδιαφέρει;
Πρώτα απ’ όλα ικανοποιείται η περιέργεια που «καίει» κάθε επιστήμονα για την εξέλιξη του είδους από τον Νεάντερταλ μέχρι τον σύγχρονο άνθρωπο. Η μύτη και η εξέλιξή της είναι ένα ακόμη κομμάτι στο παζλ. Υστερα, η αποκρυπτογράφηση της μύτης μέσα από τη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Natural Communications θα συνεισφέρει στην εξέλιξη των ιατρικοδικαστικών αναλύσεων DNA.
Ξεχάστε τις περιγραφές που δίνει ένας μάρτυρας σε έναν σκιτσογράφο για να ταυτοποιηθεί ένας ύποπτος και να διευκολυνθούν οι Αρχές. Τώρα θα αναλάβει η τεχνολογία η οποία θα χτίζει ένα προφίλ με βάση το γενετικό υλικό του υπόπτου. Και, ακόμη σημαντικότερα, «θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τι συμβαίνει με τις γενετικές διαταραχές που οδηγούν σε παραμορφώσεις των χαρακτηριστικών του προσώπου», όπως εξήγησε ο Αντρές Ρουίζ – Λιναρές, καθηγητής στο UCL που ηγήθηκε της έρευνας.
Εχουν πραγματοποιηθεί στο παρελθόν αντίστοιχες μελέτες, αλλά επικεντρώνονταν σε ευρωπαϊκές μύτες, αφήνοντας απ’ έξω μία μεγάλη ποικιλία, σημαντική για τα αποτελέσματα της έρευνας. Η συγκεκριμένη συγκέντρωσε δείγματα από 6.630 εθελοντές από τη Βραζιλία, την Κολομβία, τη Χιλή, το Μεξικό και το Περού και επέλεξε για την τελική ανάλυση 5.958 από αυτά. Το 50% των περιπτώσεων έχουν ευρωπαϊκή καταγωγή, το 45% κατάγονται από ιθαγενείς των ΗΠΑ και το 5% είναι αφρικανικής καταγωγής. Αρα οι επιστήμονες είχαν στη διάθεσή τους μεγάλο εύρος και εξέτασαν 14 διαφορετικά χαρακτηριστικά προσώπου.
Φαίνεται ότι το εύρος των ρουθουνιών οφείλεται κυρίως στο GLI3 και λιγότερο στο PAX1, το πόσο μυτερή είναι η μύτη εξαρτάται από το DCHS2 και το πλάτος της ράχης της έχει να κάνει με το RUNX2. Και επειδή οι ονομασίες γονιδίων για τους μη ειδικούς δεν λένε πολλά, στα συμπεράσματα της μελέτης οι συγγραφείς μας δίνουν μία ιδέα για το πού θα τους οδηγήσει αυτή η έρευνα. Τώρα μπορούν να εξετάσουν αν το σχήμα της μύτης -και συνεπώς η εξωτερική εμφάνιση του προσώπου- εξαρτάται και από το κλίμα. Αν, δηλαδή, πράγματι οι μύτες στην Ευρώπη είναι πιο στενές, λόγω του κρύου αέρα που αναπνέουν οι άνθρωποι αντίθετα με τα πιο ζεστά κλίματα άλλων ηπείρων.