Υπολογίζεται ότι περίπου τρία εκατομμύρια ναυάγια βρίσκονται διασκορπισμένα στον βυθό των ωκεανών, με περίπου τα 250.000 πιθανότατα να βρίσκονται στον βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό. Σύμφωνα με την Ροζέλα Λορέντζι στο Discovery, μια νέα έκθεση δείχνει πως μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό των ναυαγίων οι δορυφόροι.
Στην έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Archaeological Science, o γεωλόγος Ματίας Μπάγε από το Royal Belgian Institute of Natural Sciences, καθώς και συνάδελφοί του εξηγούν ότι τα ναυάγια παράγουν ανιχνεύσιμα, από δορυφόρους υψηλής ευκρίνειας, σήματα από συγκεντρωμένα αιωρούμενα σωματίδια (SPM). Ενας τέτοιος δορυφόρος είναι ο Landsat – 8 της NASA.
Τα ναυάγια που δεν βρίσκονται σε μεγάλο βάθος αφήνουν πίδακες τέτοιων σωματιδίων που εκτείνονται έως και 4 χιλιόμετρα ακολουθώντας το ρεύμα, οπότε είναι εύκολο να εντοπιστούν από το Διάστημα.
Τα δεδομένα του Landsat – 8 είναι δωρεάν και έτσι η μέθοδος που αναφέρεται στην έρευνα αποτελεί μια φθηνή εναλλακτική από τις μεθόδους ακουστικής και λέιζερ που χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό ναυαγίων, σύμφωνα με όσα γράφουν στην έρευνά τους ο Ματίας Μπάγε και οι συνάδελφοί του.
Επίσης, τα ναυάγια μπορούν να αποκαλύψουν πράγματα που αγνοούμε για την ιστορία των τυφώνων.
Οι ερευνητές ξεκίνησαν την έρευνά τους αναλύοντας τέσσερα γνωστά σημεία ναυαγίων κοντά στο Λιμάνι του Ζιμπρίτζ στις βελγικές ακτές.
Τα ναυάγια τα χωρίζουν τρία μίλια απόσταση, βρίσκονται σε βάθος 14 μέτρων και ήταν επιβατικά πλοία.
Δύο πλοία, το SS Σάνσιπ και το SS Σαμβούρν, βυθίστηκαν όταν προσέκρουσαν σε θαλάσσιες νάρκες κατά την διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Το Σουηδικό ατμόπλοιο SS Νίπον συγκρούστηκε με ένα άλλο πλοίο το 1938, ενώ το SS Νιούτρον, ένα φορτηγό πλοίο από την Ολλανδία, βυθίστηκε το 1965 όταν χτύπησε ένα ναυάγιο, που πολλοί υποθέτουν ότι ήταν το SS Σάνσιπ.
Χρησιμοποιώντας παλιρροϊκά μοντέλα και ένα σετ από 21 καθαρές φωτογραφίες από τον Landsat – 8, οι ερευνητές κατάφεραν να χαρτογραφήσουν τους πίδακες που απλώνονται μακριά από τα σημεία των ναυαγίων.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα SPM που πηγάζουν από τα ναυάγια των SS Σάνσιπ και SS Σαμβουρν είχαν μεγάλο μέρος τους εκτός άμμου. Σε αντίθεση με τα SS Nιούτρον και SS Νίπον που ήταν θαμμένα αρκετά κάτω από το επίπεδο του βυθού.
Τα αιωρούμενα σωματίδια είμαι σημάδια ότι υπάρχει ένα ναυάγιο εκτεθειμένο από τον βυθό και σίγουρα ότι δεν είναι θαμμένο, λέει ο κ. Μπάγε και οι συνάδελφοί του.
Δεν είναι σίγουρο ακόμα, αν το βάθος είναι το όριο της νέας αυτής τεχνικής εντόπισης ναυαγίων, καθώς και τα τέσσερα ναυάγια της έρευνας βρίσκονται σε σχετικά ρηχά νερά. Οι δορυφόροι ίσως να μην μπορούν να εντοπίσουν SPM από ναυάγια σε μεγαλύτερα βάθη.
Αλλά και έτσι να είναι, υπάρχουν εκατομμύρια ναυάγια διασκορπισμένα στους ωκεανούς, και το να έχουν οι ερευνητές άλλο ένα εργαλείο στην διάθεσή τους είναι πολύ σημαντικό.
«Η δυνατότητα να εντοπίζουμε την παρουσία βυθισμένων ναυαγίων από το Διάστημα θα ωφελήσει τους αρχαιολόγους και όσους ενδιαφέρονται για τα ναυάγια», καταλήγουν οι ερευνητές.